Դավիթ Գալստյան, Sputnik.
Ազգային ժողովում քննարկվող եկամտահարկի տոկոսադրույքների ընդունումից հետո իրական աշխատավարձերը ստվերի տակ կանցնեն, Sputnik Արմենիային ասաց տնտեսագետ Վիլեն Խաչատրյանը:
Հարկային օրենսգրքի համաձայն՝ մինչև 120 հազար դրամ աշխատավարձից 24,4 տոկոս եկամտահարկ է պահվում, 120 հազարից մինչև 2 միլիոն դրամ աշխատավարձի դեպքում՝ 26 տոկոս (առաջին 120 հազարից գանձվում է նույն 24,4 տոկոսը):
2 միլիոն դրամից բարձր աշխատավարձի դեպքում 36 տոկոս եկամտահարկ է գանձվում:
Օրինակ՝ եթե մարդը ստանում է 2,5 մլն դրամ աշխատավարձ (Պետեկամուտների կոմիտեի տվյալներով՝ Հայաստանում 2 միլիոնից բարձր աշխատավարձ ստանում է ընդամենը 800 հոգի), ապա առաջին 120 հազարից գանձվում է 24,4 տոկոս, 1 միլիոն 880 հազարից՝ 26,6 տոկոս, մնացած 500 հազար դրամից՝ 36,6 տոկոս:
Նոր նախագծի համաձայն՝ առաջարկվում է եկամտահարկի ֆիքսված չափը 24,4 տոկոսից նվազեցնել մինչև 23 տոկոս (120 հազարից բարձր աշխատավարձի դեպքում), 26-28 տոկոս՝ 120 հազարից մինչև 1 միլիոն դրամ գումարի համար: Իսկ ահա մեկ միլիոն դրամից բարձր աշխատավարձը կհարկվի 33 տոկոս եկամտահարկով (գործող օրենսդրությամբ նախատեսված է 36 տոկոս):
Ըստ Խաչատրյանի՝ նման փոփոխությունների նպատակն է նվազեցնել հարկային բեռը ցածր աշխատավարձ ստացող, սոցիալապես անապահով խավի համար: Տնտեսագետի խոսքով՝ Հայաստանում շատերն են միջինից ցածր՝ 180 հազար դրամ աշխատավարձ ստանում:
Բայց մյուս կողմից 120 հազար դրամից բարձր աշխատավարձ ստացող փոքրամասնությունն ավելի շատ հարկ կվճարի: Տնտեսագետը դեմ է նման որոշմանը:
«Ես դեմ եմ այն պարզ պատճառով, որ նման հարկման հետևանքով գործատուներն իրենց աշխատողների աշխատավարձերն իրականից ցածր կներկայացնեն՝ լրացուցիչ վճարումներից խուսափելու համար: Բնականաբար, այդ գումարներն էլ ստվերում կհայտնվեն»,- ասաց Խաչատրյանը:
Տնտեսագետի կարծիքով՝ աշխատավարձի մնացած մասը, որից կգանձվի 28 տոկոս, գործատուներն առձեռն կհանձնեն; Այսինքն՝ դա կնպաստի իրական եկամուտները թաքցնելուն, ոչ թե սոցիալական արդարության ապահովմանը:
Տնտեսագետը հարկման հակառակ մոդել է առաջարկում՝ որքան բարձր է աշխատավարձը, այնքան ցածր են հարկերը:
«Պետք է գնալ վերևից ներքև, որպեսզի գործատուները նախընտրեն բարձր աշխատավարձ տալ, իրենք էլ ավելի քիչ հարկեր վճարեն: Դա կբխի ինչպես աշխատողի, այնպես էլ գործատուի շահերից, ու կհանգեցնի նրան, որ աշխատավարձերը դուրս կգան ստվերից»,- ասաց Խաչատրյանը:
Ավելի վաղ Հայաստանի պետեկամուտների կոմիտեի պետի տեղակալ Վախթանգ Միրումյանը լրագրողներին ասել էր, որ նոր օրենսգրքի համաձայն՝ եկամտահարկը կաճի այն անձանց համար, որոնք 204 հազար դրամից բարձր աշխատավարձ են ստանում:
Էյնշտեյնն իզուր չէր ասում՝ «աշխարհում ամենաանհասկանալի բանը հարկային սանդղակն է»: