ԵՐԵՎԱՆ, 24 հոկտեմբերի — Sputnik. Նախագահ Սարգսյանը հանդիպման ընթացքում առանձնակի շեշտեց, որ մեծ ջերմությամբ է ողջունում Մալթայի ինքնիշխան Մարտական Ուխտի արքայազն և մեծ վարպետ Ֆրա Մեթյու Ֆեսթինգին Հայաստանում։ Այս այցը նա կարևոր համարեց դիվանագիտական հարաբերությունների խորացման և փոխգործակցության տեսանկյունից։
«Աշխարհի առաջին քրիստոնյա ժողովրդի և քրիստոնյա հնագույն ուխտի առնչությունները դեռևս խաչակիրների արշավանքների ժամանակ ձևավորվել էին փոխադարձ հարգանքի և փոխշահավետության հիման վրա: Մենք ունենք նույնակունք քրիստոնեական արժեհամակարգ, և սրանք այն հիմքերն են, որ մեզ այսօր հնարավորություն են տալիս ձևավորելու ակտիվ միջպետական հարաբերություններ: Տեղյակ եմ, որ Դուք հագեցած օրակարգով ակտիվ այց եք անցկացնում մեր երկրում: Հուսով եմ, որ հնարավորություն կունենաք այդ ընթացքում ծանոթանալու մեր ժողովրդին, քրիստոնեական մեր մշակույթին, որն ինչ-որ տեղ նման է ընդհանուր քրիստոնեական մշակույթին, բայց նաև յուրատիպ է, առանձնահատուկ: Բարով եք եկել Հայաստան»,-ասաց նախագահ Սարգսյանը։
Ֆրա Մեթյու Ֆեսթինգն իր հերթին շնորհակալություն հայտնեց ջերմ խոսքերի և հյուրընկալության համար։
«Ես իսկապես հիացած էի, երբ հնարավորություն ունեցա Ձեզ հանդիպելու Սուրբ Պետրոսի տաճարում, երբ Դուք ժամանեցիք մասնակցելու Հայոց ցեղասպանության Սուրբ նահատակների հիշատակին նվիրված պատարագին: Եվ ես կարծում եմ, որ հատկապես կարևոր է, որպեսզի քրիստոնյա ազգերի և քրիստոնեական կազմակերպությունների ներկայացուցիչները կարողանան որքան հնարավոր է սերտ համագործակցություն հաստատել միմյանց հետ այս ժամանակներում հաստատված և իշխող աշխարհիկ բարքերի պայմաններում»,- ասաց Մալթայի ինքնիշխան Մարտական Ուխտի արքայազնը։
Արդեն հայտարարությունների ժամանակ Ֆրա Մեթյու Ֆեսթինը հայտնեց, որ 900 տարիների ընթացքում մեծ վարպետն առաջին անգամ է այցելում Հայաստան։ Սա հուշում է պատմությունը, սակայն փաստերը նրան թույլ են տալիս ենթադրել, որ այլ պետություններ այցելելիս մեծ վարպետն անցել է նաև Հայաստանով։ Մի բան հաստատ է` անկախ Հայաստանի պատմության մեջ սա մեծ վարպետի այցի առաջին դեպքն է։
«Շատ քիչ երկրներից եք, որ ունեք դարավոր պատմություն։ Դուք ունեցել եք նաև մեծ ողբերգություններ։ Իմ պատիվն ու պարտականությունն է հարգանքի տուրք մատուցել սուրբ նահատակներին։ Հուսամ` նման ողբերգություններ այլևս չեն լինի»,-նշեց նա։
Նա հայտնեց նաև, որ այս այցը հնարավորություն կտա կառուցել նոր գործակցություն արդեն իսկ ձևավորված արտակարգ հարաբերությունների հիման վրա։
«Ես մեծապես վայելում եմ այս այցը»,- իր խոսքը եզրափակեց նա։
Ֆրա Մեթյու Ֆեսթինգի պետական այցի օրակարգում է Հայոց ցեղասպանության զոհերի հուշահամալիր այցելելը։
Մալթան ասպետական պետություն է։ Այն փաստացի տարածք չունի, ունի միայն երկու ամրոց և մի քանի վիլլա, որոնք Իտալիայի տարածքում են։ Ֆրա Մեթյու Ֆեսթինգն ունի անսահմանափակ լիազորություններ, իսկ Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցին նրան կարդինալի աստիճան է շնորհել։
ՀՀ-ն ու Մալթայի հանրապետությունը դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատել դեռևս 1993 թվականին։ Սակայն Հայաստանում Մալթայի արտակարգ և լիազոր դեսպանն իր հավատարմագրերն է հանձնել միայն 2014 թվականին։
Այդ ժամանակ ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանն ու նորանշանակ դեսպան Պյեռ Կլիվ Ագյուսը նշել էին, որ հայ-մալթական հարաբերությունները ցանկալի մակարդակի չեն հասել։ Ուստի կարևորել են երկկողմ գործակցություն բազմակողմ ձևաչափերով։
Տեղեկացնենք նաև, որ 2014 թվականի մայիսի 14-ին էլ Մալթայում ՀՀ դեսպան Միքայել Մինասյանն իր հավատարմագրերն է հանձնել Մալթայի ինքնիշխան Մարտական Ուխտի արքայազն և մեծ վարպետ Ֆրա Մեթյու Ֆեսթինգին։