ԵՐԵՎԱՆ, 1 փետրվարի — Sputnik. Հայաստանի կողմից ռուսական ՍՈՒ-30ՍՄ կործանիչներ ձեռք բերելը կարող է վկայել հանրապետության զինված ուժերի զարգացման նոր հայեցակարգի մեկնարկի մասին։ Այդ մասին Sputnik Արմենիայի հետ հարցազրույցում հայտարարեց ռազմական փորձագետ Դավիթ Հարությունովը։
Ավելի վաղ, ի պատասխան Sputnik Արմենիայի հարցման, ՀՀ ՊՆ–ից հաղորդել էին, որ Երևանը համապատասխան գործարք է կնքել ռուսական ՍՈՒ–30ՍՄ ինքնաթիռներ ձեռք բերելու մասին։ Նախարարությունից չեն պատասխանել կործանիչների քանակի և գործարքի գումարի մասին հարցմանը` հայտնելով, որ դա գաղտնի տեղեկատվություն է։
Հարությունովի խոսքով` ինքնաթիռների քանակից զատ մեծ նշանակություն ունի համապատասխան ենթակառուցվածքի ստեղծումը և անձնակազմի նախապատրաստումը։
«Անցնող տարիների ընթացքում մենք գրեթե չենք զբաղվել ավիացիայի զարգացմամբ և միայն նոր ենք ձեռնամուխ լինում այդ խնդրին։ Հիմա առաջնահերթ է որոշակի քանակությամբ ինքնաթիռներ ստանալը, որը թույլ կտա դրանց շուրջ ստեղծել որոշակի «միջավայր» (ենթակառուցվածք, նախապատրաստված անձնակազմ)», – ասաց Հարությունովը։
Եթե խոսել տարածաշրջանային մասշտաբի գործընթացների վրա այդ հանգամանքի հնարավոր ազդեցության մասին, ապա պետք է գնել մի քանի տասնյակ ինքնաթիռներ։ Առայժմ դա իրատեսական չէ գումարների և նախապատրաստված կադրերի բացակայության պատճառով։
Թեև պաշտոնապես այդ մասին չի ասվում, բայց երբ խոսքը գնում է նման մեկնարկային գնումների մասին, ապա սովորաբար ենթադրվում է, որ դա էսկադրիլիա է(12-14 մարտական ինքնաթիռներ)։
«Հնարավոր է, որ ինքնաթիռները հանձնվեն մի քանի խմբաքանակներով։ Օրինակ` սկզբից վեց, այնուհետև ևս նույնքան։ Հաշվի առնելով այն, որ առայժմ բազավորման և անձնակազմի հետ խնդիրներ կան», – ասաց Հարությունովը։
Այստեղ ամենակարևոր հարցն այն է, թե կընթանա արդյոք Հայաստանը ԶՈՒ զարգացման նոր ռազմավարության ճանապարհով և կզարգացնի արդյոք մարտական ինքնաթիռների քանակը, թե մեքենաները գնվել են «թռչնիկի» համար (для галочки) ։ Այդ հարցն առայժմ պատասխան չունի։
Ինչ վերաբերում է դրանց արժեքին, ապա ՀԱՊԿ շրջանակում գոյություն ունեն ներքին գներով զենք գնելու մեխանիզմներ (նշվում է մինչև 25 միլիոն դոլար գումար)։ Բայց տվյալ դեպքում շատ բան կախված է ոչ միայն ինքնաթիռ, այլ նաև սպառազինությունների համալիր գնելուց, ինչով հագեցած է օդանավը։
«Սու-30–ը բազմաֆունկցիոնալ կործանիչ է, այն ունի ինչպես ցամաքային, այնպես էլ օդային թիրախները խոցելու միջոցների լայն ընտրություն։ Բացի այդ, գնման փաթեթի մեջ կարող է մտնել նաև օդաչուներ և ցամաքային անձնակազմ նախապատրաստելու ծրագիր։ Այդ ամենն ազդում է վերջնական նպատակի վրա», – նշեց Հարությունովը։
Ինքնաթիռն ունի լայն հնարավորություններ` լինելով ամբողջ համալիրի և հակառադիոլոկացիոն հրթիռների և գերստույգ զենքի այլ համակարգերի կրող։
«Այն այնպիսի պոտենցիալ ունի, բայց հարցն այն է, թե որ ուղղությամբ կզարգանան ռազմաօդային ուժերը»,– նշեց Հարությունովը։
Սու–30ՍՄ–ն ռուսական արտադրության բազմաթիրախային կործանիչ է։ Իր տեխնիկական և թռիչքային բնութագրերի շնորհիվ Սու-30ՍՄ–ն դասվում է 4++ սերնդի շարքը։ Այս մեքենայի գլխավոր նպատակը օդային տարածությունում գերիշխանություն հաստատելն է։ Այն կարող է կատարել իր առջև դրված առաջադրանքները` անկախ եղանակից և օրվա ժամից։
Սակայն ՌՕՈՒ զարգացման համար միայն կործանիչները բավարար չեն։ Պետք են ռադիոտեխնիկական հետախուզության համակարգեր, անօդաչու թռչող սարքեր և այլն։ Տեսականորեն ինքնաթիռներ գնելն այդ ճանապարհին առաջին քայլն է։
