ComeCalla ռեստորանի շեֆ-խոհարար Իվան Սանտանա Լոպեսը Sputnik Արմենիային պատմեց հաջողության բանաձևի, Հայաստանում կյանքի և հայկական խոհանոցից իր սիրելի ճաշատեսակների մասին: Զրուցեց Լաուրա Սարգսյանը:
- Ինչպե՞ս եք խոհարար դարձել:
— Ես մանկուց սիրել եմ հետևել մայրիկիս, երբ նա տարբեր համեղ կերակուրներ, թխվածքներ, աղանդեր էր պատրաստում: Այդ ժամանակ իմ մանկական երազանքներում ինձ պատկերացնում էի սպիտակ գոգնոցով՝ խոհարարի գլխարկը գլխիս: Ես միշտ փորձում էի նրան օգնել, և ինձ մոտ վատ չէր ստացվում: Երբ դարձա 16 տարեկան, սկսեցի խոհարարություն սովորել: Սկսել եմ ամենաներքևից, պատիվ եմ ունեցել աշխատելու Սան Սեբաստիանի (քաղաք Իսպանիայում՝ խմբ.) լավագույն խոհարարների հետ, լավագույն ռեստորաններում: 24 տարեկանում ինձ հաջողվել է շեֆ խոհարար աշխատել Իսպանիայի ռեստորաններից մեկում, իսկ ավելի ուշ՝ գլխավորել այն:
- Ինչպե՞ս որոշեցիք տեղափոխվել Հայաստան:
— Կինս հորական կողմից հայ է, և մենք մի քանի անգամ այցելել էինք նրա պատմական հայրենիք: Նման ուղևորություններից մեկի ժամանակ որոշեցինք փորձել ապրել Հայաստանում: Մեզ միացավ կնոջս եղբայրը: Հայաստանում մենք որոշեցինք մեր գործը դնել, և երեք տարի առաջ հիմնեցինք այս ռեստորանը, որի շեֆ խոհարարը ես եմ: Իմ տեղափոխվելու շրջանում, ես արդեն բավական լավ ծանոթ էի Հայաստանի մշակույթի, ավանդույթների և յուրահատկությունների հետ:
- Ձեր կնոջ հետ Իսպանիայու՞մ եք ծանոթացել:
— Մենք ծանոթացել ենք Մադրիդում, 10 տարի առաջ, երբ նա դեռ ուսանող էր: Նա ապրել է Ֆրանսիայում, ապա տեղափոխվել Իսպանիա՝ սովորելու: Այսօրվա պես հիշում եմ այդ օրը. մեզ մոտ ամառային արձակուրդներին որպես մատուցողուհի աշխատելու համար մի երիտասարդ, գեղեցիկ աղջիկ էր եկել Փարիզից: Այդ ժամանակ ես այդ ռեստորանի շեֆ խոհարարն էի:
Մենք միանգամից ընդհանուր լեզու գտանք, առավել ևս, որ նա կատարյալ տիրապետում է իսպաներենին: Զոքանչս իսպաներենի դասախոս է (ժպտում է): Ինձ գրավեց նրա անկեղծությունը, մաքրությունը և զարմանալի շարժուձևը, որը նա ժառագել է հայ հորից: Մեր միջև սիրավեպ սկսվեց, և որոշ ժամանակ անց մենք ամուսնացանք: Արդեն 10 տարի միասին ենք և մեծացնում ենք երկու երեխաներին՝ Լեոյին, որը չորս տարեկան է և վեցամսական Լուկային: Ի դեպ, Լեոն լավ է խոսում հայերեն և նախադպրոցական քոլեջ է հաճախում, իսկ Լուկան ծնվել է Հայաստաոնւմ և երկրի լիիրավ քաղաքացի է:
- Ամենից շատ ի՞նչն է Ձեզ զարմացրել Հայաստանում:
— Ինձ առաջին հերթին զարմացրել է Հայաստանի պատմությոնը: Մինչ կնոջս հետ ծանոթանալը, ես՝ որպես յուրաքանչյուր շարքային իսպանացի, շատ բան չգիտեի այս երկրի մասին: Հայաստանի և հարուստ հայկական մշակույթի մասին ես իմացա կնոջս շնորհիվ: Շատ իսպանացիների մոտ Հայաստանն ասոցացվում է Կոլումբիայի հետ, քանի որ այնտեղ կա համանուն քաղաք: Իսպանիայում շատ կոլումբիացիներ կան, այդ թվում՝ Արմենիա քաղաքից: Հայաստանում ես հասկացա, որ հայերն ու իսպանացիները շատ նման են: Մենք հայերի նման հարգում ենք ընտանեկան արժեքները, նույնպես ընտանիքով հավաքվում ենք ճաշի սեղանի շուրջ և այլն: Միակ բանը, ինչի հետ դեռ չեմ կարողանում հաշտվել, այն է, որ այստեղ թե՛ եղբորը, թե՛ ընկերոջն ասում են ախպեր: Իսպանիայում նման բան չկա (ծիծաղում է):
- Ի՞նչն է Ձեզ ամենաշատը դուր եկել Հայաստանում:
— Ինձ վրա մեծ տպավորություն են գործել Նորավանքի և Գեղարդի եկեղեցիները: Գեղարդն ինձ հիշեցրեց Մոնսերատ բենեդիկտյան եկեղեցին: Այն նույնպես կառուցված է ժայռի մեջ:
- Ի՞նչ եք նախընտրում հայկական խոհանոցից:
— Սիրել եմ խաշը, քյաբաբը, խորովածը և, իհարկե, խաղողի թփով տոլման՝ մածունով և սխտորով:
— Հայերն իսպանական խոհանոցի ո՞ր ճաշատեսակներն են ամենից շատ պատվիրում:
— Տեղի հայերը նախընտրում են պաելյո, տորտիլյո, շատերը մեր ռեստորան են գալիս հենց դրա համար:
— Հաճախ խոհարարներն ավելորդ քաշ են ունենում: Ձեզ ինչպե՞ս է հաջողվում պահպանել տեսքը:
— Ամբողջ գաղտնիքը ճիշտ և չափավոր սնվելու մեջ է: Չպետք է մոռանալ նաև ակտիվ կենսակերպի մասին: Օրինակ՝ հաճախ աշխատանքային օրվանից հետո, մի քիչ ցրվելու համար ես տարբեր ուտեստներ եմ պատրաստում ընտանիքիս համար:
- Ի՞նչ կտանեք Ձեզ հետ, եթե որոշեք հեռանալ Հայաստանից:
— Հայկական միրգն ու բանջարեղենը, որոնք ամենաբնականն են աշխարհում:
