ԵՐԵՎԱՆ, 17 նոյեմբերի — Sputnik. Դավիթ Գալստյան. Երբ աշխարհի տարբեր երկրների ներկայացուցիչները հավաքվեցին Դիլիջանում, տեղի բնակիչների հետ երկխոսություն հաստատելու անհրաժեշտություն առաջացավ. Dilijan Community Сenter ծրագիրը հենց այդ գործառույթը ստանձնեց:
Sputnik Արմենիայի թղթակիցը զրուցել է Կենտրոնի ծրագրերի (DCC) տնօրեն Ռուբինա Տեր-Մարտիրոսյանի և նախագծի համակարգող Եկատերինա Բրեդիխինայի հետ:
«Dilijan Community Center-ը Դիլիջանի զարգացմանն ուղղված գործունեության մի մասն է: Սա RVVZ հիմնադրամի բազմածրագրային աշխատանքն է` և՛ միջազգային դպրոցն է, և՛ որոշ առումով սոցիալական բիզնես», — ասաց Տեր-Մարտիրոսյանը` ներկայացնելով նախագիծը:
Նրա խոսքով` կենտրոնը կամուրջ է, որը կապում է միջազգային դպրոցը տեղաբնակների, ինչպես նաև զբաղվում է տեղի հասարակության զարգացմամբ: Կենտրոնը զբաղվում է կրթական նախագծերով, մշակույթով և արվեստով, փոքր բիզնեսի աջակցությամբ:
Տեր-Մարտիրոսյանի կարծիքով` Դիլիջանը Հայաստանի առավել զարգացող քաղաքներից է:
«Այնտեղ մշտապես ինչ-որ բան տեղի է ունենում մշակույթի, կրթության, արվեստի ոլորտներում: Երկրի ամենադինամիկ զարգացող վայրերից մեկն է», — ասաց Տեր-Մարտիրոսյանը:
Բացի տեղի բնակիչներից, այնտեղ են Կենտրոնական բանկի աշխատակիցները, 80 երկիր ներկայացնող շուրջ 200 ուսանող ունեցող միջազգային դպրոցը, ևս մոտ 60-80 դասախոս ամբողջ աշխարհից: Դպրոցում դասավանդում են Հնդկաստանի, Մեծ Բրիտանիայի, Գերմանիայի, Ռուսաստանի և այլ երկրների ներկայացուցիչները,դրան գումարած`ուսանողները, որոնք շուրջ երկու տարի ապրում են Դիլիջանում:
DCC ծրագրի տնօրենը պնդում է, որ կենտրոնը ստեղծվել է միանգամայն տարբեր մարդկանց ընդհանրություն տալու, նրանց հետաքրքրություններն ու կարիքները համակցելու նպատակով:
Երիտասարդական նախագծեր
Նախագծերի իրականացման ուղղություններից մեկը կրթությունն է, որում ներառված է նաև լեզուների ուսումնասիրությունը` անգլերեն, ռուսերեն, իսպաներեն: Տեր-Մարտիրոսյանը խոսքով` դասախոսների օգնականները հենց ուսանողներն են:
Կան մշակութային բնույթի կրթական նախագծեր` պարերի դասավանդում, արվեստ (այդ թվում սթրիթ արտ): Ուսումնական գործընթացի ձևաչափն այնպիսին է, որ ծնողներն ու երեխաները կարող են միասին սովորել:
Նաև թատերական ստուդիա է գործում, երեխաների հետ պարապում է մայրաքաղաքի թատրոններից մեկի ռեժիսորը: Դիլիջանում թատրոնի բացակայության պարագայում սա շատ կարևոր է:
Տարբեր տիպի դասընթացներ են անցկացվում, որոնց արդյունքում երիտասարդները սոցիալական 12 նախագիծ են իրականացրել բնապահպանության, բարեգործության, հանգստի կազմակերպման ոլորտներում:
Երիտասարդական նախագծերի շարքում է նաև «Diliradio» առցանց ռադիոն, որն արդեն 9 ամիս է` գործում է: Հեռանկարում պատրաստվում են նաև թերթ հրատարակել։
Տեր-Մարտիրոսյանի կարծիքով` համագործակցության առավել արդյունավետ օրինակ կարող է լինել Դիլիջանի դպրոցի ուսանողների և տեղի երեխաների մասնակցությունը ստարթափերի մրցույթին: Երեխաները էլեկտրոնային աղբի մաքրման նախագիծ են ներկայացրել:
Սրճարան #2
Կենտրոնի ամենահետաքրքիր նախագծերից մեկը Դիլիջանի կենտրոնում գտնվող Սրճարան #2-ն է: Այնտեղ հանդիպումներ են անցկացնում միջազգային դպրոցի ուսանողներն ու տեղի բնակիչները: Նրանք իրենց նախագծերն ունեն, որոնք քննարկում են հենց այստեղ, տարբեր գործիքներ նվագում, ֆիլմեր դիտում:
Սրճարանի մասին մանրամասներ է պատմում նախագծի համակարգող Եկատերինա Բրեդիխինան:
«Հաշվի առնելով այն, որ Դիլիջանում հավաքվել են տարբեր մշակույթներ ներկայացնող անձինք, մենք ուզում ենք ստեղծել մի հարթակ, որը կմիավորի բոլոր խմբերի ներկայացուցիչներին` և՛ աշակերտներին, և՛ տեղի բնակչությանը, Դիլիջանի երեխաներին, ակտիվ ռեզիդենտներին: Ուզում ենք, որ այն ընտանիքից ու դպրոցից (աշխատանքից) հետո երրորդ կարևոր տեղը դառնա, այնտեղ հանդիպումներ անցկացնեն, զարգացնեն իրենց նախաձեռնությունները», — ասաց Բրեդիխինան:
Այս գաղափարն անցյալ տարի առաջարկել էին նրանց ղեկավար Վերոնիկա Զոնաբենդն ու «Թումոյի» տնօրեն Մարի Լու Փափազյանը, արդյունքում հուլիսի կեսերին նախագիծը գործարկվեց:
«Սրճարանում երեխաներն աշխատում են 14 տարեկանից (սա օրինական է), աշխատավարձ են ստանում: Ամբողջ հասույթն ուղղվելու է քաղաքի այլ սոցիալական, կրթական նախաձեռնությունների զարգացմանը», — ասաց Բրեդիխինան:
Սրճարանը հաջողությամբ գործում է, լավ եկամուտ է բերում, և ղեկավարները հույս ունեն, որ այն 2-3 տարվա ընթացքում կփակի ներդրված նախնական ծախսերը:
Տեղի երեխաները կարող են այստեղ փորձել աշխատել ծառայության ոլորտում, հասկանալ` ցանկանում են արդյոք զարգացնել իրենց հմտությունները հենց այդ ուղղությամբ: Սրճարանը 7 կառավարիչ ունի, շուրջ 16 մշտական մատուցող (14-17 տարեկան): Սրճարանում հետագայում աշխատանքի տեղավորվելու համար թրեյնինգ անցնելու համար արդեն հերթ է գոյացել:
Ինչ վերաբերում է սրճարանի աշխատանքին, ապա Բրեդիխինան հպարտությամբ նշեց, որ այն առաջին տեղն է զբաղեցնում Tripadvisor-ում, այդ իսկ պատճառով սրճարան հաճույքով են այցելում նաև զբոսաշրջիկները, տեղի բնակիչները գալիս են ընտանիքներով, քանի որ այնտեղ չեն ծխում և ոգելից խմիչքներ չեն օգտագործում:
«Եվ շատ լավ սուրճ են մատուցում», — ավելացրեց Տեր-Մարտիրոսյանը:
«Այցելուների պակաս չկա, բայց մենք ավելի շատին ենք ձգտում։ Կարող ենք մինչև 60 հոգանոց բանկետներ կազմակերպել», — ծիծաղեց Բրեդիխինան:
Աշխատանք մեծահասակների հետ
Dilijan Community Center-ը զբաղվում է ոչ միայն երիտասարդների, այլև մեծերի հետ: Կենտրոնը զբաղվածության տեղի կենտրոնների հետ համատեղ դասընթացներ է անցկացնում: Տեր-Մարտիրոսյանի խոսքով` նրանք սովորում են հարցազրույց անցնել, CV կազմել, համակարգչի տարրական գիտելիք ստանալ:
«Պահանջարկը մեծ է: Մենք պատրաստվում ենք հաջորդ տարի մասնագիտացման և վերապատրաստման ծրագրեր գործարկել: Դրա համար մենք ուսումնասիրություններ ենք անցկացրել Դիլիջանում և հարակից գյուղերում: Մենք ուզում ենք հասկանանք, ինչպես են նախագծերն ազդում մարդկանց վրա, ինչ է պետք նրանց «կատարյալ երջանիկ լինելու համար»»,- ասաց Տեր-Մարտիրոսյանը:
Գործում է նաև կանանց նախաձեռնողական խումբ, որը փոքրիկ հուշանվերներ է պատրաստում վաճառքի համար: Յուրաքանչյուրն այստեղ անում է այն, ինչ կարող է` գործում է, ժանյակներ է հյուսում… Կենտրոնն օգնում է դրանք վաճառել:
Բրեդիխինայի խոսքով` Դիլիջանի կանայք շատ ակտիվ են: Արդյունքում նախատեսվում է մի քանի "Community" արտադրություն բացել:
Նախագծերը սկսում են «հարմարվել» տեղանքին
Շուրջ մեկ տարի առաջ Դիլիջանի UWC դպրոցը քաղաքի կյանքից առանձնացված մի երևույթ էր, նախաձեռնությունները երբեմն չէին ընդունվում: Սակայն ժամանակի ընթացքում, մեծ մասամբ DCC նախագծի շնորհիվ, որոշակի երկխոսություն հաստատվեց, կապեր ձևավորվեցին «հյուրերի» և քաղաքի միջև:
Այս ամենը վառ արտահայտվում է Սրճարան #2-ի օրինակով: Երբ այն բացվեց, այնտեղ շատերն էին ցանկանում աշխատել (ծնողները թույլ չէին տալիս):
Այժմ իրավիճակը կտրուկ փոխվել է: Որոշ ծնողներ, տեսնելով մյուս դեռահասների աշխատանքի դրական փորձը, իրենք են խնդրում, որ երեխաները պրակտիկա ձեռք բերեն սպասարկման ոլորտում: Այդ նախագծի հաջողությունը տարածվում է նաև Կենտրոնի այլ նախաձեռնությունների վրա:
Այդ ամենից բացի, Դիլիջանի երեխաներից 120-ը UWC սպորտային խմբակներ են հաճախում: Մեծ թենիսի խմբակ են հաճախում, օրինակ, ինտերնատի երեխաները: Տեր-Մարտիրոսյանի խոսքով` սա հատուկ է արված, քանի որ անապահով երեխաներից քչերը կարող են իրենց նման բան թույլ տալ: