Լաուրա Սարգսյան, Sputnik.
Երկրահանքաբանական գիտությունների դոկտոր Հովհաննես Կարապետյանի անվան ոչ այդքան հայտնի Երկրաբանական թանգարանը գտնվում է Երևանի կենտրոնական փողոցներից մեկում: Հենց հայ երկրաբանն է հեռավոր 1935թ.-ին Հայաստանում հիմնել Երկրաբանական գիտությունների ինստիտուտը, իսկ երկու տարի անց էլ՝ թանգարանը:
Թանգարանը գտնվում է Երկրաբանության ինստիտուտի շենքում, և միանգամից չես հասկանում, որ այստեղ եզակի ցուցանմուշներ են պահվում՝ Հայաստանի տարածքում մ.թ.ա. միլիոն տարի առաջ ապրած փղերի մնացորդներ ու տարբեր հանքային ապարներ:
Թանգարանում ոչ մի շրջայցեր են կազմակերպվում, այլև՝ պրոֆիլային պարապմունքներ: Տարբեր երկրներից Հայաստան ժամանող գիտական խմբերը պարբերաբար այցելում են այստեղ, իսկ թանգարանն էլ իր հերթին «գիտական զբոսաշրջության» զարգացման ծրագիր է իրականացնում, որի նպատակը տեղի և արտասահմանյան երկրաբանների փորձի փոխանակումն է:
Թանգարանի տարածքը մեծ չէ և երեք էքսկուրսիոն հատվածի է բաժանված: Հիմնական մուտքի դիմաց գտնվող հատվածում Հայկական լեռնաշխարհի ապարների եզակի հավաքածուն է, որը կարելի է «գույների խաղ» անվանել, քանի որ առաջին հայացքից չես հասկանում և նույնիսկ զարմանում ես, որ փոքրիկ երկրում լեռնային ապարների նման բազմազանություն կա՝ մարմարից մինչև բազալտ, գրանիտից մինչև սաթ:
Թանգարանի աշխատակիցները հիշում են, որ խորհրդային տարիներին հաստատված ավանդույթի համաձայն՝ թանգարանին պարբերաբար տարբեր հետաքրքիր ցուցանմուշներ են նվիրել: Ուստի Հայաստանի Երկրաբանական թանգարանում կարելի է նաև նախկին ԽՍՀՄ երկրների ապարներ տեսնել:
Նեղ միջանցքը դեպի ընդարձակ տարածք է տանում, որտեղ ավելի քան երեք մետր հասակով փղի կմախք է տեղադրված:
«Գտել են 1927-1928թթ.-ին Գյումրու մոտ: Տրոգոնտերյան փղի կմախքը պատկանում է վաղ պլեյստոցենի ժամանակաշրջանին: Սնվել է խոտով, ապրել հայոց հողում մ.թ.ա. միլիոնավոր տարիներ առաջ»,-- պատմեցին աշխատողները:
Փղի կողքին եղջյուրներ ու եղջերուների մնացորդներ են դրված, որոնք գտել են Սևանա լճի ավազանում: Փղից ոչ հեռու հանգրվանել է նախնադարյան ցուլի գանգը, որն էլ Մասիս քաղաքի մոտ գտնվող ավազահանքերում են գտել:
Մինչ մենք դիտում էինք ցուցանմուշները, թանգարան է մտնում ապագա երկրաբանների ուսանողական խումբը:
Թանգարանի աշխատակիցները խոստանում են, որ այսուհետ ավելի բաց կլինեն լայն հասարակության համար:
