Լուսինե Մկրտչյան, Sputnik.
Մեր բազմադարյա մշակույթով և չքնաղ բնությամբ, իհարկե, շատերին կզարմացնենք ու կհիացնենք, սակայն մի՞թե սա բավարար է, որպես զբոսաշրջային երկիր, զբոսաշրջության միջազգային շուկայում Հայաստանի դիրքերն ամրապնդելու համար: Բնավ՝ ոչ:
Դեռ տարեսկզբին Հայաստանի վարչապետ Կարեն Կարապետյանն իր հարցազրույցներից մեկում կարծիք էր հայտնել, որ Հայաստանը իբրև զբոսաշրջային երկիր գնահատված չէ։
«Երբ նայում ես զբոսաշրջիկների այցելությունների վիճակագրությունը, հասկանում ես, որ ներքուստ ավելի մեծ ակնկալիքներ ունես: Զբոսաշրջիկները տեղեկացված չեն Հայաստանի մասին»,- ասել էր վարչապետ Կարապետյանը:
Արդեն մի քանի տարի է, ինչ զբոսաշրջությունը Հայաստանում հայտարարվել է տնտեսության առաջնահերթ ոլորտներից մեկը, և ներկայում երկրի արտահանման բաժնում ներգնա զբոսաշրջությունը հանքահումքային արտադրանքի և մետաղների արտահանումից հետո երկրորդն է:Այդուհանդերձ, մասնագետների պնդմամբ`ոլորտն ունի զարգացման շատ ավելի մեծ ներուժ:
Զբոսաշրջության հիմնական խնդիրը Հայաստանի ճանաչելիության մակարդակի և ծառայությունների որակի բարձրացումն է, ինչպես նաև ենթակառուցվածքների ապահովումը: Ուստի, Հայաստանի ուղղությամբ զբոսաշրջիկների հոսքը ակտիվացնելու համար անհրաժեշտ է նախ երկիրը ճանաչելի դարձնել միջազգային հանրությանը, ապահովել զբոսաշրջության բազմազանություն՝ ստեղծելով գյուղական, քարանձավային, հեծանվային, մշակութային, խոհանոցային զբոսաշրջության համար անհրաժեշտ բոլոր ծառայությունները, որոնք փոխկապակցված ձևով մեծ ներուժ կունենան Հայաստանի զբոսաշրջության զարգացման գործում:
2016թ. տվյալների համաձայն` Հայաստան այցելած զբոսաշրջիկների թիվը կազմել է շուրջ 1 մլն 260 հազար մարդ, ինչն ընդամենը 68 հազարով է շատ 2015թ. զբոսաշրջիկների թվից: Ըստ Համաշխարհային բանկի անցկացրած հարցումների` զբոսաշրջիկների ամենամեծ հոսքը լինում է Ռուսաստանից, Իրանից և ԱՄՆ-ից: Քիչ չեն զբոսաշրջիկները նաև Գերմանիայից, Ֆրանսիայից և Իտալիայից: Առաջին տասնյակում են նաև Վրաստանը, Մեծ Բրիտանիան, Ուկրաինան և Կանադան: Տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարության Զբոսաշրջության պետական կոմիտեի նախագահի առաջին տեղակալ Մեխակ Ապրեսյանը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ընդգծել է, որ առաջիկա տարիների ընթացքում Հայաստան այցելող զբոսաշրջիկների թիվը նախատեսվում է կրկնապատկել` հասցնելով 3 միլիոնի։
« 2017-20 թվականների հայեցակարգն արդեն իսկ մշակվել ու ներկայացվել է կառավարություն, և փաստաթղթում որպես նպատակ դրվել է առաջիկա հինգ տարիների ընթացքում զբոսաշրջային տարեկան այցելությունների թիվը հասցնել ու հատել 3 միլիոնը: 2016-ին ունեցել ենք 1 միլիոն 260 հազար զբոսաշրջիկ: Այսինքն՝ 5 տարիների ընթացքում պետք է կրկնապատկենք ու եռապատկենք ցուցանիշները: Դրա համար անհրաժեշտ է համաշխարհային ու ներքին շուկայում ապահովել հայկական զբոսաշրջային արդյունքի մրցունակությունը, իսկ դրա համար հարկավոր են որակյալ ծառայություններ»,- ասել է Զբոսաշրջության պետական կոմիտեի նախագահի առաջին տեղակալը:
Երկու հարևան երկրների հետ փակ սահմաններ և երկաթուղային հաղորդակցության թույլ համակարգ ունեցող Հայաստանում զբոսաշրջության ոլորտի զարգացման համար, բնականաբար, կարևոր նշանակություն ունի հասանելի և մատչելի օդային փոխադրամիջոցների առկայությունը: Շուրջ 50 երկրների հետ Հայաստանի վիզային սահմանափակումների չեղարկումը, Մեխակ Ապրեսյանի խոսքով, տվել է շոշափելի արդյունք։
«Վերջին մի քանի տարվա ընթացքում զգալի ձեռքբերումներ ունենք, նորանոր ավիաչվերթեր են բացվում տարբեր ուղղություններով, կան նաև ուղիղ չվերթեր նոր ուղղություններով. ավելի քան 50 երկրի համար սահմանվեց առանց վիզային մուտքի ռեժիմ և բավականին պարզեցված վիզային մուտքի ռեժիմ է գործում այլ երկրների դեպքում:
Ընդ որում, վիզայի պետական տուրքը 21 օրվա համար բավական սիմվոլիկ է՝ 3000 դրամ: Ավելացնել առանց վիզային ռեժիմի երկրների քանակը, դյուրացնել սահմանային անցման գործընթացը՝ կառավարության ծրագրային դրույթներից մեկն է»,- Sputnik Արմենիային ասել է Մեխակ Ապրեսյանը:
Պատմական ակնարկ անելու դեպքում հարկ է նշել, որ խորհրդային տարիներին զբոսաշրջությունը Հայաստանում սկսեց զարգանալ 1930-ական թվականներից: Դրանից 24 տարի անց Խորհրդային Հայաստանն ընդգրկվեց նաև Համամիութենական տուրիստական երթուղիներում: 60-ական թվականներին էքսկուրսիաների բյուրոներ բացվեցին Երևանում, Լենինականում, Կիրովականում: Ինչպես Խորհրդային Միության մյուս հանրապետություններում, Հայաստանում ևս զբոսաշրջությունը զարգանում էր միայն կուսակցական պլանավորմամբ: Յուրաքանչյուր տարի պետական ապահովության ընդհանուր ֆոնդից 1 մլրդ ռուբլի էր հատկացվում արտոնյալ շրջագայությունների, հանգստի, առողջարանային բուժման նպատակով:
