Լաուրա Սարգսյան, Sputnik
Վերջին օրերին արտասահմանյան լրատվամիջոցները ակտիվորեն քննարկում են ԱՄՆ նախկին նախագահ Ռոնալդ Ռեյգանի նախկին խորհրդական Բրյուս Ֆեյնի` Հայոց ցեղասպանության մասին խոսքերը: Նա հարցականի տակ դրեց հայերի զանգվածային ոչնչացումը:
Նման հայտարարություններ պարբերաբար հնչում են, երբ այս կամ այն արտասահմանյան դիվանագետը, արվեստի գործիչը կամ պետության ղեկավարն այցելում է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր և Հայոց ցեղասպանության թանգարան:
Բարձրաստիճան հյուրերից վերջինը, որ ծաղկեպսակ դրեց հավերժական կրակին, Ռուսաստանի վարչապետ Դմիտրի Մեդվեդևն էր:
Sputnik Արմենիան ներկայացնում է հայտնի մարդկանց ցուցակը, որոնք վերջին տարիներին այցելել են Ծիծեռնակաբերդ:
Հռոմի պապ Ֆրանցիսկոս I
Ֆրանցիսկոս պապի ինքնաթիռը վայրէջք կատարեց «Զվարթնոց» օդանավակայանում 2016 թ. հունիսի 24-ին: Պաշտոնական այցի ընթացքում Հռոմի պապն այցելեց Ծիծեռնակաբերդ և ծաղկեպսակ դրեց Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին:
Ավելի վաղ Հռոմի Սուրբ Պետրոս տաճարում, Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակին նվիրված պատարագի ժամանակ, նա Օսմանյան կայսրությունում իրականացված ոճրագործությունը որակեց որպես «20-րդ դարի առաջին ցեղասպանություն»:
Վլադիմիր Պուտին
Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը ծաղիկներ է դրել 2015 թ. ապրիլի 24-ին և գրառում է թողել հուշամատյանում:
Այն ժամանակ Պուտինը հաստատեց, թե Ռուսաստանն ինչ դիրքորոշում ունի Ցեղասպանության հարցում և ընդգծեց, որ մարդկանց զանգվածային սպանությունը չի կարող արդարացվել:
«Այսօր մենք սգում ենք հայ ժողովրդի հետ», — ասաց Պուտինը:
Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառումների շրջանակում Հայաստանում կազմակերպվեցին հիշատակի միջոցառումներ, որոնց մասնակցեցին ավելի քան երկու տասնյակ երկրի առաջնորդներ:
Ֆրանսուա Օլանդ
Ֆրանսիայի նախագահ Ֆրանսուա Օլանդը 1915 թվականի իրադարձությունները որակեց մարդկության դեմ ուղղված հանցագործություն և անվանեց այն պատմության մեջ առաջին ցեղասպանությունը: Այլ երկրների ղեկավարների հետ միասին նա մասնակցեց Ծիծեռնակաբերդում Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին նվիրված արարողությանը և ծաղիկներ դրեց անմար կրակի մոտ:
Օլանդն այն ժամանակ հայտարարեց, որ Ֆրանսիայում ապրող հայերը, որոնցից շատերը ջարդերից փրկվածների ժառանգներ են, միավորում են երկու երկրները:
Ալան Դունքան
Այս տարվա սեպտեմբերին Մեծ Բրիտանիայի Եվրոպայի և Ամերիկայի հարցերով պետական նախարար Ալան Դունքանը հարգանքի տուրք մատուցեց ցեղասպանության զոհերին:
«Ինձ համար դա շատ հուզիչ և սրտառուչ պահ էր», — ասաց նա հուշահամալիր այցելելուց հետո:
1915 թ. մայիսին Միացյալ Թագավորությունը Ռուսաստանի և Ֆրանսիայի հետ համատեղ հայտարարություն տարածեց, որում 1915 թվականի իրադարձությունները որակվեցին «մարդկության դեմ հանցագործություններ»:
Միլոշ Զեման
Չեխիայի Հանրապետության նախագահ Միլոշ Զեմանը 2016 թ. հունիսին Երևանում հարգանքի տուրք մատուցեց Ցեղասպանության զոհերին: Նա Ցեղասպանության թանգարան այցելելուց հետո գրառում թողեց հուշամատյանում. «Խոր հարգանքով` Ցեղասպանության զոհերին»:
Ցեղասպանության պատմությունն այնպես ցնցեց Զեմանին, որ նա որոշեց առաջարկել Չեխիայի խորհրդարանին քննարկել 1915 թ. Օսմանյան կայսրությունում Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հարցը:
Զեմանը նաև ծառ տնկեց «Հիշատակի պուրակում»։
Անն Իդալգո
Անցյալ տարի Փարիզի քաղաքապետ Անն Իդալգոն Երևան կատարած այցելության ժամանակ այցելեց նաև Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր: Նա ծաղիկներ դրեց անմար կրակի մոտ և մեկ րոպե լռությամբ հարգանքի տուրք մատուցեց 1915 թվականի անմեղ զոհերի հիշատակին: Հուշամատյանում նա գրեց.
«Հայոց ցեղասպանությունն իմ պատմությունն էլ է, քանի որ այն մարդկության պատմության մի մասն է»:
Մարգոթ Վալստրյոմ
Ծիծեռնակաբերդ է այցելել նաև Շվեդիայի արտգործնախարար Մարգոթ Վալստրյոմը, որն իր ժողովրդի անունից ծաղկեպսակ է դրել հուշարձանին մոտ և ծաղիկներ խոնարհել ցեղասպանության զոհերի հիշատակին:
Դինա Մայրեդ
Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիրում և թանգարանում է եղել նաև Քաղցկեղի վերահսկման միջազգային միության ղեկավար, Հորդանանի արքայադուստր Դինա Մայրեդը։ Sputnik Արմենիային տված հարցազրույցում նա խորհուրդ էր տվել, թե ինչպես հայ ժողովուրդը բուժվի Ցեղասպանության ցավից:
«Բուժելու լավագույն միջոցը բարի գործեր անելն է և ուժեղ լինելը: Վրեժխնդրության արդյունավետ միջոցն այն կլինի, որ դուք առավելագույն նվիրումով աշխատեք ձեր վրա և ձեր ժողովրդի ու երկրի հետ մի ամբողջություն դառնաք: Ես այդ ուժն ու ձգտումը տեսել եմ ձեր մեջ։ Դուք համախմբվում եք ընդհանուր նպատակի շուրջ, միասնական եք և մեկդ մյուսի ձեռքը բռնող։ Իսկ դա շատ կարևոր է այս գործում հաջողության հասնելու համար»։
Ջոն Մալկովիչ
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ այցելելուց հետո աշխարհահռչակ դերասան, պրոդյուսեր, ռեժիսոր, սցենարիստ Ջոն Մալկովիչը հուզիչ գրառում թողեց հուշամատյանում։
«Ցավոտ դաս», — գրեց Մալկովիչը:
Նա չկարողացավ պատասխանել լրագրողների հարցերին և նշեց, որ շատ հուզված է և չի կարող ինչ-որ բան ասել։
Էմիր Կուստուրիցա
Սերբ կինոռեժիսոր և երաժիշտ Էմիր Կուստուրիցան երկու անգամ է եղել հուշահամալիրում: Առաջին անգամ` 2010 թվականին, երկրորդը` 2015 թվականին: Երկու դեպքում էլ նա ծաղիկներ է դրել անմար կրակի մոտ:
Լրագրողների հետ զրույցում Կուստուրիցան Հայաստանն անվանեց մի երկիր, որը հոգեպես հարազատ է իրեն:
Ջորջ Քլունի
Ամերիկացի դերասան Ջորջ Քլունին Հայաստան է եկել 2016 թվականին` «Ավրորա» մրցանակը հանձնելու նպատակով:
Նա այցելել է ցեղասպանության զոհերի հուշահամալիր, որտեղ ծաղիկներ է դրել:
Արարողության ժամանակ Ջորջ Քլունին հիշեց Հիտլերի խոսքերը. «Ո՞վ է հիմա հիշում Հայոց ցեղասպանությունը»: Եվ տվեց պատասխանը. «Ամբողջ աշխարհը»:
