Եվրահանձնաժողովի հայտարարությունում ասվում է, որ այն «միջոցներ է ձեռնարկել եվրոպական ընկերությունների շահերը պաշտպանելու համար, որոնք ներդրումներ են կատարում Իրանում և հավատարմություն ցուցաբերում եվրոպական պարտավորությունների նկատմամբ Գործողությունների համատեղ համապարփակ ծրագրի կատարման հարցում», ընդ որում` դա միայն առաջին փաթեթն է, որը գործարկում է Իրանի դեմ ամերիկյան պատժամիջոցների արգելափակումը։
«Արգելափակող կանոնակարգն արգելում է ԵՄ ընկերություններին կատարել ԱՄՆ–ի պատժամիջոցները, թույլ է տալիս դատական կարգով փոխհատուցել երրորդ անձանց գործողություններից ծնված կորուստները, որոնք կիրառում են այդ պատժամիջոցները և չեղարկում ԵՄ տարածքում ԱՄՆ–ի պատժամիջոցների կատարման վերաբերյալ ցանկացած արտասահմանյան դատական որոշումների ազդեցությունը», – ասվում է հայտարարությունում։
Եվրոպան ծանուցել է իր հետագա քայլերի մասին։ Երկրորդ փուլում ենթադրվում է Եվրոպական ներդրումային բանկի կողմից հեշտացնել ֆինանսավորման և Իրանում եվրոպական նախագծերի երաշխիքների տրամադրման կարգը։
Երրորդ կետն ամենահետաքրքիրն է, որից անդրօվկիանոսյան «շեֆին» սկզբունքորեն դիմակայելու հոտ է փչում։ Այստեղ նախատեսվում է համակողմանի տնտեսական գործընկերության ակտիվացում, այդ թվում` էներգետիկայի ոլորտում։
«Որպես վստահությունն ամրապնդելու միջոց` Եվրահանձնաժողովը կշարունակի Իրանի հետ հատվածային համագործակցությունն ուժեղացնել և նրան աջակցություն ցուցաբերել, այդ թվում` փոքր և միջին ձեռնարկությունների համար։ Որպես առաջին քայլ` էներգետիկայի և կլիմայի հարցերով եվրահանձնակատար Միգել Արիաս Կանյետեն արդեն այս հանգստյան օրերին կայցելի Թեհրան», – ասվում է ԵՄ հայտարարությունում։
Եվ, վերջապես, Եվրահանձնաժողովը մտադիր է խորհուրդ տալ երկրներին ուղիղ` առանց արտասահմանյան միջնորդ բանկերի, վճարումների համակարգ մշակել Իրանի Կենտրոնական բանկում, ինչը թույլ կտա վճարումներ իրականացնել (օրինակ` էներգակիրների առաքման վճարը) ԱՄՆ–ի կողմից ֆինանսական պատժամիջոցներ սահմանելու դեպքում։ Այդ դեպքում Եվրոպայի հետ Իրանի առևտուրը կկատարվի եվրոյով։
Եվրոպայի ու ԱՄՆ–ի համաձայնության բացակայությունը, ավելին` արդեն հակասությունը, հավանաբար, կհանգեցնի նրան, որ նաև մյուս երկրները, որոնք չեն մտնում ԵՄ կազմի մեջ, կհրաժարվեն կատարել պատժամիջոցների պահանջները։ ԵՄ անհնազանդությունը կարող է սադրել ԱՄՆ–ի պատժամիջոցների տակ գտնվող երկրներին և նրանց, որոնք շանսեր ունեն ապագայում հայտնվելու դրանց տակ։ Ահա և Վաշինգտոնի համար տհաճ անհնազանդության շղթայական ռեակցիա։
Այդ դեպքում Ամերիկային մնում է ընտրել երկու տարբերակներից մեկը, ընդ որում երկուսն էլ իր համար բացահայտ վատն են։ Առաջինը` նահանջել հակաիրանական որոշումներից, ինչը հզոր հարված կհասցնի ԱՄՆ–ի հեղինակությանը։ Երկրորդը` լրացուցիչ պատժամիջոցներ ներմուծել արդեն ընկերությունների և բանկերի դեմ, որոնք կմասնակցեն իրանական էներգակիրների առք ու վաճառքին։
Երկրորդ դեպքում գրեթե անխուսափելի են նավթի շուկայի անկանխատեսելի հետևանքները։ Իսկ հատկանշականն այն է, որ ամեն դեպքում Իրանն ավելի շատ ազատություն է ստանում իր միջուկային հետազոտություններում։
Ճիշտ է, ամեն ինչ պարզ է միայն թղթի վրա, իրականում Եվրոպան ստիպված կլինի շատ ջանքեր գործադրել` հաջողության հասնելու համար։ Թեկուզ այն պատճառով, որ շատ խոշոր եվրոպական կոնցեռներ կարող են վախենալ ամերիկյան շուկայում իրենց հատվածը կորցնելուց և կնախընտրեն չկապվել Իրանի հետ` սպասելով լավագույն ժամանակների։ Եվ դա տեսանելի հնարավոր վտանգներից միայն մեկն է։
Սովորաբար,Ա ասելուց հետո ասում են նաև Բ, իսկ նահանջողը վտանգում է կորցնել դեմքը։ Հիմա դժվար է ասել, թե որքան հեռու կգնան ԱՄՆ–ը և Եվրոպան իրենց դիմակայությունում։ Կարելի է միայն հուսալ, որ նույնիսկ Թրամփը, որն արհամարհում է մերձավոր դաշնակիցների կարծիքը, ամեն դեպքում չի գնա խնդիրը լուծելու ռազմական ճանապարհով։
Թրամփն ունի խորհրդականներ և գոնե նրանք պետք է խելք ունենան հասկանալու, որ Իրանի վրա ուղիղ ռազմական ճնշում գործադրելու փորձն ապրիորի ձախողված է։
