ԵՐԵՎԱՆ, 13 ապրիլի — Sputnik. Հարավային Կովկասում երկու ուժ կա, ՀԱՊԿ-ից հրաժարվելով` Հայաստանը կմնա Թուրքիայի հետ մեն-մենակ, Sputnik Արմենիա միջազգային մամուլի կենտրոնում ասաց ԱԺ փոխխոսնակ Էդուարդ Շարմազանովը։
Նա կարծում է, որ հայերը միշտ ստիպված են լինելու պաշտպանել սեփական տարածքները, քանի որ Թուրքիայի և Ադրբեջանի նման հարևաններ ունի, որոնք չեն հրաժարվել իրենց պանթուրքիզմի քաղաքականությունից։
Թուրքիայի գործոնը Ղարաբաղյան հակամարտության մեջ
Շարմազանովի կարծիքով` Թուրքիան հակամարտության հենց սկզբից օժանդակում է Ադրբեջանին և՛ ռազմական, և՛ քաղաքական բնագավառներում։
«Թուրքիան միակ երկիրն է, որն արդարացնում է Ադրբեջանի վայրագությունները։ Բանը հասավ նրան, որ նրանք ցանկանում են կրոնական երանգ տալ հակամարտությանը», — ասաց Շարմազանովը։
Նա ընդգծեց, որ հայերը լավ հարաբերություններ ունեն արաբական աշխարհի և մի շարք մահմեդական երկրների հետ, այդ թվում` մոտակա հարևան Իրանի հետ։ Իսկ Թուրքիան և Ադրբեջանը միայն պանթուրքիզմի քաղաքականություն են վարում` քողարկվելով մուսուլմանական համերաշխությամբ։
Շարմազանովը նշեց, որ նման հայտարարություններ անելը վտանգավոր է, և Ռուսաստանին, ԱՄՆ-ին ու ԵՄ-ին կոչ արեց այս հարցում ճնշում գործադրել Թուրքիայի վրա։
Բացի այդ տարածաշրջանում Թուրքիայի դերի մասին խոսելով` փոխխոսնակը նշեց, որ 100 տարի առաջ հայերը սխալ թույլ տվեցին` կային քաղաքական գործիչներ, ովքեր ասում էին, որ «Թուրքիան պաշտպանում է կովկասի ժողովրդին Ռուսաստանից»։
«Մենք տեսանք, թե ինչպես նրանք ցեղասպանություն իրականացրեցին` հասնելով մինչև Ալեքսանդրապոլ (ներկայիս Գյումրի)։ Թուրքիայի քաղաքականությունը չի փոխվել, իրենց իշխանությունները բարձր մակարդակով աջակցում են Ադրբեջանի վայրագություններին», — ասաց Շարմազանովը։
Մեր հովանավորները` Աստված և միասնություն
Շարմազանովն անդրադարձավ նաև երկրի բնակչության շրջանում հակառուսական տրամադրությունների աճի հարցին` Դմիտրի Մեդվեդևի և Դմիտրի Ռոգոզինի հայտարարություններից հետո։
«Բնակչության կողմից հասկանալի են զգացմունքային գնահատականները, մենք զոհեր ունենք։ Սակայն անհրաժեշտ է առանց էմոցիաների մեր օրակարգը ներկայացնել դաշնակիցներին։ Մենք պետք է հասկանանք, որ բարի քեռիներ աշխարհում չեն լինում, մեր հովանավորներն են միայն Աստվածն ու միասնականությունը», — ասաց Շարմազանովը։
Նրա խոսքով` Հայաստանն առաջնորդվում է իր շահերով, նույնն են անում նաև Ռուսաստանը, ԱՄՆ-ն և մյուս երկրները։ Անհրաժեշտ է զարգացնել ռազմավարական հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ, վերանայել Ռուսաստանի և ԵՏՄ երկրների հետ հարաբերությունները։
«Տարածաշրջանում երկու ուժեղ բանակ գոյություն ունի` թուրքականը և ռուսականը, իսկ մենք տեսանք, թե ինչ էր այստեղ կատարվում, երբ թուրքական բանակը մենակ էր մնում», — ասաց Շարմազանովը։
Նրա կարծիքով` չի կարելի կտրուկ քայլերի դիմել, դա հայերի շահերից չի բխում։ Հայաստանն անդամակցել է ՀԱՊԿ-ին, քանի որ դա բխում էր նրա շահերից։ Սակայն Կազմակերպության դաշնակիցները պետք է իրականացնեն իրենց պարտականությունները։
Սերժ Սարգսյանի և Լևոն Տեր-Պետրոսյանի հանդիպումը
Փոխխոսնակը կարծում է, որ Հայաստանի առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի հայտարարությունը փայլուն պետական մտածողության դրսևորում էր։
«Պետության և ժողովրդի համար վճռորոշ այս պահին առաջին նախագահն իրեն դրսևորեց որպես պետական մտածողություն ունեցող գործիչ։ Աստված տա` երկրորդ նախագահն էլ միանա նրանց, քանի որ մեր օրակարգի հիմքում ընկած է բացարձակ միասնության ստեղծումը», — ասաց Շարմազանովը։
Հիմա, նրա խոսքով, «իրար վրա քարեր նետելու» ժամանակը չէ, այլ համախմբվելու ժամանակն է։
Նա ասաց, որ անկախ ամեն ինչից` բոլորը պետք է լավ վերլուծեն, թե մինչ այժմ ինչն այնպես չէր արվում, սակայն առանց ավելորդ զգացմունքայնության։
Այս շրջանակում, նրա խոսքով, պետք է վերանայել երկրի նպատակային ծախսերը, քննարկել բյուջեն։ Շատ դեպքերում պետք է հրաժարվել շռայլությունից և ուղղել ազատ գումարները բանակ, սահմանամերձ տարածքներ։
Եվրոպացի պատգամավորները կողմ են Ղարաբաղի ժողովրդի ազատ ընտրությանը
«Ադրբեջանական ագրեսիան հերոսաբար կանգնեցվեց հայ զինվորների կողմից։ Ղարաբաղի ժողովրդի դեմ դրսևորված ագրեսիան տապալվեց», — ասաց Շարմազանովը։
Նրա խոսքով` Հայաստան եվրոպացի պատգամավորների ժամանումը կապված է հայերի նպատակի հետ` ԼՂՀ-ն ճանաչել բանակցային գործընթացի միջոցով։ Նա ընդգծեց, որ Ղարաբաղի անկախությունն այլընտրանք չունի։
Այս համատեքստում Շարմազանովն ասաց, որ ԵԱՀԿ ՄԽ ներկայացուցիչները Երևանում նշեցին, որ բանակցություններում առանցքային է կարգավիճակի հարցը։ Բացի այդ նա կարծում է, որ վաղ թե ուշ ղարաբաղյան կողմը կդառնա բանակցային գործընթացի կողմ։
Շարմազանովը հայտնեց, որ Եվրոխորհրդարանի մի շարք պատգամավորներ դատապարտեցին Ադրբեջանի գործողությունները։ Նրանք հայտարարեցին, որ «ղարաբաղյան ժողովուրդն իր պայքարում միայնակ չէ»։
Փոխխոսնակի խոսքով` նրանք ընդունեցին, որ Ադրբեջանի հարձակումն ագրեսիայի դրսևորում էր խաղաղ բնակչության դեմ։ Պատգամավորները համոզված են նաև, որ հենց ղարաբաղցիները պետք է որոշեն սեփական ճակատագիրը։
Եվրոպացի պատգամավորները համեմատել են Փարիզում և Բրյուսելում տեղի ունեցած ահաբեկչական գործողությունները Ղարաբաղում Ադրբեջանի գործողությունների հետ` նշելով, որ դա նույնն է։