ԵՐԵՎԱՆ, 1 հունիսի — Sputnik. Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման համար անհրաժեշտ է նոր խաղաղարար բնույթի ջանքեր գործադրել, ասաց ԱԺ պատգամավոր Խոսրով Հարությունյանը։
«Ցավոք, Ռուսաստանի ջանքերը քիչ էին հակակշռի համար, նոր ջանքեր են հարկավոր, նոր խաղաղարար բնույթի, և պետք է հասկանալ հակամարտության էությունը», — «Ռուսաստանի միջնորդության հեռանկարները Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման հարցում» թեմայով Երևան-Մոսկվա-Բաքու տեսակամրջի ժամանակ ասաց նա։
Նա նշեց, որ «Ադրբեջանն ամեն գնով փորձում է վերցնել տարածքները, իսկ հայերի համար Ղարաբաղը կյանքի իրավունքի խնդիր է»։ Հարությունյանը համոզված է, որ ոչ միայն Ռուսաստանը, այլև բոլոր միջնորդները պետք է «ոչինչ չասող հայտարարություններ» չանեն։
Հայ պատգամավորը նշեց, որ Ռուսաստանի` ղարաբաղյան խնդրում համակարգողի դերն ընդունելի է և՛ Հայաստանի, և՛ Ադրբեջանի համար։ «Կարող ենք մեկ լեզվով խոսել, սակայն դա մյուս միջնորդների դերը չի հանում», — ավելացրեց նա։
Միաժամանակ քաղաքագետ, Բաքվի բազմամշակութայնության կենտրոնի խորհրդական Տոֆիկ Աբասովը նշեց, որ Ռուսաստանն առաջինը հայտնվեց կրիտիկական գծի մոտ և ցույց տվեց, որ կարող է շարունակել 90-ականներին նախանշված գիծը, որի արդյունքը 94 թվականին հրադադարի պայմանագրի ստորագրումն էր։
«Մենք այժմ տեսնում ենք նոր մոտեցում թեմային, իրավիճակը լարված է, և ռազմական գործողությունների ծավալման վտանգ կա։ Չի կարելի թույլ տալ, որ դադարը ձգձգվի»,- ասաց նա` նշելով, որ վակուումը կարող է բերել ռազմական սրման։
Աբասովը նշեց, որ երկխոսությունը սպառված չէ, սակայն կարևորում է «առարկայական թեմաների` տարածքների վերադարձի» մասին խոսելը։
Ղարաբաղյան հակամարտությունը սրվեց ապրիլի 2-5–ն ընկած ժամանակահատվածում։ Երևանը հայտարարեց, որ Ադրբեջանը նախահարձակ գործողություններ է սկսել, Բաքուն էլ իր հերթին հայտարարեց, որ հայկական կողմն է կրակում Ադրբեջանի ուղղությամբ։ Պաշտոնական տվյալների համաձայն` հակամարտության երկու կողմն էլ զոհեր ունեցան, այդ թվում` խաղաղ բնակիչների շրջանում։
Ապրիլի 5-ին Մոսկվայի աջակցությամբ կողմերը պայմանավորվեցին դադարեցնել ռազմական գործողությունները, սակայն շփման գծում խախտումները շարունակվում են մինչ օրս։ Մայիսի 16-ին Վիեննայում կայացավ Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահներ Սերժ Սարգսյանի և Իլհամ Ալիևի` հակամարտության թեժացումից հետո առաջին հանդիպումը, որին մասնակցեցին նաև ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները։
Սարգսյան-Ալիև հանդիպմանը համանախագահող երկրների ներկայացուցիչները պնդեցին 1994թ.–ի զինադադարի և 1995թ.–ի զինադադարի ամրապնդման մասին համաձայնագրերի անշեղ իրագործման անհրաժեշտությունը: Համաձայնություն ձեռք բերվեց քայլեր ձեռնարկելու դրանց իրականացման մշտադիտարկման և միջադեպերի հետաքննության մեխանիզմի ներդրման, ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցչի թիմի կարողությունների ավելացման, հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացի հնարավոր վերսկսման ուղղությամբ։
