Բացահայտված կոռուպցիոն դեպքերով պայմանավորված` եվրոպական կառույցներում իրականացված աղմկահարույց հրաժարականներից հետո, ԵՄ–ում որոշում է կայացվել հետաձգել այդ երկրի հետ համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության մասին համաձայնագրի ստորագրումը։
Դե ինչ, այժմ կարելի է փաստել, որ Հայաստանի միջազգային վարկանիշը վերջին իրադարձություններից հետո իսկապես աճել է, և համապատասխան հայտարարություններն ինքնագովազդով զբաղվելու համար չեն արվել։ Արտասահմանյան քաղաքական գործիչների, դիվանագետների և ամենատարբեր ոլորտների մասնագետների հետ երկրի նոր ղեկավարության հանդիպումների (և դրանց բովանդակության) առատությունն էլ դրա լավագույն ապացույցն է։
Ինչ վերաբերում է Իրանի, Վրաստանի և կոլեկտիվ Արևմուտքի հետ Ռուսաստանի, ԵԱՏՄ–ի և ՀԱՊԿ այլ երկրների հարաբերությունների կառուցմանը, ապա որքան հնարավոր է դատել, սկզբունքային փոփոխություններ տեղի չեն ունենա։ Հայաստանի նոր ղեկավարությունը ձգտում է բոլոր պետությունների հետ հարաբերություններում որոշակի պրագմատիզմ և օպտիմալություն մտցնել։ Նման մոտեցումները կարելի է միայն ողջունել` առավելագույն արդյունքներ մաղթելով։
Միաժամանակ ակնհայտ է դառնում, որ եվրոպացիների պահանջկոտությունն Ադրբեջանի նկատմամբ աճում է. ԵՄ–ի և Բաքվի միջև գործընկերության մասին համապարփակ նոր համաձայնագիրը 2017-ի փոխարեն ստորագրման պատրաստ կլինի 2019 թվականին միայն։ Ինչպես հայտնում է Eureporter պորտալը, Եվրախորհրդարանը գտնում է, որ Ադրբեջանի հետ համապարփակ համաձայնագիրը ստորագրելու հարցում շտապել պետք չէ։
Եվրոպական խորհրդարանը 56 կողմ և ընդամենը 2 դեմ ձայներով (7 ձեռնպահ) ընդունեց` ԵՄ–ի և Ադրբեջանի միջև համապարփակ համաձայնագրի բանակցությունների վերաբերյալ ԵՄ խորհրդին և Արտաքին գործողությունների ծառայությանն ուղղված հանձնարարականները։ Այդ հանձնարարականներում, մասնավորապես, գրված է, որ ԵՄ–Ադրբեջան հարաբերությունները նոր մակարդակի հանելը պետք է հիմնված լինի «ժողովրդավարությունը, գերակա օրենքը, մարդու իրավունքներն ու հիմնական ազատությունները հարգելու սկզբունքի վրա»։
Եվրոպացի օրենսդիրները կոչ են արել ԵՄ խորհրդին հիշեցնել Ադրբեջանին, որ «ոչ մի համաձայնագիր չի կարող վավերացվել մի երկրի հետ, որը չի պահպանում ԵՄ հիմնական արժեքները», ինչպես նաև խթանել Բաքվին կոռուպցիայի դեմ պայքարի և տնտեսական հանցագործությունների, փողերի լվացման փաստերի վերաբերյալ հետաքննություն անցկանցել։ Այնուհետև ստանդարտ շարք է գնում. մինչև ԵՄ–ի հետ համաձայնագրի բանակցությունների ավարտն ազատել Ադրբեջանում բոլոր քաղբանտարկյալներին, և նման մի քանի բան։ Բացի այդ, Եվրախորհրդարանը պնդում է, որ«Ադրբեջանի և Հայաստանի հետ ԵՄ յուրաքանչյուր համաձայնագիր պետք է պայմանավորված լինի արցախյան հակամարտության խաղաղ կարգավորման և սրացման անթույլատրելիության պարտավորություններով»։
Ադրբեջանի նկատմամբ ԵՄ մոտեցումներում քիչ բան է փոխվել, նման հանձնարարականներ եղել են նաև նախկինում։ Սակայն այժմ, եվրաչինովնիկներին կաշառելու ծանր նոկաուտից հետո, Հայաստանի նկատմամբ ջերմացած վերաբերմունքի հետ մեկտեղ, Բաքվում այդ ամենը ցավագին է ընդունվում։
Այս օրերին ադրբեջանական մամուլը լի է «վիրավորված» հոդվածներով. իբրև թե, ինչպես կլինի` իրենք և՛ գազ են նրանց տրամադրում, և՛ դիվերսիֆիկացիա, և՛… Լավ է գոնե խավիարը տարաներով այժմ չեն բեռնում բոլորի աչքի առաջ։ Բայց փոխարենը` թեման վայրկենապես շեղեցին. իբրև թե ԵՄ–ն, լիովին աջակցում ու խրախուսում է Ստեփանակերտի «անջատողական ռեժիմին», Հայաստանին չի պատժում (թե ինչի համար, հետաքրքիր կլիներ իմանալ), և ընդհանրապես «Եվրոպան իրենց նկատմամբ արդարացի չէ»։ Մի խոսքով, ինչ-որ կանխակալ Եվրոպա, իսկ թե Բաքվում ինչպես են հասկանում «անկանխակալությունն»` ակնհայտ է, և հազարերորդ անգամ այդ մասին հիշատակել չարժե, հետաքրքիր չէ։
Ինչ վերաբերում է Երևանի և Բաքվի համեմատությանը, ԵՄ–ում, իհարկե, նման բան անում են, սակայն այդ համեմատությունների արդյունքը չէ, որ կարևոր դեր է խաղում եվրոպական կառույցներում երկու երկրների նկատմամբ նրանց ունեցած վերաբերմունքի հարցում։ Բրյուսելում Հայաստանն ու Ադրբեջանը դիտարկվում են միասին միայն արցախյան հակամարտության համատեքստում, որքան էլ Բաքուն փորձի հակառակն ապացուցել։
Ավելի ծանրակշիռ դեր է խաղում Անկարայում և Բաքվում ռեժիմների փաստացի նմանությունը։ Եվրոպայում Էրդողանի նկատմամբ վերաբերմունքը ինքներդ գիտեք ինչպիսին է, իսկ երբ Բաքուն ինքնակամ և լիովին ընթանում է թուրքական ուղիով, ապա գնահատականների, չափանիշների որոշակի փոփոխությունն անխուսափելի է դառնում։
Եվրոպական քաղաքական գործիչներն ավելորդ սենտիմենտալությամբ չեն տառապում, նրանք պրագմատիկ են, այդ պատճառով նրանք առաջնորդվում են ոչ թե հույզերով, այլ իրական հանգամանքներով։ Իհարկե, ժամանակակից աշխարհի բազմաթիվ խնդիրների վրա Եվրոպան նայում է իր տեսանկյունից, սակայն Հայաստանի և Ադրբեջանի հարցը դրանց թվում չէ, այստեղ ամեն ինչ հիմնված է զուտ իրական պատկերի վրա։
Իսկ այդ պատկերն այսպիսին է`Երևանն առնվազն եվրախորհրդարանականներին չի կաշառել իր օգտին քվեարկելու համար։
