ԵՐԵՎԱՆ, 23 հուլիսի — Sputnik. Ահաբեկի՞չ են, թե՞ ոչ ՊՊԾ գունդը գրաված անձինք: Այս բանավեճը, միջազգային իրավունքի մասնագետ Արա Ղազարյանի համոզմամբ, հայելու պես արտապատկերում է ամբողջ աշխարհում ահաբեկչության որակման շուրջ ընթացող ու մինչ օրս իր հանգուցալուծումը չստացած բանավեճը:
«Մեկի համար ահաբեկիչ, մյուսի համար` ազատության մարտիկ: Կա ազգային ազատագրական պայքար, ինքնորոշման իրավունք: Եվ սա է այն հիմնական պատճառը, որ պետությունները չեն կարողանում տալ ահաբեկչության միասնական սահմանումը, և չեն ցանկանում, որ ահաբեկչություն հասկացությունը ներառվի այս շրջանակներում: Այս դիլեման այսօր մենք էլ ունենք»,- ասաց Ղազարյանը:
Քաղաքագետ Ստեփան Գրիգորյանը ևս համաձայն է, որ կատարվածը ահաբեկչության դասական սհմանմանը չի համապատասխանում: Եվ դրա վկայությունը նաև հասարակական կարծիքն ու արդեն 7 օր շարունակվող հանրային հավաքներն են:
«Դասական իմաստով սա ահաբեկչություն չէ։ Խոսեք մարդկանց հետ, տեսեք` ինչ են մարդիկ մտածում այս մասին: Ես անկեղծ ասում են, սա այն ճանապարհն է, որը պետք չէր ընտրել, բայց մարդկանց հասցրեցին այդ վիճակին»,- ասաց նա:
Ինչ վերաբերում է հայաստանյան օրենսդրությանը, ՀՀ քրեական օրենսգրքի 217 հոդվածն ահաբեկչությունը սահմանում է որպես հանրորեն վտանգավոր արարք` ուղղված քաղաքացիական անձանց դեմ, ուստի Արա Ղազարյանի մեկնաբանությամբ, ՊՊԾ գնդի գրավման դեպքին չի կարող վերաբերել:
«Օրենքի տառով սա ահաբեկչություն չէ, բայց եթե հետագա զարգացումները տանեն նրան, որ արդեն թիրախավորվեն քաղաքացիական անձինք, ապա այդ ժամանակ գուցե: Բայց մինչև հիմա արդեն դիսկուրսն էլ փոխվեց, և ահաբեկչություն տերմինից նահանջ եղավ»,- ասաց Ղազարյանը` դարձյալ ընդգծելով, որ եթե դեպքերը մնան այսօրվա իրավական շրջանակներում, Քրեական օրենսգրքի ահաբեկչության մասին հոդվածը կիրառելի չէ:
Թե ինչ հետագա զարգացումներ կստանան մեկ շաբաթ առաջ սկիզբ առած իրադարձությունները, Ղազարյանը դժվարանում է ենթադրել, բայց զինված խմբի հանձնվելու դեպքում, կարծում է, որ նրանց արարքը կորակվի Քրեական օրենսգրքի միանգամից մի քանի հոդվածներով` պատանդ վերցնել, սպանություն, շենք-շինություն զավթել, ծանր մարմնական վնասվածք հասցնել և այլն: Իսկ թե խմբի անդամենրից ում ինչ մեղադրանք կառաջադրվի, Ղազարյանի խոսքով, հայտնի կդռանա միայն քննության արդյունքում, երբ կբացահայտվեն դեպքի բոլոր հանգամանքները:
Քաղաքագետ Ստեփան Գրիգորյանն իշխանություններին առաջարկում է զսպվածություն ցուցաբերելուց զատ նաև որոշակի զիջումների գնալ` հասարակական լարումը մեղմելու և սիրիական և ուկրաինական սցենարների կրկնությունից խուսափելու համար:
«Այսօր կարելի է իրավական և քաղաքական լուծումներ տալ` ազատել Սեֆիլյանին ու չկապել այս իրադարձությունների հետ, նաև որոշակի երաշխիքներ տալ «Սասնա ծռերի» անդամներին: Դա կթուլացնի լարվածությունը, և այդ տղանեն ավելի հակված կլինեն գնալ լուծման, ավելի հակված կլինեն մեզ լսել, մեզ հետ խոսել»,- ասաց քաղաքագետը:
Շրջանառող տեսակետը, թե հանձնվելու դիմաց զինված խմբի անդամենրին պետք է քրեական պատասխանատվությունից ազատվելու երաշխիքներ տրվեն, իրավաբան Ղազարյանի համար ընդունելի չէ:
«Բա սոցիալական արդարությունը: Տուժողներին ի՞նչ պատասխան կտան, մարդ է մահացել, չէ՞: Խմբի անդամներից մեկն ասում է` իրենց պատանդ մի ասեք, մենք իրենց լավ ենք պահում, բայց, եղբայր, դու ազատությունից ես զրկել մարդուն` հիմնարար իրավունքից, և դեռ ուզում ես, որ չդատապարտենք այդ արարքը և շնորհակալություն հայտնենք»,- նշեց Ղազարյանը:
Ստեփան Գրիգորյանը, սակայն, պնդում է, որ կհամաձայներ Արա Ղազարյանի հետ, եթե մենք լինեինք իրավական պետություն` անկախ դատական համակարգով:
Ի դեպ, նշենք, որ ՊՊԾ գնդի գրավման փաստով քրեական գործ առայժմ հարուցված չէ: Բանախոսները չեն բացառում, որ քննչական մարմինն ինքն էլ չի կողմնորոշվում, թե որ հոդվածի հիմքով է պետք հարուցել գործը: