Սառա Գալստյան, Sputnik.
Քառորդ դար է` ՀՀ ԶՈւ ԳՇ օպերատիվ վարչությունը խաղաղ և պատերազմական պայմաններում ապահովում է զինված ուժերի առջև դրված խնդիրների պլանավորումը, զորքերի (ուժերի) օպերատիվ կառավարումը: Բարդ ու պատասխանատու աշխատանք, որն այսօր, տոնական միջոցառման ընթացքում կներկայացնեն վարչությունում ծառայած բոլոր սպաների ու ծառայակիցների կանանց: Նրանք՝ նախկին ու ներկա աշխատակիցների կողակիցներն այսօր կհասկանան, թե ինչու իրենց ամուսինները երբեմն կարող են օրերով տուն չգալ, ինչու և հանուն ինչի կարող են երբեմն, անգամ պատասխանատու պահերի, իրենց կողքին չլինել:
2005-2011 թվականները և 2016-ից մայիսից առ այսօր օպերատիվ վարչությունում իր զինվորական ծառայությունն անցկացրած գնդապետ Ալբերտ Բաղդասարյանը Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց, որ ահռելի տարբերություն կա այն զինված ուժերի մեջ, որ կար 20-25 տարի առաջ և այսօրվա մեր ունեցածի միջև:
Նրա խոսքով` եթե առաջ մեծ ուշադրություն չէր դարձվում բանակի զարգացման հարցերին, եղածը դրվում էր կիրառման, այսօր այլ մոտեցում է. ներկրվել է նոր ու ժամանակակից սպառազինություն, մեծ ուշադրություն է դարձվում մասնագետների պատրաստվածության վրա:
- Պարոն Բաղդասարյան, կախված մեր ազգային մենթալիտետից` բանակում շարունակվում են միջանձնային հարաբերությունների պատճառով դժբախտ միջադեպերը: Ինչո՞ւ, ի՞նչ պետք է անել դրանք բացառելու համար։
— Հրամանատարից շատ բան է կախված: Նա առաջին հերթին պիտի մանկավարժ և հոգեբան լինի: Հրամանատար լինելու համար պարտադիր չէ կոշտ ու կոպիտ մարդ լինել: Նա չպիտի միայն հրաման արձակի ու սպասի կատարման:
1992-ին, երբ Նոյեմբերյանում առաջին անգամ իմ զինվորի հետ գնում էի հետախուզության, հանկարծ զինվորն ինձանից առաջ անցավ ու սկսեց իմ դիմացից քայլել: Երբ հարցրի՝ էս ի՞նչ ես անում, պատասխանեց՝ հրամանատար, բա որ Ձեզ մի բան լինի, մենք ի՞նչ ենք անելու: Ու նա 18 տարեկան զինվոր էր: Երևի աշխարհի ուրիշ ոչ մի բանակում նման նվիրվածության չես հանդիպի: Եթե ճիշտ ուղղորդես զինվորին, միջանձնային խնդիրներ չեն ծնվի: Զինվորը պիտի ուժեղ լինի, նրան ոչ մի պարագայում չպիտի «կոտրես»՝ ո՛չ կյանքում, ո՛չ էլ ծառայության մեջ:
- Մինչև 2016-ի ապրիլը կար մի չգրված օրենք՝ բանակի մասին կամ լավը, կամ ոչինչ: Ապրիլյան քառօրյան շատ բացեր վերհանեց: Կիսապատերազմական վիճակում գտնվող երկրի համար ո՞րն է այդ սահմանը՝ ինչի՞ մասին կարելի է խոսել, ինչ՝ ոչ:
— Ընդհանրապես, բանակը փակ կառույց է, դրա մասին շատ չպիտի խոսեն: Բայց դրան զուգահեռ բանակում պիտի տանել ճիշտ կադրային քաղաքականություն: Հրամանատարական կազմում ճիշտ մարդիկ պիտի լինեն: Հրամանատարը ոչ միայն պետք է զբաղվի իր ենթակաների վերահսկմամբ, այլ նաև դաստիարակությամբ: Ես գիշեր-ցերեկ եղել եմ իմ զորամասում, ամեն ինչ իմացել եմ իմ զինվորների մասին, հաճախ զրուցել եմ նրանց հետ: Դժվար էր շատ, բայց այդպես ճիշտ է:
Ի դեպ, գնդապետ Ալբերտ Բաղդասարյանի զինվորական ուղին հետաքրքիր վայրիվերումներ ունի: Սյունիքի Տեղ գյուղում ծնված տղան զինվորական կրթություն ստանալուց հետո Խորհրդային բանակում ծառայության է անցել Ղազախստանում: Երբ արցախյան շարժումը սկսվում է, Բաղդասարյանը խնդրում է, որ իրեն ուղարկեն Հայաստան` ծառայության: Նամակը մերժվում է: Բաղդասարյանը չէր կարողանում անտարբեր մնալ հայրենիքում կատարվողի հանդեպ: Նա արձակուրդ է վերցնում՝ Հայաստան գալու համար և զգուշացնում, որ չի վերադառնալու: Արձակուրդի վերջին օրով ընդգրկվում է նոր ձևավորվող հայկական բանակում:
«Քրեական գործ հարուցեցին իմ հանդեպ: Այդ ժամանակ ՀՀ բանակը որպես այդպիսին դեռևս լիարժեք գոյություն չուներ: Բայց երբ այստեղից նամակով տեղեկացրին, որ ես չեմ խուսափել ծառայությունից, այլ այստեղ եմ շարունակում այն, գործը կարճվեց»,- մեզ հետ զրույցում պատմում է գնդապետը:
Այն ժամանակ գնդապետ Յուրի Խաչատուրովին Բաղդասարյանը խնդրում է, որ իրեն Արցախ ուղարկեն: Խաչատուրովի պատասխանը հետաքրքիր էր. «Դեռ կհասցնես, հիմա մենք հայկական զինված ուժեր պետք է ստեղծենք, մեզ սպաներ են պետք»:
Ալբերտ Բաղդասարյանին նշանակում են Սահմանապահ զորքերի հատուկ նշանակության գումարտակում որպես դասակի հրամանատար: 2,5 ամիս անց նա իր զինվորների հետ արդեն սահմանում էր, Նոյեմբերյանում: «1-ին կազմավորված դասակը մերն էր, որ մեկնեց Նոյեմբերյան»:
Գնդապետ Բաղդասարյանն արցախյան պատերազմում կորցրել է երկու հարազատ եղբայրներին: Ինչ փոխվեց զինվորականի ձեր գործելաոճում՝ հարազատների կորստից հետո հարցին պատասխանում է. «Ես միշտ իմ գործն եմ կատարել, ուղղակի վրեժխնդրությունն ավելացավ: Իսկ վրեժխնդրությունը միայն թշնամուն կոտորելով չի: Գործս լավ կատարելով, հայրենիքիս լավ ծառայելով, լավ ու նվիրված զինվորներ պատրաստելով էլ ես ամեն օր վրեժխնդիր եմ լինում նրանցից»:
