ԵՐԵՎԱՆ, 25 հուլիսի — Դիանա Հարությունյան, Sputnik. Հայաստանի գյուղատնտեսության նախարարի տեղակալ Աշոտ Հարությունյանը նախօրեին է վերադարձել Արթիկի ու Թալինի տարածաշրջաններից: Շոգ ամառն առայժմ ամենաշատն այստեղ են զգացել: Ասել, որ հանրապետությունում երաշտ է, չի պատրաստվում, բայց և իսկապես վտանգ կա, անհերքելի է:
«Գյումրու սելեկցիոն կայանի ծղոտն առաջարկել են գան, վերցնեն որպես անասնակեր իրենց գյուղերը տանեն: Ամեն բան անում ենք, որ մեղմենք վնասը»,–ասում է Հարությունյանը:
Մասնագետները երաշտի հստակ սահմանում ունեն: Երաշտը տեղումների երկարատև անբավարարությունն է՝ օդի բարձր ջերմաստիճանի, ցածր հարաբերական խոնավության պայմաններում։ Երաշտը անապատացման բնական գործոններից է և հանգեցնում է բույսերի աճի ու զարգացման անկման, երբեմն՝ չորացման։ Երաշտ է, երբ տեղումներ չկան 40 և ավելի օրեր: Այս տարի տեղումներ կան, այլ հարց է, որ շոգի պայմաններում դրանք օգուտ չեն տալիս:
«Ձմռանը ձյունն առատ էր, բայց գարնանը տեղումները քիչ էին, իսկ ամռան սկզբից շատ բարձր ջերմաստիճաններ արձանագրվեցին, բույսը նորմալ չզարգացավ, չաճեց»,- հանրապետության պատկերն է ներկայացնում փոխնախարարը։ Սևանից լրացուցիչ ջրառն այս դեպքում խնդիրը չի լուծի: Բանն այն է,որ այդ ջուրը գնում է ոռոգելի տարածքներ, անջրդի ցանքատարածություններին այն չի կարող հասնել:
Ըստ մասնագետների ՝ առավել վտանգավոր են գարնանային-ամառային և ամառային-աշնանային երաշտները։ Ամառային երաշտների ժամանակ կեսօրին օդի ջերմաստիճանը բարձրանում է 25-30 °C-ից, և հողի արմատաբնակ շերտը զրկվում է խոնավությունից: Այս տարի օրեր շարունակ 35-ից բարձր ջերմաստիճան է դիտարկվել և դեռ կլինի:
Սովորաբար, երաշտի տևողությունը Ապարանի, Լոռու դաշտերում, Աշոցքի սարահարթում, Կոտայքի սարավանդում 40-50 օրվա կարող է հասնել: Սևանի ավազանում, Շիրակի դաշտում՝ 70-90 օրվա, Թալինի սարավանդում, Սիսիանում՝ 110-120, Արարատյան դաշտում, Վայոց ձորում, Մեղրիում 130-150 օր է։
Վերջին 50 տարիներին ՀՀ-ում առավել սակավ տեղումներ դիտվել են 1961, 1962, 1965, 1971, 1980, 1985, 1989, 1998, 2000 թվականներին։
Ոչ թե երաշտ, այլ այս տարվա պես բարձր ջերմաստիճան ու սակավաջրություն եղավ նաև 2012-ին ու 2014-ին: Ճտերն աշնանն են հաշվում` հին իմաստությունն է հիշում փոխնախարար Հարությունյանը, ամառը մեկ ամսից նոր կավարտվի, տեղումների մասին նոր տեղեկություններն էլ հուսադրող չեն:
«Այնպես չի, որ հանրապետությունում գյուղատնտեսական աճ չկա: Ռեկորդային քանակով ծիրան է արտահանվել` 25300 տոննա: Կան տարածաշրջաններ, որ ռեկորդային հացահատիկ ունեն: Կարտոֆիլն է այս տարի շատ լինելու: Մնացածը ՝սեպտեմբերին»,-գյուղատնտեսության փոխնախարար Աշոտ Հարությունյանն ամեն բան աշնանը կպատմի:
Առայժմ փորձելու են երաշտը մեղմել, իսկ թե ինչպես` դժվարանում է ասել: