ԵՐԵՎԱՆ, 27 մարտի — Sputnik, Նելլի Դանիելյան. ԱՄՆ հյուպատոսական ծառայությունը մերժում է ՀՀ տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտի մասնագետներին ԱՄՆ մուտքի արտոնագիր տրամադրել: Հայ մասնագետները վստահեցնում են` հայրենիքը լքելու մտադրություն չունեն, այցելության նպատակը գործարար կապեր հաստատելն ու համատեղ բիզնես ծրագրեր իրականացնելն է:
«ՎՕԼՕ» ՍՊԸ-ն ամերիկյան կազմակերպություններից մեկի աջակցությամբ Հայաստանում ՏՏ ոլորտի մեծ համակարգ ստեղծելու ծրագիր ունի, որը մեր երկրին ամերիկյան կողմից մեծ ծավալի ներդրում է խոստանում: Բայց ծրագրի իրականացումը վտանգված է: Ամերիկյան հյուպատոսական ծառայությունն օրեր առաջ արդեն երկրորդ անգամ մերժել է հայ մասնագետների մուտքը ԱՄՆ:
Ընկերության տնօրեն Արմեն Քոչարյանի խոսքով` ծրագրի մասնակից հայկական կազմակերպությունների մասնագետներն այդ ծրագրի իրականացման համար ամերիկյան կազմակերպությունում պետք է վերապատրաստում անցնեն` խորությամբ հասկանալու ամերիկյան ներդրողի պահանջներն ու աշխատանքի սկզբունքները: Այդ նպատակով ամերիկյան կազմակերպությունը հայ մասնագետներին հրավեր էր ուղարկել` իր վրա վերցնելով նաև նրանց այցելության ծախսերը: Բայց ԱՄՆ դեսպանատունը մերժել է հայ մասնագետներին իր երկիր մուտքի իրավունք տրամադրել:
«Լավ իմանալով, թե ինչու են մեր մասնագետներն այցելում ԱՄՆ, հյուպատոսական ծառայությունը մերժեց նրանց: Մեկնաբանույթունն այն էր, որ բավարար հիմքեր չունեն վերադառնալու համար, այսինքն` կարող են մնալ այնտեղ։ Մենք բազմաթիվ հանդիպումներ ենք ունեցել, բացատրել ենք, ներկայացրել մեր այցերի նպատակը: Տպավորությունն այնպիսին է, որ իրենք լավ հասկանում են, բայց հետո մերժում են»,- ասում է Արմեն Քոչարյանը։
Ամերիկյան գործընկերոջ հետ համագործակցությամբ ու նրանց հրավերով ԱՄՆ վերապատրաստման պիտի մեկներ նաև «Կաթիլ» ընկերության տեխնիկական տնօրեն, համահիմնադիր Հովհաննես Կուլողլյանը:
«Ծրագիրը, որով ես պետք է մեկնեի ԱՄՆ, կապեր հաստատելու, Սիլիկոնային հովտի էկոհամակարգին ծանոթանալու ծրագիր էր: Այն հնարավորություն կտար մեր բիզնեսը ներկայացնել ամերիկյան գործընկերներին, պոտենցյալ ներդրողներին ու նոր ներդրողներ գտնել: Դրա շնորհիվ մենք հնարավորություն կստանայինք ավելի լայնացնել, զարգացնել մեր բիզնեսը»,- Sputnik Արմենիայի թղթակցին պատմեց Հովհաննես Կուլողլյանը։
Նա հավելեց, որ իր խոսքերը հիմնավորող փաստաթղթերից բացի ԱՄՆ հյուպատոսական ծառայությանն է ներկայացրել նաև իր բիզնեսի, ունեցվածքի, Հայաստանում ընտանիք ունենալու մասին բոլոր անհրաժեշտ ապացույցները, բայց մերժում է ստացել, քանի որ ԱՄՆ-ում բնակվող եղբայր ունի:
«Հյուպատոսն ասաց. «Ես ձեզ հավատում եմ, բայց քանի որ իրավիճակն այսպիսին է, ես չեմ կարող վիզա տալ»»,-Sputnik Արմենիայի թղթակցին պատմեց Կուլողլյանը` նշելով, որ արդեն երրորդ անգամ է մերժվում:
Հակառակ ամերիկյան կողմի մտավախությանը, որ ՏՏ ոլորտի մասնագետները ցանկանում են լքել հայրենիքն ու հաստատվել ԱՄՆ-ում, այս բնագավառից արտագաղթն իրականում մեծ չէ: Այս մասին հայտնեց Ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության գործադիր տնօրեն Կարեն Վարդանյանը: Նրա խոսքով` այն տարեկան 3% է կազմում և նվազման միտում ունի:
«Այդ տոկոսն էլ գնալով նվազում է, քանի որ 2009թ-ին այն 9%-ի սահմաններում էր, բայց աստիճանաբար նվազեց։ Որքան ոլորտը զարգանա, այնքան արտագաղթն էլ կնվազի, որովհետև որքան գործելու ասպարեզն ավելի մեծանա, այնքան մարդիկ կարիք չեն ունենա երկրից գնալու»,- ասաց Կարեն Վարդանյանը:
Ի դեպ, ամերիկյան հյուպատոսության կողմից հայ մասնագետների գործնական այցելությունները խոչընդոտելու մասին Վարդանյանը բարձրաձայնել էր դեռ 2014թ-ին` այդ մասին ահազանգելով նաև ՀՀ կառավարությանը և կոչ անելով միջոցներ ձեռնարկել ձևավորված հայ-ամերիկյան համագործակցությունը չվտանգելու համար: Այս հայտարարությունից մեկուկես տարի անց ոչինչ չի փոխվել:
«Նույն իրավիճակը շարունակվում է: Շատ ընկերությունների շարունակում են մերժել։ Մարդը գնում է այնտեղ իր գործընկերների հետ հանդիպելու, տասնյակ անգամներ գնացել-վերադարձել է, իսկ դեսպանատունն ասում է` դուք գնում եք այնտեղ աշխատելու, մենք վստահ չենք, որ դուք կվերադառնաք»,- նշում է Վարդանյանը:
Sputnik Արմենիայի հարցին, թե ի՞նչը կարող է ամերիկյան կողմի նման վերաբերմունքի պատճառը լինել, ԻՏՁՄ գործադիր տնօրենը պատասխանեց.
«Ես կարծում եմ` պատճառը քաղաքական է: Բայց պետք է կարողանանք հաղթահարել, որովհետև ԱՄՆ-ն մեր հիմնական բիզնես գործընկերն է ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների ոլորտում, մեր արտահանման շուրջ 60%-ը ԱՄՆ-ին է ուղղված»:
Իսկ ի՞նչ միջոցներ է ձեռնարկել ՀՀ կառավարությունը Հայաստանի համար գերակա հռչակված այս ոլորտում առաջացած խնդիրը հարթելու ուղղությամբ: Պարզվեց` մինչ օրս` ոչ մի:
Օրեր առաջ ԻՏՁՄ 16-րդ համագումարի բացմանը ներկա ՀՀ վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը Sputnik Արմենիայի այս հարցին ի պատասխան հայտնեց, որ նոր է Կարեն Վարդանյանից տեղեկացել խնդրի մասին: «Կքննարկենք»,- խոստացավ վարչապետն ու խոստացավ, որ ԱԳՆ-ին կհանձնարարի ամերիկյան գործընկերների հետ ուսումնասիրել հարցը: