ԵՐԵՎԱՆ, 24 սեպտեմբերի — Sputnik. ՀՀ ԳԱԱ Էկոլոգանոոսֆերային հետազոտությունների կենտրոնի Սննդի շղթայի ռիսկերի գնահատման տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոնն ուսումնասիրություն է իրականացրել Երևանի Գումի շուկայի մսի վաճառքի կետերում և պարզել, որ տաղավարների 80%-ը գտնվում է բարձր ռիսկային գոտում և վտանգում են դրանցից օգտվող սպառողների առողջությունը:
Ուսումնասիրություններն իրականացվել են կենտրոնի կողմից ներդրված, միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան` ռիսկի գնահատման ժամանակակից մեթոդով, որն, ի դեպ, Հայաստանում չեն կիրառում պետական մարմինները: Ըստ այս մեթոդի` Գումի շուկայի տաղավարներում աղտոտվածության մակարդակը մի քանի տասնյակ անգամ գերազանցում է թույլատրելի սահմանը:
«Հայտնաբերվել է և՛ լիստերիա, և՛ աղիքային ցուպիկ, և՛ մեզոֆիլային աէրոբ, և այլ միկրոօրգանիզմներ, և՛ միջատների ձվեր»,- Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց հետազոտության ղեկավար Դավիթ Պիպոյանը:
Ուսումնասիրված տաղավարների գրեթե կեսում չկա սառնարան, չկան լվացվող և ախտահանվող մակերեսներ, միսը տեղափոխվում է սննդի համար չնախատեսված, կեղտոտ ստվարաթղթե արկղերով կամ կեղտոտ պարկերով, պահվում է աղբամանների կողքին կամ դրվում ուղղակի ասֆալտի վրա, որտեղ, ի դեպ, անարգել շրջում են փողոցում թափառող կենդանիները:
Կետերից 20-ում սառնարան կա, բայց միսը պահվում է դրսում, արևի տակ, փայտե տախտակների վրա, որոշ սառնարաններ էլ ձևական բնույթ են կրում և միացրած էլ չեն: Բացի այդ, միսը տեղափոխվում է հակասանիտարական պայմաններում, դրա համար չնախատեսված ավտոմեքենաների կեղտոտ բեռնախցիկներով: Իրացման կետերի շուրջ թափառում են փողոցային կենդանիներ, որոնց իրացման կետի աշխատակիցները կերակրում են մսից առանձնացված անպետք, երբեմն նաև էխինակոկով վարակված կտորներով, ինչը կարող է նպաստել այդ հիվանդության տարածմանը:
Ի դեպ, եթե դուք Գումի շուկայից միս չեք գնում, դեռ չի նշանակում, որ այդ մսից դուք չեք ուտում:
«Այս շուկան ռիսկային է ոչ միայն մանրածախ առևտրի տեսանկյունից, այլ նաև՝ մեծածախ առևտրի: Մսային միջուկներով տարբեր թխվածքներ պատրաստող կետերը, հանրային սննդի ցանցերն այս շուկայի հաճախորդներ են: Այսինքն՝ գնում են այս միսը, իսկ հետո, երբ դուք գնում եք պատրաստի արտադրանքը, դուք չեք տեսնում, թե այդ միսը որտեղից է ձեռք բերված»,- ասում է Պիպոյանը:
Կենտրոնը Գումի շուկայում վերջին անգամ ուսումնասիրություն էր կատարել 2013թ-ին: Այն ժամանակ բարձր ռիսկի գոտում էր հայտնվել տաղավարների 60%-ը: Փաստորեն 3 տարում դրանց թիվն ավելացել է ևս 20%-ով, ինչը նշանակում է, որ վիճակը գնալով ավելի է վատանում:
Ըստ Դավիթ Պիպոյանի՝ պատճառը պետական մարմինների ու պատասխանատուների անտարբերությունն է:
«Անկեղծորեն ասեմ՝ եղել են դեպքեր, երբ լիազոր տեսուչին ես եմ հայտնել այն կարևոր տեղեկությունը, որը եղել է մամուլում: Կարդացի ու զանգահարեցի, ասացի՝ տեսնո՞ւմ ես այսպիսի խնդիր ունենք, ասաց՝ առաջին անգամ քեզանից եմ լսում,- պատմում է Պիպոյանը:- Այստեղից են գալիս բոլոր խնդիրները: Եթե մենք լծվում ենք այս գործին, որ պետք է ոլորտը կարգավորենք՝ այո՛, պետք է լինեն նաև հաղորդումներ, այո՛, պետք է հնչեն նաև անուններ, այո՛, խախտում անողները, մեզ թունավորողները պետք է պախարակվեն և պետք է լայն իրազեկում լինի սպառողների շրջանում»:
Տիգրան Սարգսյանի կառավարության առաջարկով, 2013թ-ին ընդունվել էր ոլորտի գործունեությունը կարգավորող օրենք, բայց այն այդպես էլ մնացել է թղթի վրա: Օրենքով նախատեսված լիազոր մարմինը Հովիկ Աբրահամյանի կառավարության օրոք այդպես էլ չձևավորվեց: Ձևավորվեց միայն հանձնաժողով, որը, Դավիթ Պիպոյանի խոսքով, երկու տարի շարունակ ոչինչ չի արել:
