ԵՐԵՎԱՆ, 1 մայիսի — Sputnik. Վարչապետ Կարեն Կարապետյանը կառավարության վերջին նիստում Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարին հանձնարարեց վերանայել աշխատանքային օրենսգրքի որոշ դրույթներ: Թե կոնկրետ որ դրույթներն են փոփոխվելու, այսօր` մայիսի 1-ին, լրագրողների հետ հանդիպմանը ներկայացրեց նախարարի աշխատանքի և զբաղվածության հարցերով խորհրդական Թադևոս Ավետիսյանը:
Նրա խոսքով` փոփոխություններն ուղղված են լինելու գործատուների վրա գործող օրենսգրքով դրված վարչական բեռը թեթևացնելուն: Օրենքից պետք է վերացվեն լրացուցիչ ծախսեր, թղթատարություն ենթադրող կարգավորումները: Իսկ աշխատանքի պայմանները, ինչպես նախարարի խորհրդականը նշեց, կպարտադրի ոչ թե օրենքն, այլ կպայմանավորվեն գործատուն ու աշխատողը:
«Այն պայմանները, որոնք պետք են աշխատողին, դրանց սահմանումը պետք է լինի ոչ թե կոշտ օրենքներով ու մանրամասներով, այլ պետք է առավելագույնս թողնվի գործատուի և աշխատողի արդյունավետ բանակցությունների արդյունքում ձևավորված պայմանավորվածության վրա»,-ասաց Ավետիսյանը:
Նոր օրենքի նախագծի հեղինակների համոզմամբ` այս մոտեցումը կարող է նպաստել արհմիությունների դերի ամրապնդմանն ու դրանց ՝ որպես աշխատողների իրավունքների ոչ պետական վերահսկող մարմինների կայացմանը:
Միաժամանակ, նոր՝ առավել թեթև կարգավորումները, Թադևոս Ավետիսյանի համոզմամբ, կնպաստեն գործատուի կողմից չարաշահումների բացառմանը:
«Բոլորս գիտենք, որ շատ հաճախ պայմանագրերում գրված է մի բան, իրական կյանքում մեկ այլ բան է: Շատ հաճախ այդ փաստաթղթերը, երբ սարքվում և դրվում են դարակներում, դա դեռ չի նշանակում, որ հենց այդպես էլ իրականացվում են: Միշտ ավելորդ կարգավորումներն առաջացնում են խթան, որ դրանից խուսափեն և՛ գործատուները, և՛ աշխատողները»,- ասաց նա:
Օրենսգրքի փոխարեն փոխադարձ համաձայնությամբ ձեռք բերված կարգավորումները կարձանագրվեն աշխատանքային պայմանագրում, որն աշխատողի համար իրավական հիմք կծառայի գործատուին որոշակի պահանջներ ներկայացնելու համար:
Ի դեպ, այսօր՝ մայիսի 1-ին, աշխատող բոլոր ՀՀ քաղաքացիներին, այդ թվում՝ ասուլիսին ներկա լրագրողներին նախարարի խորհրդականը խորհուրդ տվեց գործատուից արտաժամյա աշխատանքի դիմաց հիսուն տոկոս հավելավճար պահանջել:
Փոխարենը մենք էլ նախարարի խորհրդականին հիշեցրեցինք, որ վարչապետը կառավարության անդամներին հրահանգել է աշխատել ոչ թե 8, այլ 10-12 ժամ՝ ներառյալ շաբաթ օրերը: Ուստի, գործադիր իշխանության ներկայացուցչից հետաքրքրվեցինք`նախարարներն ու նրանց աշխատակազմերն արտաժամյա այդ աշխատանքի դիմաց հավելյալ վճարվում են արդյո՞ք: Թադևոս Ավետիսյանը փաստեց, որ նախարարները, փոխնախարարներն ու վարչության պետերը օրենքով հավելավճարներ չպիտի ստանան, քանի որ նրանց աշխատանքը համարվում է չնորմավորված: Մնացած աշխատողները ստանում են հավելյալ վճարներ, թե ոչ, խորհրդականը տեղյակ չէ:
«Մնացած աշխատողները կարող են աշխատաժամանակից դուրս մնալ աշխատավայրում միայն բացառիկ դեպքերում, գործատուի ընդունած ներքին իրավական ակտի, կամ հրամանի հիման վրա՝ որպես արտաժամյա աշխատանք: Իսկ արտաժամյա աշխատանքի դիմաց այսօրվա կարգավորումներով, աշխատողը, բացի ժամային վարձատրությունից, պետք է ստանա առնվազն 50% հավելում»,- ասաց Ավետիսյանը:
Ի դեպ, արտաժամյա չվճարվող աշխատանքը Հայաստանում աշխատողների իրավունքի առավել հաճախ հանդիպող խախտումներից է: Առաջին տեղում են նաև անօրինական՝ չգրանցված աշխատանքը, աշխատավարձերի ուշացումները, հանգստի իրավունքի խախտումն ու աշխատանքից անօրինական ազատումները:
