ԵՐԵՎԱՆ, 3 մայիսի — Sputnik. 1940-ականների զենքեր, խորհրդային բանակի համազգեստ, կրակոցներ ու խորհրդային կարմիր դրոշ: Հաղթանակի զբոսայգում, Հայրենական մեծ պատերազմի հուշահամալիրի տարածքում հայկական բանակի զինվորները բեմադրեցին Թամանյան դիվիզիայի լեգենդար հարձակումներից մի տեսարան:
Նպատակը մեկն էր` Մեծ հայրենականի մասին միայն լսած, բայց արցախյան պատերազմի բովով անցած նոր սերնդին ցույց տալ, թե ինչպիսին էր հեռավոր Մեծ հայրենականը և ինչով էր այն տարբերվում արցախյան այսօրվա պատերազմից։
Կիև-Ժիտոմիրյան 23-րդ դիվիզիայի հետախույզ Արտուշ Մկրտչյանը հիշում է՝ չնայած պատերազմի ողջ սարսափին, իրենք՝ երիտասարդ ու անփորձ զինվորները, վախ չունեին:
«Անվախություն էր, չէինք հաշվում՝ մենք ողջ կմնանք, թե ոչ, դա էր մեր կռիվը: Թշնամու աչքի առաջ գնում էինք կռվի: Հատկապես, որ ես հետախույզ էի, ավելի վտանգավոր տեղեր էի գնում: Մեր հրաձիգներին հայտնում էի, որ այսինչ տեղերում կրակ բացեք, որ մեր զորքն ազատ անցնի»,- ասաց Արտուշ Մկրտչյանը:
1943-ից մինչև 1945թ-ը Արտուշ Մկրտչյանը խորհրդային բանակն ուղղորդել է մինչև Բեռլին: Վիրավորվել է ու առ այսօր ձախ ձեռքում կրում է արկի երկու բեկոր, որոնք չեն թողնում մոռանալ պատերազմի պատկերները:
Համեմատելով Մեծ հայրենականն ու մերօրյա արցախյան պատերազմը` վետերանը հիմնական տարբերությունը համարում է տեխնիկապես զարգացած զինատեսակներն ու ավելի կազմակերպված բանակը:
«Այսպիսի տեխնիկա չկար, մեր կռիվն ավելի շատ անկանոն էր, ինչպես կարողացել ենք, այնպես էլ հաղթել ենք, իսկ հիմա ամեն ինչ կազմակերպված է, հրամանատարությունը ճիշտ հաշվարկներ է կատարում»,- ասաց վետերանը:
ՀՀ ՊՆ մամուլի խոսնակ Արծրուն Հովհաննիսյանն էլ վստահեցրեց, որ նման միջոցառումները ռազմահայրենասիրական նշանակություն ունեն և նոր սերնդին նախնյաց հերոսական օրինակներով դաստիարակելու նպատակ ունեն:
Հովհաննիսյանի խոսքով՝ պատերազմներն իրար նման չեն լինում:
«Այսօրվա կռիվը նույնիսկ այն չէ, ինչ որ 93-94 թթ-ինը: Ամեն պատերազմ ունի իր գույնը, իր հոտը, իր ձևը, իր զգացողությունները: Երիտասարդ տղայի համար, որ վաղը պիտի զինվոր դառնա, հետաքրքիր է նույնիսկ շոշափել այն զենքերը, որ օգտագործել են իր պապերը և համեմատել դրանք իր բռնած զենքի հետ»,- ասաց նա:
Մեծ հայրենականի մի փոքրիկ դրվագի ներկայացման մեջ ներգրավվել էին անկախ Հայաստանի բանակի երիտասարդ զինվորները, որոնք մի քանի րոպե իրենց զգացին իրենց պապերի դերում և պնդեցին՝ պատերազմը պատերազմ է, բայց իրենց բանակը պապերի բանակից ավելի կազմակերպված ու սպառազինված է:
Եվ, այնուամենայնիվ, երկու պատերազմների միջև տարբերություն կա: Միջոցառման մասնակիցների կարծիքով` եթե առաջինն անցնում էր մեծ, բազմազգ հայրենիքի հեռավոր տարածքներում, ապա այսօրվա պատերազմը հենց Հայաստանում է: