Լաուրա Սարգսյան, Sputnik.
Հայաստանը կարող է տարածաշրջանում առանցքային խաղացող դառնալ Պարսից ծոցը Սև ծովի, ինչպես նաև Իրանը ԵՏՄ երկրների հետ կապելու գործում ։ Ակնհայտ օրինակ է Հայաստանի տարածքով դեպի Վրաստան իրանական գազի մատակարարումը։
«Երկու երկրների նախաստորագրած համաձայնագրով, Հայաստանն ունի բոլոր իրավունքները Իրանից դեպի Վրաստան կապույտ վառելիքի տարանցման համար», — Sputnik Արմենիայի թղթակցի հետ զրույցում ասաց իրանագետ Վարդան Ոսկանյանը։
Նրա խոսքով` էլեկտրահաղորդման երրորդ գծի գործարկումից հետո դեպի Հայաստան մատակարարվող իրանական գազի ծավալը եռակի կավելանա։ Փորձագետը դրական է գնահատում գազի ոլորտում Վրաստանի, Հայաստանի, Իրանի և Ռուսաստանի ստորագրած քառակողմ հուշագիրը։ Այդ փաստաթուղթը նախատեսում է էներգետիկ միջանցքի ստեղծում։
Ոսկանյանը կարծում է, որ հայկական կողմը պետք է դեռ մեծ ծավալի աշխատանք կատարի տնտեսության, որն այդքան զգայուն է արտաքին քաղաքականության նկատմամբ, ոլորտում ։ Փորձագետը բարձր է գնահատել քաղաքական ոլորտի երկկողմանի գործակցությունը։
«Հայաստանի հարավում ազատ առևտրի գոտու ստեղծումը դրական կազդի երկու երկրների առևտրա-տնտեսական հարաբերությունների վրա և կնպաստի ԵՏՄ երկրների հետ Իրանի հարաբերությունների ակտիվացմանը»,- նշել է Ոսկանյանը։
Հյուսիս-Հարավ միջազգային տրանսպորտային միջանքի շինարարությունը դանդաղ է առաջ գնում, քանի դեռ չկան Իրան-Հայաստան երկաթգծի կառուցման նախագծում ներդրում անողներ, սակայն ակտիվ ավիափոխադրումներ են իրականացվում։ Զբոսաշրջության ոլորտում երկկողմ հարաբերությունների զարգացման նշանակալից տարր է դարձել Թեհրանում ստորագրված Հայաստանի և Իրանի միջև վիզայի ռեժիմի ազատականացման մասին հուշագիրը։
«Դեպի Հայաստան իրանցի զբոսաշրջիկների թվի աճը նկատելի է անզեն աչքով», — նշեց Ոսկանյանը։
Ռոուհանին Երևանում
«Ռոուհանիի այցը տեղի կունենա մինչև տարեվերջ։ Այցի շրջանակներում կողմերը կամփոփեն վերջին տարիների ընթացքում տարբեր ոլորտներում կատարած աշխատանքի արդյունքները», — ասաց Ոսկանյանը։
Նա համոզված է, որ խոսք կգնա նաև պաշտպանական ոլորտում գործակցության մասին։ Այսօր Իրանի առջև խնդիր է դրված ստեղծելու ԱԹՍ-ից պաշտպանվելու համակարգեր։ Այդ հարցում Իրանին իր մեծ գիտական ներուժով կարող է օգնել Հայաստանը։
Իրանի կրթության նախարարությունն իր հերթին Հայաստանն ընդգրկել է այն երկրների ցանկում, որոնց բուհական դիպլոմները ճանաչվում են իրանական ստանդարտներին համապատասխանող փաստաթղթեր։
«Այդ ցուցակում ներառվել է 6 բուհ Վրաստանից, 9-ը` Ադրբեջանից և 11-ը` Հայաստանից», — ասաց Ոսկանյանը։
Փորձագետը կարծում է, որ դա Հայաստանին թույլ կտա Իրանից մեծ թվով ուսանողներ ներգրավել, որոնք հայրենիք վերադառնալուց հետո կդառնան մեր երկրի լոբբիստներ։
Ոսկանյանը հայ-իրանական հարաբերությունները քրիստոնյա և մուսուլմանական երկրների բարեկամության բացառիկ օրինակ է համարում, երկրների, որոնք բարիդրացիական հարաբերություններ են պահպանել նույնիսկ Թեհրանի նկատմամբ խիստ պատժամիջոցներ կիրառելու ժամանակ։
