ԵՐԵՎԱՆ, 22 սեպտեմբերի — Sputnik. Վարագա լեռան վրա հայտնաբարած խաչին նվիրված տոնակատարությունը կանցկացվի Տավուշում՝ սեպտեմբերի 24-25-ը, հայտնեց «Տավուշի» հայրենակցական միության փոխնախագահ Լավրենտի Միրզոյանը։
Այդ տոնը նշվում է Վարագա լեռան վրա հայտնաբերած Տիրոջ սրբազան խաչի մասունքի ձեռքբերման առթիվ։
Միրզոյանի խոսքով, սա տոնի հետ կապված յուրահատուկ պատմություն է։ Տոնը նշում է միայն Հայ Առաքելական եկեղեցին։
Պատմություն
Միրզոյանը նշեց, որ Հայ Առաքելական եկեղեցին իր տոնացույցում չորս օր ունի, որոնք կապված են Սբ. Խաչի հետ` Խաչվերաց, Վարագա Սբ. Խաչ, Գյուտ Խաչի և Երևման Խաչ։ Այդ տոներից ամենագլխավորն ու ամենա անդիսավորը Խաչվերացն է, որը ժողովուրդն անվանում է նաև Սբ. Խաչ։
«Ագաթանգեղոս պատմիչի վկայության համաձայն, Հռիփսիմյանց կույսերը, փախչելով Դիոկղետիոնոս կայսրի հալածանքերից, Հռոմից Հայաստան հասնելով, Վանա լճի հարավարևելյան ափին` Վարագա լեռան վրա, ապաստան գտան (Արևմտյան Հայաստան, ներկայիս Թուրքիայի տարածք)։ Վաղարշապատ փախչելուց առաջ սբ. Հռիփսիմեն իր կրծքին կախած Տիրոջ խաչափայտի սրբազան մասունքն ապահովության համար հանձնում է աղոթող ճգնավորներին և խնդրում, որ պահեն այն քարայրներից մեկում»,- ասաց Միրզոյանը։
Նրա խոսքով, այդ խաչը հետագայում գտել է Թոդիկ ճգնավորը՝ իր Հովել աշակերտի հետ, 653 թվականին։ Նրանք աղոթում էին Վարագա լեռան վրա և խնդրում Աստծուն՝ ողորմություն անի և ցույց տա Սբ. Խաչի տեղը։ Հանկարծ 12 լուսեղեն սյուներ են երևում լեռան շուրջը, իսկ նրանց միջև փայլում է լուսավոր Խաչի նշանը, որն իրենց հետ Հայոց աշխարհ էին բերել կույսերը:
12 օր շարունակ լուսեղեն սյուները տեսանելի են լինում նաև հեռավոր վայրերից:
Կաթողիկոս Ներսես III (641-661թ.թ.) և Թեոդորոս իշխանի որդի Վարդ սպարապետն, իմանալով այդ մասին, գնում են Վարագա լեռը՝ տեսնելու կատարված հրաշքը:
Վեհափառ հայրապետը ժողովրդի աջակցությամբ կառուցում է մի փառավոր եկեղեցի, որն էլ, ի վկայություն կատարված հրաշքի, անվանում է Սբ. Նշան: Ներսես Հայրապետը գրում է նաև «Նշանաւ ամենայաղթ» անզուգական շարականը, որը երգում են տոնի օրը:
Տոն Տավուշի մարզում
Վարագա սբ. Խաչի տոնը նշվում է Խաչվերացից հետո` երրորդ կիրակի օրը։
«Արդեն 12-րդ անգամն է նշվում այս տոնը։ Առաջին անգամ մենք այն նշել ենք 2004 թվականի սեպտեմբերի 26-ին՝ Վարագավանք գյուղում և զարմացած էինք նրանով, որ ուխտագնացների մեծ թիվ էր հավաքել», — ասաց Միրզոյանը։
Նա ավելացրեց, որ սեպտեմբերի 24-ին փայտե խաչի մասունքը սկզբում կտեղափոխվի Դիլիջանի Մայր տաճար, որտեղ տեղի կունենա պաշտամունքի կարգ, այնուհետև՝ Իջևան և Նոյեմբերյան։
«Նույն օրը ժամը 19։00-ին, սուրբ Խաչի մասունքը կբերեն Բերդ քաղաքի սբ. Հովհաննես եկեղեցի։ Բերդից ժամը 23։00-ին կփոխադրվի Նոր Վարագավանք գյուղ։ Մյուս օրը ժամը 10։00 տեղի կունենա սուրբ պատարագը, որից հետո կկատարվի նաև Անդաստան` հատուկ եկեղեցական ծիսակատարություն, որի նշանակությունը ժողովրդի համար հարուստ բերք ու բարգավաճում խնդրելն է», — ավելացրեց Միրզոյանը։
Այդ օրը, նրա խոսքով, ուխտավորների մի մասն այցելում է Տավուշի մարզում գտնվող հարազատների գերեզմանները։
