ԵՐԵՎԱՆ, 10 հունիսի — Sputnik, Լաուրա Սարգսյան. «Համով-հոտով Երևան» փառատոնի շրջանակում պատրաստված հայկական ավանդական ուտեստները հունիսի 10-ին ներկաների դատին հանձնեցին Կիևյան կամրջի հարևանությամբ գտնվող Թումանյանի անվան այգում։ Այգով մեկ սփռված տասներկու տաղավարներում կարելի էր տեսնել այնպիսի ուտեստներ, որոնք հայերը դարեր շարունակ պատրաստել են հատուկ տոների կապակցությամբ։
«Սա քաշիկա է, որը մեր նախնիները պատրաստել են Ամանորին։ Ավանդական և բոլորի կողմից սիրված հարիսան գրեթե նույն բաղադրատոմսով է պատրաստվում», — Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում ասաց «Հայ խոհարարական ավանդույթների զարգացման և պահպանման» ՀԿ նախագահ Սեդրակ Մամուլյանը։
Հնում հավատում էին, որ տոնական ուտեստները պատրաստելիս բաղադրիչներին չի կարելի դիպչել շերեփով կամ խոհանոցային մեկ այլ իրով, որպեսզի առաջիկա տարին «խառը» չլինի։ Բոլոր բաղադրիչները շերտերով դասավորում էին կավե ամանի մեջ, դնում թոնրում և այնտեղ թողնում ամբողջ գիշեր։ Առավոտյան համեղ ուտեստն արդեն պատրաստ էր։ Ամանորի ավանդական սեղանին պատվավոր տեղ էր զբաղեցնում տարեհացը, որի մեջ «անակնկալ» էր լինում։
Փառատոնը գրավիչ է նաև զբոսաշրջիկների համար: Այստեղ ներկայացված բոլոր ուտեստներն իրենց պատմությունն ու իմաստն ունեն. օրինակ՝ մեկը պատրաստել են, որպեսզի տարին բերքառատ լինի, մյուսը պատրաստել են «հանուն խաղաղության»….
Այս տարվա փառատոնում ամենամեծ հետաքրքրությունն առաջացրեց Անիի թագավորության շրջանի ուտեստները ներկայացնող տաղավարը։ Այս ուտեստները վերականգնվել են Ռումինիայում, Չեխիայում և Ուկրաինայում անցկացված մանրամասն ուսումնասիրությունների արդյունքում։
«Մենք գործուղել ենք մեր աշխատակից Խորեն Գրիգորյանին հենց այդ երկրներ, քանի որ այնտեղ ապրրում են Անիի թագավորության հետնորդները։ Զարմանալի է, բայց նրանք մինչ օրս օգտագործում են հին բաղադրատոմսերը։ Խորենը հավաքել է դրանք, որոնց մի մասը պահպանվել է ձեռագրերի տեսքով», — ասաց Մամուլյանը։
Փառատոնին ներկայացված էին այդ ժամանակաշրջանին պատկանող շրդանը, ականջապուրը, սոխի տոլման և մի շարք այլ ուտեստներ։ Մամուլյանը խոստովանեց, որ տվյալ ժամանակաշրջանի խոհանոցի մասին լիարժեք պատկերացում կազմելու համար պետք է այցելել Ռոստովի մարզի Չալթր գյուղ։ Հետագայում Մամուլյանը նախատեսում է Անիի Բագրատունյաց թագավորության ժամանակաշրջանի ուտեստներին նվիրված գիրք հրատարակել, իսկ որոշ բաղադրատոմսեր էլ կներառվեն խոհարարական կրթական ծրագրերի ցուցակում։
Փառատոնի շրջանակում կազմակերպվել էր նաև Երևանին նվիրված լավագույն աղցանի մրցույթ։ Կազմակերպիչները համոզված են՝ նման անվանակարգերը փառատոնի ավանդույթ կդառնան։
Նշենք, որ «Համով-հոտով Երևան» փառատոնն առաջին անգամ անցկացվել է 2009 թվականի հունիսի 12-ին։
