Լեգենդը պատմում է, որ երբ Արարատ լեռան գագաթը դեռ ջրի տակ էր, իսկ Նոյյան տապանը` ջրի վրա, տապանի հատակին մի անցք է բացվում, Նոյը դիմում է տապանում հավաքված կենդանիներին. «Նա, ով իր մարմնով կփակի անցքը, կստանա ինձնից ինչ կամենա»։ Այդ պահին հայտնվում է օձը և իր պոչը մտցնում անցքի մեջ, այս վիճակում մնում է այնքան, մինչև անձրևը դադարում է։
Մարդկությանը հայտնի կենդանիներից օձերը, թերևս, միակն են, որոնց շուրջ այդքան լեգենդներ են հյուսվում։ Ասում են` նրանք քարանում են սրնգի ձայնից։ Որտե՞ղ է վերջանում իրականությունը և սկսվում լեգենդը։ Ինչո՞ւ են օձերին այդքան գաղտնիքներ վերագրել։ Արդյո՞ք արդարացված են նրանց նկատմամբ մարդու վախերը։ Սրանք հարցեր են, որոնց պատասխաններն այդքան էլ միանշանակ չեն։
Օձերի նկատմամբ մարդու նախապաշարմունքներն ու վախերն այնքան հին են, որքան մարդկությունն ինքը։ Մեր հեռավոր նախնիները շատ լավ գիտեին օձերի վարքը, բայց այդ դեպքում որտեղի՞ց են գալիս օձերի հարսանիքների ու պատերազմների մասին զրույցները, մանավանդ, որ նրանք ընդհանարապես ընտանիք չեն կազմում։ Այդ դեպքում ինչի՞ն է ժողովուրդը հարսանիք անվանել` սոսկ զուգավորմա՞նը։ Բայց չէ՞ որ զուգավորվում են բոլոր կենդանիները։ Իսկ խնդիրը ահա թե որն է։ Պարզվում է` էգերին տիրանալու համար արուները պետք է ապացուցեն իրենց առավելությունը մնացածների նկատմամբ։ Բայց իր առավելությունը ապացուցելու համար արուն կարիք չունի արյունահեղության, ինչպես ուրիշ արուները. պարզապես պետք է խոնարհի հակառակորդին` գետնին հպելով նրա գլուխը։
Եթե կարողանա դա անել, էգը նրանն է։ Ամուսնական գոտեմարտին սովորաբար հավաքվում են բազմաթիվ արուներ, կայանում է առաջին գոտեմարտը երկու արուի միջև։ Պարտված օձը հեռանում է, հաղթողը շարունակում է գոտեմարտը արդեն ուրիշ արուի հետ, որը քիչ հեռու սպասում է իր հերթին։ Այդպես շարունակվում է այնքան ժամանակ, մինչև մասնակցեն բոլոր ցանկացողները։
