ԵՐԵՎԱՆ, 17 հոկտեմբերի – Sputnik. Գոհար Սարգսյան. Բելգիայում հայերն ապրում են ինչպես Հայաստանում` խոսում են հայերեն, պահպանում ավանդույթները և աղմկոտ արարողությունները։ Ինչպես Sputnik Արմենիայի զրուցակից, բելգիահայ Արտակ Սերգոյանն է ասում, մի մեծ ռեստորանում 3–4 հայ է լինում, ամբողջ ուշադրությունը նրանց վրա է սևեռվում. բարձր զրուցում են, բարձր ծիծաղում ու քեֆ անում։
Բելգիացիները, օրինակ, զարմանում են, երբ տեսնում են հայկական ավանդական հարսանիքները` դհոլ–զուռնայով։
«Բելգիացին չի կարողանում հասկանալ` ի՞նչ է տեղի ունենում։ Նրանց համար տարօրինակ է` դհոլով, զուռնայով, ակորդեոնով ինչու՞ են գալիս հարսի տուն, հետո բակում պարեցնում նրան։ Բելգիացիները զարմացած հարցնում են` սա ի՞նչ է»,–ժպիտով պատմեց Սերգոյանը։
Ի դեպ, մեր զրուցակիցը հարսանյաց արարողություններ կազմակերպող ընկերության նախագահ է։ Հաճախ է ստիպված լինում հայկական ավանդական բուռն հարսանիքներից հետո բացատրական աշխատանքներ տանել ինչպես տեղաբնակների, այնպես էլ ոստիկանների հետ։
«Տարբեր հարսանիքներին, երեկույթներին եղել են դեպքեր, երբ բելգիացիները ոստիկանություն են դիմել, թե աղմուկը շատ է։ Ես` որպես կազմակերպիչ կողմ, քաղաքավարի կերպով ներողություն եմ խնդրել ու ասել, որ աղմուկը ցածրացնեն։ Բելգիայում գիշերը 22։00–ից հետո, եթե երաժշտության 90 դեցիբելն անցնում է, կարող են բողոքել»,–պատմեց մեր զրուցակիցը։
Չնայած այս ամենին` հայկական աղմկոտ բնավորությանը «բախված» բելգիացիները նաև սկսել են սովորել` հայերն այսպիսին են` աղմկոտ ու տաքարյուն, աշխատասեր ու ստեղծարար։
Պաշտոնական վիճակագրությամբ` այսօր Բելգիայում ապրում է մոտ 25 հազար հայ, ոչ պաշտոնական թվերով` 35 հազար։ Բելգիահայ համայնքը կազմավորվել է 20–րդ դարի 20-ականներին: 1920 թվականին Բելգիայում հաստատվել է թուրքական ջարդերից փրկված ավելի քան 1000 հայ: 1970-ականներին հայերի մեծ հոսք է եղել Սիրիայից, Լիբանանից, Թուրքիայից, Իրանից, իսկ 1990 թվականից սկսած` նաև Հայաստանից:
Ավելի վաղ հաստատված բելգիահայերը հիմնականում ազդեցիկ ոսկեգործներ ու ադամանդագործներ են։ Վերջին 2 տասնամյակում այնտեղ տեղափոխվածներն էլ հիմնականում ընտրել են բիզնեսի ու շինարարության ճանապարհը։
Հիմա Բելգիայում գործում է 16 հայկական կրթօջախ, որոնք պատկանում են տարբեր ավանդական կուսակցություններին և մշակութային միություններին։ Կան նաև ամբողջությամբ անկախ կրթօջախներ։
Եթե անգամ տեղի հայերն իրենց երեխաներին ուղարկում են բելգիական դպրոցներ, հայկական կիրակնօրյա դպրոցների մասին չեն մոռանում. դա նրանց համար հայապահպանության հիմքն է։
