ԵՐԵՎԱՆ, 14 հոկտեմբերի — Sputnik, Արամ Գարեգինյան. Աուտիզմ ունեցող երեխան դատապարտված չէ կյանքը կողքից նայել։ Այս կարծիքին են կանադացի մանկավարժները, որոնք Երևան էին այցելել Ֆրանկոֆոնիայի օրերին։
«ֆիզիոլոգիական տեսակետից այդ երեխաների ուղեղի հետ ամեն ինչ կարգին է, ցերեբրալ ոչ մի ախտանշան չկա։ Նրանք դիտարկում են իրենց շուրջ եղած աշխարհը, շոշափում են այն, ինչպես այլ երեխաները», — ասում է Նատալի Լեժերը կանադական Նյու Բրանսվիկ շրջանից։
Իր հայրենիքում նա «Աուտիզմով երեխաների ուսուցման գործընկերություն» նախագծի շրջանակում մանկավարժական աշխատանք է համակարգում։
«Մենք առցանց դասընթացներ ենք ստեղծել, որոնք հասանելի են ֆրանսերենով ու անգլերենով։ Այնտեղ կան դասեր երեխաների համար ու, իհարկե, այն, ինչ անհրաժեշտ է իմանալ ծնողներին», — ասում է նա։
Նյու Բրանսվիկ շրջանի ներկայացուցիչները ներկայացրեցին այդ դասընթացների մասին տեղեկությունը Երևանում «Ֆրանկոֆոնիայի ավանում»։
Ամեն օր համակարգչի էկրանից երեխային հիշեցնում են, որ առավոտյան պետք է, օրինակ, հագնվել ու մաքրել ատամները։ Ու ամենակարևորը՝ չպետք է մոռանալ գովեստի խոսքեր ասել երեխային, որ նա չի մոռանում այդ ամենն անել։
Լեժերը նշում է, որ ծրագիրը դրական արդյունք է տալիս։
«Նախադեպեր ունենք, երբ երեխաները սկսում են այլ երեխաների հետ սովորական դպրոցներ գնալ, նույնիսկ հաջողությունների են հասնում», — ասում է նա։
Երեխաները նստում են դասասեղանի մոտ, խոսում են դասընկերների հետ, լսում են ուսուցչին, այսինքն` սկսում են «ապրել միասին» (vivre ensemble)։ Հենց այս խոսքերն է Ֆրանկոֆոնիայի կազմակերպությունն ընտրել որպես կարգախոս։
Ի՞նչ է պետք երեխաներին նման առաջընթացի համար։ Լեժերը կարծում է, որ պարզապես պետք է նրանց հնարավորություն տալ, ու հնարավորինս շուտ տալ։ Որքան ավելի շուտ է երեխան սովորում մշակել արտաքին աշխարհից ստացած ազդանշանները, այնքան ավելի լավ են զարգանում ընկալման, շփման, վերլուծման նրա հմտությունները։
Ծրագիրը գործում է Նյու Բրանսվիկի իշխանությունների աջակցությամբ։ Այստեղ այն անվճար է։
«Մենք հանդիպել ենք այն մարդկանց, որոնք մշակում են նման երեխաներին օգնող ծրագրերը։ Մենք ուզում ենք հասկանալ՝ ինչպես կարող ենք միավորել մեր ջանքերը», — նշում է Լեժերը։
Իսկ միավորվել արժե, քանի որ մի քանի ամիս (թեկուզ մեկ-երկու տարի) կանցնի ու աուտիզմ ունեցող երեխան կնայի իր ծնողների աչքերին։
Որպեսզի դա Հայաստանում էլ տեղի ունենա, կանադացիներն ուզում են աշխատել հայ մասնագետների հետ միասին։