ԵՐԵՎԱՆ, 29 ապրիլի — Sputnik. Բնակարանների գները Հայաստանում աճել են ու շարունակում են աճել։ Ընդ որում, թանկանում են ոչ միայն նորակառույցները, այլև խորհրդային տարիներին կառուցված ու արդեն ավելի քան 30 տարվա մաշվածություն ունեցող շենքերի բնակարանները։
ՀՅԴ տնտեսական հետազոտությունների գրասենյակի ծրագրային համակարգող, տնտեսագետ Թադևոս Ավետիսյանը նման իրավիճակը նախ և առաջ պայմանավորում է հոգեբանական գործոնով` որպես հետևանք 2018թ–ին մեր երկրում տեղի ունեցած իրադարձություններով։
«Նախորդ տարվա փոփոխություններով պայմանավորված՝ պատասխանատու պաշտոնյաները հայտարարեցին, որ անշարժ գույքի շուկայում ակտիվացում է սպասվում։ Մարդիկ առաջ գցեցին իրենց անշարժ գույքի գնման պլանները»,– ասաց մասնագետը` դրանով մեկնաբանելով շուկայի կտրուկ ակտիվացումը։
«Մեր շուկան փոքր է, և սպասումները, որ գները կբարձրանան, մուլտիպլիկատիվ էֆֆեկտ են ունենում, ինչն առաջին հերթին ազդում է գների բարձրացման վրա»,– ասաց Ավետիսյանը։
Այդուհանդերձ, հոգեբանականից բացի անշարժ գույքի գների վրա նաև իրական գործոններ են ազդում։ Դրանցից մեկը հիփոթեքային վարկավորման պայմանների բարելավումն է։ Մասնագետը նշում է, որ վերջին տարիների ընթացքում մեղմվել են ինչպես երիտասարդ ընտանիքների բնակապահովման պետական աջակցության ծրագրերի պայմանները, այլև առևտրային բանկերի վարկային առաջարկները։
Ու թեև պետական ծրագրերը հիմնականում վերաբերում են նորակառույցներին, այլ կերպ ասած` առաջնային շուկային, բայց դա որոշակիորեն ազդում է նաև երկրորդային շուկայի վրա։
Անշարժ գույքի շուկայի ակտիվացման մասին խոսելիս իշխանության ներկայացուցիչները նշում են նաև հայրենադարձության գործոնը։
Թադևոս Ավետիսյանը, թեև նկատում է, որ այս վարկածը միգրացիոն վիճակագրությամբ չի հիմնավորվում, հայրենադարձության կտրուկ աճ պետական վիճակագրական ցուցանիշներում չի արձանագրվել, բայցևայնպես մեր զրուցակիցը չի բացառում, որ Հայաստանում բնակարան կարելի է գնել նաև արտասահմանից, առանց Հայաստան այցելելու։
Վերոհիշյալ բոլոր գործոններով պայմանավորված բնակարանների գներն առաջիկայում էլ, թերևս կշարունակեն աճել։ Չի բացառվում նաև, որ աճի տեմպերն էլ ավելի կարագանան, քանի որ բնակարանների գնաճի խթան կարող են դառնալ ցեմենտի շուկայում սպասվող փոփոխությունները։
«Երկու կարևոր պայման կա. Առաջինը` թե ինչ չափով կբարձրանա շուկայում ցեմենտի գինը, որովհետև բնակարանի գինը միայն ցեմենտի գինը չի որոշում։ Երկրորդը` բնակարանաշինությամբ զբաղվող կազմակերպությունները կարող են նաև իրենց շահույթների հաշվին կարգավորել գինը, որպեսզի էական բարձրացումներ չլինեն։ Հատկապես՝ այդ շուկայում շահույթը բավական բարձր է»,– նշեց Թադևոս Ավետիսյանը։
Անշարժ գույքի կադաստրի կոմիտեի օրերս հրապարակած տվյալների համաձայն՝ Երևանում 2019-ի մարտին բազմաբնակարան շենքերի բնակարանների 1 քառակուսի մետրի արժեքը փետրվարի համեմատ աճել է 1,9, իսկ 2018-ի մարտի համեմատ՝ 9,6 տոկոսով: Մարզերում` բնակարանների գները 1 ամսվում թանկացել են 0,8 տոկոսով։
Միաժամանակ 2019 թ–ի մարտին Հայաստանում գրանցվել է բնակարանների վաճառքի 15 213 գործարք, ինչը փետրվարի համեմատ ավելի է` 15, իսկ 2018-ի մարտի համեմատ` 6,7 տոկոսով:
