ԵՐԵՎԱՆ, 26 փետրվարի – Sputnik. Իրանի արտգործնախարար Մոհամմադ Ջավադ Զարիֆի հրաժարականի մասին հաղորդագրությունը, որը համընկել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի նախապատրաստվող այցի հետ, տհաճ զուգադիպություն է, բայց այն չպետք է փոխի երկկողմ հարաբերությունների օրակարգը։ Այդ մասին Sputnik Արմենիային հայտնեց իրանագետ Արտեմ Տոնոյանը։
Ավելի վաղ Instagram–ում Մոհամմադ Զարիֆը ներողություն էր խնդրել, որ պատրաստ չէ շարունակել աշխատանքը արտաքին գործերի նախարարի պաշտոնում։ Հետաքրքրական է, որ արտգործնախարարն արդեն 13 անգամ ներկայացրել է հրաժարական, սակայն դրանք չեն ընդունվել։ Ավելի ուշ տեղեկություն էր հայտնել, որ Իրանի նախագահ Հասան Ռոուհանին հրաժարվել է ընդունել հրաժարականը։
«Ինչ վերաբերում է նրա դիմումի պատճառներին` վերջերս Զարիֆին շատ էին քննադատում միջուկային համաձայնագրի տապալման համար (ԱՄՆ–ի` գործարքից դուրս գալու հետևանքով)», – ասաց Տոնոյանը։
Մի քանի ամիս առաջ երկրում փակ խորհրդարանական լսումներ էին, հենց այն ժամանակ էր նախարարի հասցեին ակտիվ քննադատություն հնչում, քանի որ այդ համաձայնագրի իրագործման հիմնական երաշխավորը հենց ինքը`Զարիֆն էր։
Իրանագետի խոսքով` չի բացառվում, որ այլ պատճառներ էլ են եղել, օրինակ, երկրի ներսում ներքին հակասություններ։ Ներկայիս պայմաններում (համաձայնագրի ձախողումը, տեղական արժույթի արժեզրկումը, տնտեսական բարդությունները) երկրի պահպանողական բլոկը որոշակի անվանարկության հնարավորություն է ստացել։
Զարիֆի հնարավոր հրաժարականը կարող է երկրի քաղաքական լուրջ փոփոխությունների բերել, այդ թվում կառավարության փոփոխությունների` հաշվի առնելով նրա առանցքային դերը։ Նա նշեց, որ հրաժարականի մասին հաղորդագրությունը հայտնվել է ոչ միայն Հայաստանի վարչապետի այցի ֆոնին, այլև Սիրիայի նախագահ Բաշար Ասադի Թեհրան այցելությունից մի քանի ժամ անց։
ՀՀ վարչապետի Իրան կատարելիք այցի ֆոնին դա տհաճ նորություն է, սակայն դժվար թե Նիկոլ Փաշինյանի այցի օրակարգը փոխվի։
«Կասկածում եմ, որ այցի օրակարգը փոխվի։ Սա Փաշինյանը առաջին այցն է Իրան։ Երկար ժամանակ է բարձր մակարդակով նման հանդիպումներ չեն եղել։ Երկու երկրների համար դա լավ հնարավորություն է շեշտադրումներ անելու ու ընդգծելու երկկողմանի հարաբերությունների բարձր մակարդակը, անցնելու տնտեսության, էներգետիկայի ու անվտանգության ոլորտի հարցերի քննարկմանը», – նշեց Տոնոյանը։
Նա չի կարծում, որ կողմերը պետք չէ ճշտեն մոտեցումը երկկողմանի հարաբերություններին հակաիրանական պատժամիջոցների պայմաններում, քանի որ ժամանակին Հայաստանի վարչապետը ընդարձակ հարցազրույց էր տվել IRNA գործակալությանը, որտեղ հստակ ներկայացրել էր Հայաստանի դիրքորոշումն այդ հարցի վերաբերյալ։
«Փաշինյանն ընդգծել էր, որ աշխարհաքաղաքական իրավիճակը չպետք է բացասական ազդեցություն ունենա հայ–իրանական հարաբերությունների վրա։ Կարծում եմ` վարչապետը դեռ բազմիցս կընդգծի այդ մոտեցումը Թեհրանում», – ասաց տոնոյանը։
Հիշեցնենք` Զարիֆը գխավորում էր Իրանի ԱԳՆ–ն 2013 թվականին Ռոուհանիի նախագահ ընտրվելուց հետո։ Նրա օրոք կնքվել է միջուկային համաձայնագիրը, որը հնարավորություն է տվել հանել Իրանից պատժամիջոցների մի մասը։
