ԵՐԵՎԱՆ, 22 մայիսի-Sputnik. Ձեռնադրվող հոգևորականն Աստծո և հանրության առջև երդում է տալիս հրաժարվել աշխարհիկ կյանքից` խոստանալով լինել հավատարիմ, ժուժկալ և աղքատ։ Բացի այդ, պատրիարքը երդում է տալիս անվերապահորեն ենթարկվել կաթողիկոսի բոլոր հրահանգներին։ Եթե դրժում է հավատարմության երդումը, թույլ է տալիս կաթողիկոսին պատժել իրեն։ Ըստ պատմաբան Գևորգ Յազիճյանի`սա դասական օրինակ է, թե ինչպես կարող է Ամենայն հայոց կաթողիկոսը պատիժ գործադրել այն պատրիարքի փոխանորդի նկատմամբ, ով խախտում է եկեղեցու կանոնները։
«Աթեշյանին եկեղեցական կանոնները խախտել թույլ տվեց մեր կաթողիկոսը։ Որևէ եպիսկոպոս, որ պետք է օծվի, իր շրջանի ժողովրդից, թեմական խորհրդից, աշխարհիկ, հասարակական մարմիններից երաշխավորագիր է բերում, որ տվյալ անձին եպիսկոպոսացման հարմար են տեսնում։ Աթեշյանը գաղտնի դարձավ եպիսկոպոս, համայնքը տեղյակ չէր, նա եկավ այստեղ, ու նրան շնորհեցին եպիսկոպոսի կոչում»,-ասաց Գևորգ Յազիճյանը։
Դեռևս մարտից Պոլսո պատրիարքի տեղապահի անունը հայտնի է։ Նա Գերմանիայի հայ համայնքի հոգևոր առաջնորդ Գարեգին Բեկչյանն է։ Բայց Պոլսո պատրիարքի փոխանորդն այդպես էլ չի ցանկանում զիջել դիրքերը։
«Իբրև հարցի լուծում` Մայր աթոռը փետրվարի 23-ին Կոստանդնուպոլսից Հայաստան հրավիրեց Արամ Աթեշյանին։ Իսկ Մոսկվայում կայացած Գերագույն հոգևոր խորհրդի ժողովի առաջին կետն էր, որ տեղապահ ընտրվելու դեպքում, փոխանորդը պետք է անմիջապես իր պաշտոնից հրաժարվի։ Դա տեղի չունեցավ, Աթեշյանը դեմ գնաց Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի կայացրած որոշմանը»,-ասաց տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Սարգիս Հացպանյանը։
Նրա խոսքով` Աթեշյանը Կոստանդնուպոլսի Սկյուտար թաղամասի Սուրբ Խաչ եկեղեցում վերջերս պատարագ անցկացրեց 9 հոգու ներկայությամբ. մարդիկ դուրս են եկել եկեղեցուց։ Սա նշանակում է, որ պոլսահայերը չեն ընդունում Աթեշյանին։
Բանախոսները խնդրեցին մի հանգամանքի վրա հատուկ ուշադրություն դարձնել։ Այն խոսակցությունները, թե Թուրքիայի իշխանությունը կարող է միջամտել կամ խանգարել այս գործընթացին, ճիշտ չեն։ Աթեշյանին կարգալույծ անելն ու նոր պատրիարքին հաստատելը Մայր Աթոռի իրավասությունների շրջանակում են։ Միայն մի հարցում թուրքական իշխանությունը կարող է որոշում կայացնել։ Եթե պատրիարքը նրա «սրտով» չէ, նա կարող է արգելել հայ հոգևորականին եկեղեցական զգեստով աշխարհիկ տարածքում շրջել։
Սարգիս Հացպանյանը հիշեցրեց` Մեսրոպ Մութաֆյանի ժամանակ այդ թույլտվությունն ուշացրին, բայց նա հագնում էր իր եկեղեցական զգեստն ու գնում էր այնտեղ, ուր ցանկանում էր`«Ես եկեղեցու ընտրյալ պատրիարքն եմ, սա է իմ հագուստը» կարգախոսով։