Հայտնի մարզիկ Մարտին Սարգսյանի հետ զրույցը վարեց Խաչիկ Չախոյանը:
-Պարո՛ն Սարգսյան, ինչպե՞ս ձյուդոն դարձավ ձեր ընտանեկան մարզաձևը:
— Ամեն ինչ սկսվեց ավագ եղբորիցս` Հովհաննեսից. 1968 թվականին նա դարձավ առաջին հայ մարզիկը, ով մեդալ նվաճեց Եվրոպայում, հինգ աշխարհամասի երիտասարդների առաջնությունում եղբայրս դարձավ մրցանակակիր: Ընդ որում Հայաստանում այն ժամանակ դեռ ֆեդերացիա և խմբակներ չկային: Նախկին Խորհրդային Միության ձյուդոյի հավաքականը կազմավորվում էր սամբիստներից, և Հովհաննեսը մրցումների էր մեկնել ԽՍՀՄ-ի թիմի կազմում: Ձյուդոյի առաջնություններ ԽՍՀՄ-ում սկսել են անցկացվել սկսած 1973 թվականից:
-Փաստացի Հովհաննես (Պավլիկ) Սարգսյանի հաջողությունից հետո Սարգսյանների ընտանիքը որոշեց զբաղվել միայն ձյուդոյով:
— Այո: Եղբայրս մինչև սամբոյով, հետո էլ ձյուդոյով զբաղվելը մարզվել է ազատ ոճի ըմբշամարտով: Հետո նրա հետքերով գնացել է մյուս եղբայրս՝ Վանիկ Սարգսյանը: Ես տան փոքրն էի, Հովհաննեսն ինձանից մեծ էր 14 տարով: Փոքր հասակում ես նկարելու մեծ սեր ունեի, գումար էի կուտակել ու գնեցի մոլբերտ՝ նկարչությամբ զբաղվելու համար: Բայց հայրս և եղբայրներս ինձ չթողեցին, սկսեցի մարզվել ձյուդոյով: Հովհաննեսն ազատ ոճի ըմբշամարտի և սամբոյի սպորտի վարպետ էր, ձյուդոյի միջազգային կարգի սպորտի վարպետ, հետագայում` համամիութենական կարգի մրցավար:Եղել է, որ եղբայրներս Հայաստանի առաջնությունում իրար դեմ են մրցել:
-Իսկ ովքե՞ր են եղել քո մարզիչները:
— Իմ մարզիչները միշտ էլ եղել են եղբայրներս: Սկզբից Հովհաննեսը, հետո՝ Վանիկը: Բայց մարզաձևում կատարելագործվել եմ մեծ եղբորս՝ Հովհաննեսի մոտ: Լենինականում ընդհանրապես մենք շատ լավ թիմ ունեինք: Բոլոր քաշային կարգերում կային բարձրակարգ ձյուդոիստներ, մրցակցությունը շատ բարձր մակարդակի վրա էր, մարզման հիանալի ծրագիր էր կազմված, ու առաջընթացն էլ նկատելի էր: Եթե համեմատեմ Հայաստանի ներկայիս հավաքականի հետ, կարող եմ ասել՝ այն թիմը չէր զիջում ներկայիս հավաքականին: Նույնիսկ Հայաստանի առաջնությանը մասնակցելու համար մեզ մոտ ընտրական մրցաշար էր անցկացվում:
-Իսկ ի՞նչ արդյունքի հասար դու՝ որպես մարզիկ:
— Ես Հայաստանի պատանիների չեմպիոն դարձա, հետո երիտասարդների առաջնության մրցանակակիր: 18 տարեկանում մեկնեցի Խորհրդային բանակ, իսկ երբ վերադարձա, որոշեցի զբաղվել մարզչական գործունեությամբ: 24 տարեկանից արդեն սկսեցի մարզել: Ունեցել եմ ԽՍՀՄ երիտասարդական հավաքականի անդամ սաներ՝ Ռոզա Խուրշուդյան, Օքսանա Ստեպանյուկ: Ասեմ, որ միշտ էլ իմ մարզչական աշխատանքում օգտագործել եմ Հովհաննեսի խորհուրդները: Այն ժամանակ մենք մարզումներից հետո յուրաքանչյուր գցման, հնարքի դետալները մշակում էինք բծախնդրորեն, հղկում էինք այն, ինչ պետք է անեինք տատամիի վրա: Այն ժամանակ գուցե մարզիկներն էին ֆիզիկապես ավելի լավ պատրաստված, քան հիմա: Մենք առանց բիոհավելումների էինք մարզվում: Գուցե սնունդն էր այն ժամանակ շատ մաքուր: Համենայն դեպս մեր ժամանակ մարզումների ծանրաբեռնվածությունն անհամեմատ մեծ էր: Ժամանակն իր գործն անում է: Մեր ժամանակ ձյուդոյի մրցումներում շեշտը դրվում էր տեխնիկայի վրա, հիմա ավելի մեծ ուշադրություն է դարձվում տակտիկային:
-Ձյուդոն ճապոնական ծագում ունի: Իսկ տարբերություն կա՞ դպրոցների միջև:
— Այո, իհարկե: «Ձյուդո» թարգմանաբար նշանակում է ճկուն ճանապարհ դեպի հաղթանակ: Եվ շատ մեծ տարբերություն կա մարզաձևի հոգեբանական զարգացման մեջ: Ճապոնիայում այս մարզաձևը շատ մեծ կապ ունի փիլիսոփայության հետ:
— Քո կարծիքով` ի՞նչ է տվել ձյուդոն ձեր ընտանիքին:
— Նախ՝ համախմբվածություն, հետո էլ` առողջություն: Բացի այդ իմ եղբայրները եղել են ինձ համար օրինակ, և ես միշտ ձգտել եմ նմանվել նրանց:
-Ի՞նչ զավեշտալի հիշողություններ ունեք Ձեր մարզչական աշխատանքից:
— Մեկնել էինք համամիութենական մրցումների, որին մասնակցում էին նաև մեր աղջիկները: Նաբերեժնի Չելնիում երկու զինված մարդիկ փորձել էին ծանոթանալ մեր աղջիկների հետ ու տգեղ խոսքեր էին ասել: Հետևանքը շատ ծանր էր եղել այդ մարդկանց համար. Ռոզան ու Օքսանան մի լավ ծեծել էին նրանց: Ու երբ ես հասա տեղ, մարդիկ ինձ ասացին. «Ապրեն ձեր աղջիկները, այդ խուլիգաններին լավ դաս տվեցին (ծիծաղում է)»։
-Իսկ մարզիկ եղած ժամանակ նման դեպք եղե՞լ է:
— Իհարկե: Դնեպրոպետրովսկում համամիութենական մրցումների էինք մասնակցում: Մեր տղաներից Ռուբենը տեսել էր, որ 66 կգ քաշային կարգում հաղթողին մոտ մեկ մետր բարձրությամբ հախճապակե սափոր պետք է տային: Այդ մրցանակին տիրելու համար Ռուբենը, ով հասակով կարճ էր, բայց քաշով մոտ 80 կգ էր, իր փոխարեն ռուս մարզիկի ուղարկեց կշռվելու: Երբ հեշտությամբ հասավ եզրափակիչ, պարզվեց, որ մրցելու է այն տղայի հետ, ով կշռվել է իր փոխարեն: Հաղթեց եզրափակչում, բայց հետո Ռուբենին կանչեցին նորից կշռվելու, ու պարզվեց, որ ինքը շատ ծանր է: Եղբայրս գլխավոր մրցավարին բացատրեց, որ մեր մարզիկի նպատակը միայն մրցանակն է եղել: Կարճ ասած՝ մեդալը հետ տվեցինք, բայց մրցանակը տվեցին Ռուբենին (Ծիծաղում է):
