ԵՐԵՎԱՆ, 16 հոկտեմբերի — Sputnik. Մեծամորի ատոմակայանը կշարունակի աշխատել այնքան ժամանակ, քանի դեռ չի սպառվել ռեսուրսը, ԵՄ-Հայաստան համաձայնագրի աղմկահարույց կետի վերաբերյալ Sputnik Արմենիային մեկնաբանություն է տվել ՀՀ Էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարի մամուլի քարտուղար Վասակ Թարփոշյանը։
«Հայաստանի ատոմային էլեկտրակայանը չի փակվի և կշահագործվի այնքան, քանի դեռ ներկայիս ռեսուրսները չեն սպառվել։ Մեծամորի ատոմակայանի ռեսուրսն անվերջ չէ, և, բնականաբար, որոշակի ժամանակ հետո այն, այսպես թե այնպես, պետք է դուրս գա շահագործումից»,- ասաց Թարփոշյանը` հավելելով, որ ԵՄ համաձայնագիրն ատոմակայանի փակման վերաբերյալ ժամկետներ չի նշում։
Նախարարի խոսնակը նաև հիշեցրեց` փաստաթղթում նշված է, որ ատոմակայանի շահագործումից հանելը պետք է իրականացվի նաև նոր հզորությունների փոխարինմամբ։
«Այսինքն մենք պետք է գտնենք այդ հզորությունները, որպեսզի կարողանանք դրանցով փոխարինել ատոմակայանը»,- ասաց նա։
Իսկ ատոմակայանի արտադրական հզորություններն այլընտրանքային էներգետիկ ռեսուրսներով փոխարինելու համար Հայաստանը ստիպված կլինի գտնել այնպիսի այլընտրանքային ռեսուրսներ, որոնցով հնարավոր կլինի փոխարինել այսօր ՀՀ-ում արտադրվող ամբողջ էլեկտրաէներգիայի 1/3-ը։
Պաշտոնական վիճակագրության համաձայն` այսօր Հայաստանում տարեկան արտադրվող շուրջ 7.3 մլրդ Կվտ/ժամ էլեկտրաէներգիայից ՀԱԷԿ-ում է արտադրվում 2.3 մլրդ-ը։ 2.5 մլրդ Կվտ/ժամ էլեկտրաէներգիան են արտադրում Հայաստանի բոլոր ջերմային կայանները միասին, գրեթե նույնքան էլ ՀՀ բոլոր մեծ ու փոքր հիդրոէլեկտրակայանները։
Նշենք նաև, որ ատոմակայանը փակելու մասին խոսակցություններին զուգահեռ, ՀԱԷԿ-ում ընթանում են երկրորդ էներգաբլոկի շահագործման ժամկետի երկարաձգման աշխատանքները։ Այս ծրագիրը ՀՀ կառավարության հավանությանն էր արժանացել 2014 թ.-ի մարտի 27-ին։ Դրա իրականացման համար ՌԴ-ն 270 մլն դոլարի վարկ և 30 մլն դոլար դրամաշնորհ է տրամադրել Հայաստանին: Պլանավորված միջոցառումների արդյունքում ատոմակայանի շահագործման ժամկետը նախատեսվում է երկարաձգել մինչեւ 2027թ.-ը։
«Բնականաբար, եթե մենք իրականացնում ենք ժամկետի երկարաձգման աշխատանքներ, և եթե այդ ընթացքում ատոմակայանը հաջողությամբ և անվտանգ շահագործվում է, փոխարինող ռեսուրսներ էլ չկան, ատոմակայանը շարունակելու է շահագործվել»,- անդրադառնալով ատոմակայանի շահագործման ժամկետի երկարացման մասին հարցին` մեզ հետ զրույցում ասաց ՀՀ էներգետիկայի մամուլի քարտուղար Վասակ Թարփոշյանը։
Հայաստանում ատոմակայան կառուցելու մասին որոշումը ԽՍՀՄ Մինիստրների խորհուրն ընդունել է 1966թ. սեպտեմբերին: 10 տարի անց` 1976թ-ին, այն շահագործվեց։ 2 Էներգաբլոկների շահագործման նախագծային ժամկետը սահմանվեց 30 տարի:
1989թ-ին` Սպիտակի երկրաշարժից հետո, ՀԱԷԿ-ի աշխատանքը դադարեցվեց` հանգեցնելով էներգետիկ ճգնաժամի։
1993թ-ին ՀՀ կառավարությունը դարձյալ որոշեց վերագործարկել ատոմակայանը,
1995թ.-ին 6,5 տարվա դադարից հետո ՀԱԷԿ-ի 2-րդ էներգաբլոկը դարձյալ շահագործվեց։