ԵՐԵՎԱՆ, 27 ապրիլի – Sputnik, Արմենուհի Մխոյան. ՌԴ անվտանգության դաշնային ծառայության սահմանապահ ջոկատը «Կանաչ սահման» ծրագրի շրջանակում ապրիլի 27-ին շաբաթօրյակ անցկացրեց, որին միացան նաև Շիրակի մարզի Հայկաձոր համայնքի բնակիչները։ Հատուկ տեխնիկայի միջոցով նախ հարթեցվեց հայ–թուրքական չեզոք գոտում գտնվող անցակետից մինչև Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի տանող ճանապարհը, ապա խճալցվեց եկեղեցու տարածքը:
Սահմանապահները ոչ միայն հարթեցրին ու բարեկարգեցին տարածքը, այլ նաև եկեղեցու շուրջ եղրևանիներ տնկեցին, իսկ հարակից տարածքում` մրգատու ծառեր ու բարդիներ (ընդհանուր` ավելի քան 200 տնկի):
Ծառատունկին մասնակցեցին նաև հայկաձորցիներն ու Անիին հեռվից տեսնելու փափագով Հայկաձոր եկած հյուրերը:
Հայկաձորը նախկինում ունեցել է Կարմիր վանք, Կզըլքիլիսա, Ղզըլքիլիսա, Ղոշավանք կամ Ղուշավանք անվանումները: Նախկին գյուղը տեղակայված է այսօրվա գյուղից դեպի 300-400մ հարավ-արևմուտք: Հայկաձոր է վերանվանվել 1950 թ-ին: Հին գյուղի տարածքում պահպանվել է Սարգիս եպիսկոպոսի կառուցած Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցին (985թ.), որի մոտից պարզ երևում են Ախուրյանի ափն ու թուրքական սահմանային դիտակետերը: Եկեղեցին չեզոք գոտում է, պատահական մարդ չի կարող ուզած պահի անցնել անցակետը ու մոտենալ եկեղեցուն, բայց եկեղեցական տոներին հայկաձորցիները անցնում են չեզոք գոտին ու մասնակցում պատարագի կամ ծեսի:
Անիի տարածաշրջանի հոգևոր հովիվ Տեր Հուսիկ քահանա Գրիգորյանը նշեց` եկեղեցում պսակադրություն չկա, բայց մկրտությունները շատ են: Նա իրեն այսօր ամենաերջանիկն էր համարում, որովհետև ոչ միայն բարեկարգվեց եկեղեցու բակը՝ ի նշան եկեղեցու զարթոնքի, այլ նաև սահմանապահների ու բնակիչների օգնությամբ եկեղեցում տեղադրվեց սուրբ սեղանը:
«Եկեղեցու շուրջ կատարվող ամեն մի բարեկարգում հոգևոր զարթոնքի խորհուրդ ունի, նշանակում է՝ այստեղ հավատքը չի մարել։ Այսօր տեղադրվեց նաև սուրբ սեղանը, ինչը նշանակում է, որ արդեն ևս մեկ հիմք կա ավելի պարբերաբար այստեղ գալու»,- նշեց Տեր Հուսիկը։
Հայկաձոր համայնքի վարչական ղեկավար Սեյրան Սմբատյանն էլ տեղեկացրեց, որ 9-րդ դարում կառուցված ու 13-րդ դարում վերականգնված եկեղեցին այսօր վերանորոգման կարիք ունի, ինչը, ցավոք, մեծ խնդիրների հետ է կապված:
«Եկեղեցին չեզոք գոտում է, բայց սահմանապահներն ընդառաջ են գնում, և իմ դիմումի համաձայն պարբերաբար կազմակերպվում են բաց դռների օր՝ թույլ տալով բնակիչներին գնալ եկեղեցի»,- նշեց Սմբատյանը` վստահեցնելով, որ նոր տնկիները ջրի խնդիր չեն ունենա:
Իր կյանքում առաջին անգամ եկեղեցու բակում ծառ տնկեց նաև Դանիլ Տիշինը: 12–ամյա պատանին ծառատունկին մասնակցելու էր եկել հայրիկի հետ, որն արդեն ավելի քան 15 տարի է` սահմանապահի ծառայություն է իրականացնում Հայաստանում: Խորհրդանշական է, որ տղան ծնվել է ապրիլի 24-ին:
Աշխատանքների ավարտից հետո, որպես բարեկամության խորհրդանիշ, հայկաձորցիներն ու ռուս սահմանապահները մեկ սեղանի շուրջ համտեսեցին զինվորական հնդկաձավարի շիլան ու հայկական խաշը:
Նշենք, որ հայ–թուրքական սահմանի հսկողությունն իրականացնում է ՌԴ անվտանգության դաշնային ծառայության սահմանապահ ջոկատը, որն այս տարի նշում է իր կազմավորման 95-րդ ամյակը: