ԵՐԵՎԱՆ, 8 մայիսի — Sputnik. Երբ խառաչոները քանդեցին, փոշի բարձրացավ ու կամաց-կամաց երևաց քանդակը` «Մենք ենք, մեր սարերը»: Այս պատմությունը քանդակագործ Սարգիս Բաղդասարյանը հաճախ է հիացմունքով պատմել որդուն` Աշոտին: Հիմա հրաշալի կոթողը դարձել է Արցախի խորհրդանիշը, որն անտարբեր չի թողնում ինչպես հարյուր անգամ դրա մոտով անցնող հային, այնպես էլ առաջին անգամ Արցախ այցելած զբոսաշրջիկին:
«Այն շատ է գնահատվում մեր երիտասարդության կողմից, հարսանիքի ժամանակ այնտեղ նկարվելը ավանդույթի է վերածվել»,-պատմեց քանդակագործի որդին` Աշոտ Բաղդասարյանը:
Աշոտ Բաղդասարյանի խոսքով` հոր մոտ վաղուց կար մի կոմպոզիցիա, որը երկու` բարձր և ցածր գլխից է բաղկացած: Նա այս մտահղացումն ունեցել է, երբ այցելել է Փարիզի Աստվածամոր տաճար:
«Նրա մոտ միտք առաջացավ, որ քանդակի Քվազիմոդո և Էսմերալդա, եթե կոմպոզիցիային նայեք, այնտեղ Քվազիմոդոյի գլուխն է և Էսմերալդայի դեմքի կեսը` մինչև քթի վերևի մասը: Այսինքն` երկու գլխի համադրությունը կար արդեն որպես կոմպոզիցիա: Հետո արդեն նա ունի կավից էսքիզ, որը Մասիս սարն է հիշեցնում։ Այս երկու կոմպոզիցիաների համադրությամբ ծնվեց «Մենք ենք, մեր սարերը» քանդակը»,-պատմեց Աշոտ Բաղդասարյանը:
Այս պատմությունից մոտ չորս տարի անց` 1965 թվականին, քանդակագործ Սարգիս Բաղդասարյանն Իտալիայում մասնակցել է միջազգային ցուցահանդեսի` «Մենք ենք, մեր սարեր» կոմպոզիցիայի ավելի կամերային ոճով: Այն հիմա պահվում է Հայաստանի ազգային պատկերասրահում: 1967 թվականին բրոնզաձույլ փոքրիկ արձանը վերածվեց մի հրաշալի կոթողի` «Մենք ենք, մեր սարերը» անվամբ: Այն կանգնեցվեց` չնայած ադրբեջանական լուրջ խոչընդոտներին:
«Ադրբեջանում խոսակցություններ սկսվեցին, թե բա ի ՞նչ է նշանակում` մենք ենք,մեր սարերը: Ես միշտ ասել եմ`ինչ ուզում եք, այն էլ մտածեք այդ անվան տակ»,-պատմեց Աշոտ Բաղդասարյանը:
Նա շատ փոքր է եղել, երբ հայրը կերտել է այդ քանդակը, բայց բազում պատմություններ է լսել դրա ստեղծման մասին: Մեծանալով այդ պատմությունները լսելով և տեսնելով, թե այն ինչ մեծ հարգանքի է արժանանում տեսնողների կողմից` քանդակն իր վեհությամբ ավելի հզոր ու մեծ է թվում Աշոտ Բաղդասարյանի աչքին: Այդ հարցում տեսողական խաբկանքին օգնում է ինչպես կոթողի նշանակությունը, այնպես էլ հոր պրոֆեսիոնալ աշխատանքը:
