ԵՐԵՎԱՆ, 10 սեպտեմբերի — Sputnik. Դիլիջանի բույսերն ու ծառատեսակները խոստանում են դառնալ հայտնի օծանելիքի «մուսա»: «Դիլիջանի արվեստների դիտարան» նախագծի մասնակիցները երեք շաբաթվա ընթացքում ուսումնասիրել են բուսատեսակները, համադրել դրանք ու ստացել յուրահատուկ բուրմունք, որն օծանելիքի նախատիպն է:
IDEA հիմնադրամի տնօրենի տեղակալ Արման Ջիլավյանը Sputnik Արմենիայի խնդրանքով մեկ անգամ ևս վայելեց բուրմունքն ու երեք բառով նկարագրեց այն` երաժշտություն, սեր և երեկո: Ահա սա կլինի դիլիջանյան բուրմունքի առանձնահատկությունը:
«Սպասում եմ, որ աշխարհի բոլոր օծանելիքների լավագույն բուտիկներում շուտով կկհայտնվի նաև Դիլիջանի օծանելիքը, որը մի հետաքրքիր, ինքնատիպ ձևով թույլ կտա Դիլիջանի բնությունը, բուրմունքը կիսել աշխարհի հետ ու հայկական բրենդ ստեղծել», — ասաց Ջիլավյանը:
Սա և դիլիջանյան կոլորիտի մյուս մասնիկները «Դիլիջանի արվեստի դիտարան» նախագծի մաս են կազմում: Այն մշակել է թանգարանային մշակող և անթրոպոլոգ Կլեմենտին Դելիսը: Նա առաջին անգամ Հայաստան է ժամանել 2009 թվականին ու անմիջապես սիրահարվել մեր երկրին: Դիլիջանին ծանոթացել է երեք շաբաթում: Ուսումնասիրել է տեղի մշակույթը, խոհանոցը, գորգագործությունն ու բնակիչների բնավորությունը:
Նրա կատարած դիլիջանյան ուսումնասիրություններն ու արդյունքները տեսանյութի և լուսանկարների տեսքով կներկայացվեն Եվրոպայի առաջատար գեղարվեստական թանգարաններում, այդ թվում` Փարիզի Ժորժ Պոմպիդուի արվեստի և մշակույթի ազգային կենտրոնում:
«Դիլիջանն ինքնին ողջունում է արվեստագետներին և հմայում նրանց: Ես տպավորված եմ Հայաստանով, հատկապես՝ Դիլիջանով: Ուզում եմ կրկին ու կրկին գալ: Իսկ հայերը քաղաքակիրթ ժողովուրդ են: Նրանց մոտ զարգացած է կրթությունն ու գիտությունը», — ասաց Կլեմենտին Դելիսը:
Որպես նախագծի գրասենյակ է ծառայում Դիլիջանի «Իմպուլս» գործարանը, որը Խորհրդային Միության տարիներին մեծ թափով է աշխատել և ավելի քան 3000 աշխատակից ունեցել: Այսօր այն ամայի է: Պատահական չէ, որ նախագծի կազմակերպիչները հենց այս վայրն են ընտրել միջոցառման համար:Նրանք յուրօրինակ շունչ են հաղորդել մարդուն կարոտ գործարանին:
«Առհասարակ Դիլիջանի զարգացումը բազմակողմանի ծրագիր է: Կրթական ու ճարտարապետական զարգացումներից բացի, կարևոր է արվեստների երկխոսությունը: Ուզում ենք այս քաղաքը զարգացնել՝ որպես 21-րդ դարի Ալեքսանդրիա: Այս ծրագիրը էքսպերիմենտ է», — ասաց Արման Ջիլավյանը:
Ի դեպ, գործարանի տարածքն այս օրերին ծառայում է որպես ցուցասրահ: Մի հատվածում շուրջ 50 կարպետ է փռված, որոնք ներկայացնում են Տավուշի ու Լոռու մարզի, Լեռնային Ղարաբաղի ու Արևմտյան Հայաստանի զարդանախշերը: Մեկ այլ հատվածում հայկական ուտեստներ են, երգ ու երաժշտություն:
Այստեղ երկար ու ձիգ տարիներից հետո առաջին անգամ այցելեցին նաև գործարանի աշխատակիցները: Նրանց մոտ երկակի զգացողություն էր. մի կողմից վերհիշում էին աշխատանքային երանելի օրերն ու տխրում, մյուս կողմից էլ ուրախանում, որ գործարանում նորից բազմամարդ է, թեկուզ՝ ժամանակավոր:
Դիլիջանը հյուրերին դիմավորեց ու ճանապարհեց իր թարմ ու մաքուր օդով և ոգեշնչող բնությամբ: