ԵՐԵՎԱՆ, 27 մայիսի-Sputnik. Գոհար Սարգսյան. Այսօր Հայաստանում հաշվառված է թմրամիջոցների 5828 ապօրինի օգտագործող, որից 86-ը` կին, 3-ը` 15-18 տարեկան։ Հայաստանի գլխավոր նարկոլոգ Պետրոս Սեմերջյանն ասաց, որ թմրամոլների թիվը, ինչպես ամբողջ աշխարհում, այնպես էլ մեր երկրում ավելանում է։
«Դարեր շարունակ մարդիկ, հաճույք ակնկալելով, թմրամիջոցներ են օգտագործում, ուրիշ բան, որ այդ հաճույքը կարճատև է լինում, և դրան հաջորդում են տանջանքները։ Հայտնի անգլիացիներից մեկն ասել է` թմրամիջոց օգտագործելու վերջն է` մահանալ երիտասարդ տարիքում արդեն ծերունի դարձած»,-ասաց նա։
Ամբողջ աշխարհում թմրամիջոցներ օգտագործողների թիվն անզուսպ կերպով աճում է։ Սեմերջյանի խոսքով` միայն Շվեդիային է հաջողվել կասեցնել թմրամիջոցների տարածման աճը։ Իսկ ՀԱՊԿ երկրների շարքում Հայաստանն ամենաշահավետ դիրքում է` այստեղ թմրամոլների թիվն ամենաքիչն է։
«Մենք գնում ենք Վրաստան, խոսում ենք 4-5 հազար թմրամոլի մասին, իսկ նրանք` 400 հազարի։ Ինչ վերաբերում է ՔԿՀ-ներին, ապա այնտեղ մոտ 160 հոգի մետադոնային փոխարինող բուժում է ստանում։ Հայաստանում հաշվառված են հիմնականում կանեփ և ափիոն օգտագործողները, 3 հոգի կոկաին են օգտագործել»,-ասաց Սեմերջյանը։
Հայաստանի պես Ռուսաստանում էլ ամենատարածված թմրանյութը կանեփն է, դրան հաջորդում են ամֆիտամիններն ու սպայսը, հետո արդեն ծանր թմրանյութերը։ Գլխավոր նարկոլոգ Եվգենի Բրյուն Sputnik Արմենիային ասաց, որ շատ երիտասարդներ չեն ուզում հասկանալ, որ կանեփը ևս թմրամիջոց է, որը պսիխոզներ ու հոգեկան ծանր խանգարումներ է առաջացնում։
«Ընդհանուր առմամբ դեպի այդ ճանապարհը տանող դարպասներ են համարվում ծխախոտն ու ալկոհոլը։ Ռուսաստանում հաշվառված թմրամոլների թիվը 550 հազար է, իսկ ՔԿՀ-ներում`70 հազար։ Այդ թվերը պետք է 2.5 անգամ կրկնապատկել, որպեսզի մոտավորապես հասկանանք որքան են նրանք իրականում, իհարկե, թվեր ոչ ոք լրիվ ճշգրիտ թվեր ասել չի կարող»,- ասաց Ռուսաստանի գլխավոր նարկոլոգ Եվգենի Բրյուն։
Նա ասաց նաև, որ թմրամոլների բուժման հարցում իրենք նորագույն տեխնոլոգիաներ են կիրառում։ Բուժումը փուլային է։ Թմրամոլի հետ խոսելուց առաջ կատարում են դետոքսիկացիա, մոտիվացնում նրան, որ ներգրավվի կազդուրման ծրագրին։
«Երբ մարդն ունի դեպրեսիա, թմրանյութերից հանդեպ կախվածություն, նրա հետ խոսելն անիմաստ է։ Սովորաբար թմրամոլներին բերում են նախնական վիճակի, կիրառում ռեբիլիտացիա, բայց հաճախ խոսքը ոչ թե ռեաբիլիտացիայի մասին է, այլ` աբիլիտացիայի։ Հաճախ պետք է լինում սովորեցնել մաքրել ատամները, ուտելուց առաջ ձեռքերը լվանալ, հավաքել անկողինը և այլն»,-ասաց նա։
Ռուսաստանում հոգ են տանում նաև, որ թմրամոլը բնականոն կերպով կրկին հասարակական կյանք ներգրավվի։ Բուժման մաս է կազմում աշխատանքին, մշակույթին ու սպորտին հաղորդակից դարձնելը։ Կարևոր խնդիր է, որ բուժվելուց հետո թմրամոլը չվերադառնա իր նախկին շրջապատ, որտեղ թմրանյութ է շրջանառվում։
«Մենք նրան ասում ենք, որ պետք չէ շփվել թմրանյութ օգտագործողների հետ, իսկ նա ուրիշ ընկերներ չի ունեցել, դրա համար էլ մնում է մենակ, մենք աշխատում ենք նրան ներգրավել առողջ շրջապատում»,- իր խոսքը եզրափակեց նա։
ՀԱՊԿ անդամ-երկրների գլխավոր նարկոլոգների` Երևանում անցկացված 4-րդ խորհրդակցությունից հետո լրագրողների հետ զրույցում ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Նիկոլայ Բորդյուժան կարճ ու կոնկրետ, բայց գոհունակությամբ հաստատեց, որ խորհրդակցության միջոցով կարևոր աշխատանք են իրականացնում։ Նրա խոսքով` հերթական նստաշրջանը մասնակից երկրներից յուրաքանչյուրին հնարավորություն է տալիս մշակել այնպիսի մեխանիզմներ, որոնք կնվազեցնեն թմրամիջոցների շրջանառությունը։
