ԵՐԵՎԱՆ, 27 նոյեմբերի — Sputnik. Քաղցկեղի առաջացման դեպքերի 40%–ից ավելին կարելի կանխել, եթե հրաժարվել վատ սովորություններից, գրված է Ամերիկյան ուռուցքաբանական միություն բժիշկների ուսումնասիրություններում։
Քաղցկեղի առաջացման մոտ 42%–ը և դրա հետևանքով մահացության 45%–ը, կապված է վատ սովորությունների և կենսակերպի հետ, հետևաբար, կարող են կանխվել, գրված է ուսումնասիրման մեջ։
Հեղինակները գրում են, որ թեև 1991 թվականից հետո քաղցկեղի հետևանքով մահացության մակարդակը 25%–ով նվազել է, հիվանդացության ընդհանուր տոկոսը նախկինի պես մեծ է։ Ամերիկյան ուռուցքաբանական միության գնահատականների համաձայն` 2017 թվականին ավելի քան 1.6 մլն քաղցկեղի առաջացման դեպք կգրանցվի, որի հետևանքով 600 000 մարդ կմահանա։
Քաղցկեղի զարգացման ամենաբարձր ռիսկը կապված է ծխելու հետ. այս գործոնի հետևանքով առաջանում են բոլոր քաղցկեղային հիվանդությունների 19%–ն ու մահացության 29%–ը։ Քաղցկեղի դեպքերի 7%–ն ու մահացության 6%–ը կապված են քաշի ավելցուկի հետ։ Գիտնականների գնահատականների համաձայն` քաղցկեղի առաջացման վրա էապես ազդող մյուս գործոններից են ալկոհոլը, ուլտրամանուշակագույն լույսի ազդեցությունը, ցածր ֆիզիկական ակտիվությունը։
Երբ գիտնականները պարզեցին ավել քաշի, ոգելից խմիչքների, վատ դիետայի և ֆիզիկական անգործության ազդեցությունը, հայտնաբերեցին, որ ռիսկային այդ հավաքածուն պատասխանատու է, ընդհանուր առմամբ քաղցկեղի առաջացման շուրջ 18%–ի և մահացության 16% –ի հետ։
Ուսումնասիրության մեջ վերլուծվում էր այս գործոնների կապը քաղցկեղի 26 տեսակի առաջացման հետ։ Նշված հանգամանքներից ամենից շատ թոքերի և հաստ աղիքի քաղցկեղ է առաջանում։
Ուսումնասիրության հեղինակների կարծիքով` վատ սովորություններից խուսափելը, բալանսավորված սննդակարգը և ֆիզիկական ակտիվությունը կարող են զգալիորեն նվազեցնել քաղցկեղի առաջացման հավանականությունը։ Բացի այդ, բժիշկները խորհուրդ են տալիս պարբերաբար ուռուցքների առկայությունը ախտորոշող բուժզննում անցնել։