ԵՐԵՎԱՆ, 22 հունիսի — Sputnik. 1941 թվականի հունիսին Սահմանային պահպանության հայկական ստորաբաժանումն իր լավագույն մարտիկներին և հրամանատարներին ուղարկել էր Կարմիր բանակ: Այս մասին հայտնում է Հայաստանում Ռուսաստանի Անվտանգության դաշնային ծառայության (ԱԴԾ) սահմանապահ վարչության մամուլի ծառայությունը։
«Բարբարոսա պլանի» (ֆաշիստական Գերմանիայի կողմից Խորհրդային Միության դեմ նախապատրաստված ագրեսիվ պատերազմի պլանի պայմանական անվանումը) համաձայն` սահմանապահներին հաղթահարելու համար տրվում էր 30 րոպեից մեկ ժամ, բայց գերմանացիները սխալվել էին իրենց հաշվարկներում. սահմանապահները շաբաթներ շարունակ դիմադրում էին և կռվում մինչև վերջին փամփուշտը։
«Հայաստանում ծառայություն իրականացնող սահմանապահները պետք է կարևոր խնդիր լուծեին։ Հենց նրանք 1941 թվականի օգոստոսի 25-ին պետական սահմանի մոտ վնասազերծեցին իրանական դիրքերը` Իրանի տարածք անցում ապահովելով Կարմիր բանակի ստորաբաժանումների համար և կանխելով նացիստական Գերմանիայի ծրագիրը, այն է՝ Իրանը որպես պլացդարմ օգտագործել Խորհրդային Միության վրա հարձակվելու համար», — ասված է հաղորդագրության մեջ։
Սահմանապահների շնորհիվ ֆաշիստական Գերմանիայի և նրա դաշնակից երկրների դեսպանատների աշխատակիցները, որոնք տարհանվել էին Մոսկվայից, կարողացան անցնել Իրան: Դա միակ ազատ ճանապարհն էր, որովհետև պատերազմը փակել էր Արևմուտք տանող մյուս ճանապարհները։
Լենինականի երկաթուղային կայարանից դիվանագետներն ու նրանց ընտանիքները մեկնում էին չեզոք դիրք զբաղեցրած Թուրքիա և Բուլղարիա:
«Գերմանիայում խորհրդային դեսպանատան աշխատակիցները պատերազմի առաջին իսկ օրից պատանդի կարգավիճակով պահվում էին համակենտրոնացման ճամբարներում։ Գերմանացիների տարհանման արագությունից էր կախված ոչ միայն այդ մարդկանց ազատությունը, այլև՝ կյանքը», — նշված է Հայաստանում Ռուսաստանի ԱԴԾ սահմանապահ վարչության հաղորդագրության մեջ։
Պատերազմի չորս տարիների ընթացքում ավելի քան 60 հազար սահմանապահ իր կյանքը զոհեց հանուն հաղթանակի։ Մոտ 200 սահմանապահ Խորհրդային Միության հերոսի կոչում ստացավ։
