ԵՐԵՎԱՆ, 20 հունիսի — Sputnik, Լաուրա Սարգսյան. Քնեսեթում Հայոց ցեղասպանության հարցի քննարկումը և թուրք-իսրայելական հարաբերությունների սրման ֆոնին Իսրայելի` այդ փաստի ճանաչումն անբարոյական քայլ կլիներ։ Ուստի Հայաստանում պետք է ուրախանան, որ Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն որոշել է հետաձգել այդ հարցի քննարկումը, կարծում է թուրքագետ Տիրան Լոքմագյոզյանը։
Վերջին շրջանում Քնեսեթում ակտիվացել է Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչելու հարցը։ Մայիսի 23-ին Իսրայելի խորհրդարանը 16 «կողմ» և 10 «դեմ» ձայներով հավանության է արժանացրել Հայոց ցեղասպանությունը պաշտոնապես ճանաչելու մասին հարցն օրակարգ մտցնելու առաջարկը։ Քնեսեթի խոսնակ Յուլի Էդելշտեյնն այդ ժամանակ նշել է, որ Քնեսեթը պետք է ճանաչի Հայոց ցեղասպանությունը, նա նաև կոշտ է արտահայտվել քաղաքական այն գործիչների մասին, որոնք շահարկումներ են անում այդ թեմայով։
Ավելի վաղ Իսրայելի վարչապետ Նեթանյահուն պարզաբանել էր, որ Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հարցն ավելի լավ է հետաձգել մինչև Թուրքիայում կայանալիք ընտրությունները։
Իսրայելի արտգործնախարարությունում կարծում են, որ եթե Իսրայելը պաշտոնապես ճանաչի Հայոց ցեղասպանությունը մինչև հունիսի 24-ին նշանակված Թուրքիայի արտահերթ ընտրությունները, ապա գործող նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը կարող է օգտագործել Իսրայելի այդ որոշումը սեփական շահերի համար։ Արդյունքում Իսրայելի որոշումը կարող է ազդել Թուրքիայի ընտրությունների արդյունքի վրա ու Էրդողանի հաղթանակին հանգել։
«Իսրայելի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը չի կարող ազդել Թուրքիայում ընտրությունների արդյունքների վրա, միգուցե Էրդողանի վարկանիշի։ Դա թույլ կտար Թուրքիայի առաջնորդին լավ լույսի ներքո ներկայացնել Իսրայելը թուրքերի աչքերում», — Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում ասաց Լոքմագյոզյանը։
Իսրայելը բարոյական տեսանկյունից ճիշտ է վարվել` հետաձգելով Հայոց ցեղասպանության հարցը, կարծում է փորձագետը։ Եթե այդ հարցը քննարկվեր Իսրայելի և Թուրքիայի միջև լարված հարաբերությունների ֆոնին, դա առաջին հերթին վիրավորական կլիներ հայերի համար, նշեց Լոքմագյոզյանը։
Այդ դիրքորոշման հետ համաձայն է Թուրքիայի «Ակոս» հայալեզու թերթի խմբագիր Բագրատ Էստուկյանը։ Ավելին, նա վստահ է, որ Նեթանյահուի մտավախությունները Թուրքիայում ընտրությունների վերաբերյալ կարող էին արդարանալ։
«Եթե Քնեսեթը ճանաչեր Ցեղասպանությունը Թուրքիայի ընտրություններից առաջ, դա հաստատ կամրապնդեր Էրդողանի դիրքերը։ Նա այդ հանգամանքը կօգտագործեր իր վարկանիշը բարձրացնելու համար», — ասաց Էստուկյանը։
Նրա խոսքով` հայերի համար պետք է վիրավորական լինի, որ Հայոց ցեղասպանության հարցը դարձել է քաղաքական շահարկումների թեմա։
Միաժամանակ Իսրայելում ավելի շատ մարդիկ են կարծում, որ հայ ժողովրդի ողբերգությունը պետք է պաշտոնապես ճանաչվի։ Ավելի վաղ Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում «Իսրայել-Հայաստան» միջազգային հասարակական ֆորումի համանախագահ, դոկտոր Ալեքսանդր Ցինկերը նշել է, որ Իսրայելում բարենպաստ մթնոլորտ է ստեղծվել ցեղասպանությունը ճանաչելու համար։
Նախօրեին Իսրայելի Haaretz հեղինակավոր պարբերականը նյութ է հրապարակել, որում Ռասիզմի դեմ եվրոպական շարժման նախագահ Բենջամին Աբթանը և հայտնի ֆրանսիացի պատմաբան ու պատմաբան Սերժ Կլարսֆելդը կոչ են անում Իսրայելի իշխանություններին միանալ մյուսներին և ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը։
