Գոհար Սարգսյան, Sputnik.
Երևանը տարբեր ժամանակներում տարբեր գույներ է ունեցել: Օրինակ՝ նախահեղափոխական շրջանում Երևանում կառուցված շենքերի մեծ մասը սև է եղել: Թե որն է դրա գաղտնիքը, Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում պատմել է հայտնի ճարտարապետ Մարկ Գրիգորյանի թոռը՝ լրագրող Մարկ Գրիգորյանը:
«Երևանի կենտրոնի տակ տուֆի շերտ կա: Բավական է ցանկացած տեղ մի քիչ փորեք և կհանդիպեք տուֆի շերտի: Սև տուֆ էր դա: Այսինքն, երբ երևանցիներից որևէ մեկն ուզում էր տուն կառուցել, բերում էր, տան տեղը նշում և սկսում էր փորել, հասնում էր տուֆի շերտին, տուֆը կտրում-հանում ու նույն այդ շենքի պատերն էր շարում: Դրա համար մեր քաղաքի կենտրոնի նկուղներն այդքան խորն են, իսկ շենքերը՝ սև քարից>>,-պատմեց Մարկ Գրիգորյանը:
Ստալինյան ժամանակաշրջանի շենքերն էլ բաց գույնի էին, հիմնականում՝ վարդագույն: Դրա բացատրությունն էլ կա:
«Հետո եկավ պանելային շինարարության ժամանակաշրջանը, դա ավելի վարդագույն էր, որովհետև Արթիկի տուֆն էժան էր: Հիմա սկսվել է մի նոր ժամանակաշրջան, երևի կարելի է կոչել խայտաբղետ՝ տարբեր գույներ, տարբեր շենքեր, տարբեր կողմից եկող ճարտարապետություն, մենք նույնիսկ չենք էլ կարողանում կողմնորոշվել ներկա վիճակի մեջ»,-ասաց Մարկ Գրիգորյանը:
Մարկ Գրիգորյանն ընդգծեց՝ ամեն նոր շենք կառուցելիս լսում ենք նույն փաստարկը, թե այն գեղարվեստական տեսք չունի: Եթե այդպես է, ապա դա թույլ է տալիս Գրիգորյանին եզրահանգել, որ կառուցվող շենքերի գեղարվեստական արժեքը շատ ավելի ցածր է գոյություն ունեցողներից:
«Եթե այդ նույն մոտեցումները մնան, մի 50 տարուց պիտի քանդվեն գեղարվեստական արժեք չունեցող շենքերը»,-թեմային փիլիսոփայորեն մոտեցավ Մարկ Գրիգորյանը՝ նշելով, որ այդ ժամանակ մենք կունենանք մեր երազած Երևանը:
Քաղաքը զարգանում է ժամանակի մեջ: Հայտնի լրագրողը կարծում է, որ խնդիրը մայրաքաղաքի զարգացումը ներդաշնակության մեջ ապահովելն է:
«Երևանը 18-19-րդ դարերում չի ունեցել մեծ ու գեղեցիկ պալատներ, շինություններ, որոնցով կարելի է հպարտանալ: Չկային, որովհետև այդ դարերին Երևանը փոքրիկ, գավառական քաղաք էր. պարսկական գավառական քաղաք, հետո ռուսական: Հարց է ծագում՝ արդյո՞ք մենք պետք է վերացնենք այդ անցյալը՝ համարելով, որ այն մեզ արժանի չէր: Ես համարում եմ, որ ոչ: Մենք ուրիշ անցյալ չենք ունեցել, պետք է կարողանանք ցույց տալ այն անցյալը, որն ունեցել ենք և ապրել դրա ներկայությամբ»,-ասաց նա:
Հարցին, թե արդյո՞ք Երևանը պահպանել է իր հնությունն ապացուցող արժեքները, Մարկ Գրիգորյանը միանշանակ պատասխանեց՝ այո:
«Ես կարղ եմ ձեզ ուղեկցել և ցույց տալ երևանյան բերդի միջնապատը, Սուրբ Կաթողիկե եկեղեցին, որ 13-14 դարի հուշարձան է, մենք ունենք Շենգավիթի բլուրը, որ 6000 տարվա պատմություն ունի, Կարմիր բլուրը՝ 3000 տարվա պատմությամբ, Ավանի տաճարը՝ 6-րդ դարի…»,-հիշեցրեց նա:
Ի դեպ, Երևանի տեսքն անհանգստացրել է նաև վարչապետ Կարեն Կարապետյանին: Հիշենք կառավարության՝ մայիսի 25-ի նիստը, երբ Կարապետյանը հանձնարարեց՝ պետք է ապահովել շենք-շինությունների միասնական տեսք, ոճ, ձև ու գույն: Քաղաքաշինության պետական կոմիտեի նախագահը պարտավորվեց միասնական պահանջների վերաբերյալ չափանիշներ սահմանել: Երևանի քաղապետն էլ մեկ այլ հանձնարարական ստացավ՝ վերացնել գոյություն ունեցող բազմաբնակարանային շենքերի և այլ շինությունների արտաքին ճարտարապետական տեսքը փոփոխող հատվածի ձևափոխումները: