ԵՐԵՎԱՆ, 11 մարտի — Sputnik. Նոր Ընտրական օրենսգրքի նախագծի հեղինակները հայտարարում են, որ պատրաստ են լսել և ընդունել կառուցողական բոլոր առաջարկները: Ընդդիմությունն էլ պահանջում է որպես հիմնական պայման հրապարակել ընտրողների ստորագրված ցուցակները: Ընդդիմության այս առաջարկը իշխանությունը հակասահմանադրական է համարում: Այս մասին այսօր Ընտրական օրենսգրքի նախագծի քննարկմանն ասաց ՀՀ կառավարության աշխատակազմի ղեկավար-նախարար Դավիթ Հարությունյանը: Ինչ վերաբերում է այլ առաջարկներին, դրանք նախագծի հեղինակները պատրաստ են քննարկել:
«Չկան հարցեր, որոնք քննարկելի չեն: Աշխատանքը օրենսգրքի վրա շարունակվում է անգամ կառավարության կողմից հաստատվելուց հետո: Արդեն իսկ կան մի շարք առաջարկություններ, որոնք քննարկման առարկա կդարձնենք ԱԺ-ում»,- ասաց Դավիթ Հարությունյանը:
Ներկայացնելով նախագիծը Արդարադատության նախարար Արփինե Հովհաննիսյանը հիշեցրեց, որ նոր Սահմանադրությամբ նախատեսվում միայն համամասնական համակարգ: Բայց այս ընտրակարգը, նրա խոսքով, առավելություններից զատ նաև թերություններ ունի:
«Հիմնական թերություններից մեկը ընտրողի և թեկնածուի միջև կապի բացակայությունն է, իսկ մեծամասնական համակարգի դեպքում մենք գործ ունենք անհատի գործոնի շեշտադրման հետ»,- ասաց նախարարը։
Նա նաև հայտնեց, որ նոր ԸՕ-ով առաջարկվում է Հայաստանի տարածքը բաժանել 13 ընտրատարածքի՝ 9-ը՝ մարզերում, 4-ը՝ Երևանում։
«Դրանով ընտրողը հնարավորություն ունի հասկանալ, թե ով է իր պատգամավորը, որ տարածքային համամասնական ցուցակում է նա»,- ասաց Արփինե Հովհաննիսյանը։
Քննարկմանը ներկա ընդդիմադիր ուժերի ներկայացուցիչները մատնանշեցին իրենց նկատած թերություններն ու դրանք շտկելու առաջարկություններ ներկայացրին:
ԲՀԿ նախագահ Նաիրա Զոհրաբյանը նշեց, որ սահմանափակվել է վստահված անձանց ու լրագրողների ներկայությունը ընտրատեղամասում՝ առավելագույնը 8 անձ, ինչը ընդդիմությունը խնդրահարույց է համարում:
«Այդ ո՞վ է որոշելու, որ այս լրատվամիջոցը ունի առավելություն, ինքը պիտի լինի, մյուսները չպիտի լինեն: Կամ ի՞նչ է նշանակում գրանցման հերթականությամբ: Հացի հե՞րթ է, ով առաջինը եկավ, գրանցվեց, նա էլ ունենալու է առաջնահերթություն»,- ասաց Նաիրա Զոհրաբյանը:
Դավիթ Հարությունյանը պատասխանեց, որ այս դրույթը հետևանք է տարածված պրակտիկայի, երբ թեկնածուներն իրենց ներկայացուցիչներին դիտորդի կամ լրագրող անվան տակ ուղարկում են տեղամաս:
«Բացում ես մի էլեկտրոնային լրատվամիջոց, համատարմագրվում ես որպես էլեկտրոնային լրատվամիջոց և սկսում ես բաժանել լրագրողների վկայականներ: Եվ արդյունքում մենք ունենում ենք տեղամասերում շատ ավելի մարդ, քան թույլատրելի է պատշաճ ընտրություն կազմակերպելու համար»,-ասաց Դավիթ Հարությունյանը:
Այդուհանդերձ, նա պատրաստակամություն հայտնեց քննարկելու ցանկացած ողջամիտ մեխանիզմ, որը թույլ կտա խուսափել ընտրական տեղամասում հնարավոր խառնաշփոթներից:
Բացի այդ Նաիրա Զոհրաբյանի խոսքով, նախագծում բազմաթիվ են նաև «տեխնիկական խառնաշփոթները»` ինչպես պետք է քվեարկել, ինչպես դնել քվեաթերթիկը ծրարի մեջ, ծալել այն, թե ոչ, և որ դեպքում քվեաթերթիկը կհամարվի անվավեր: Դավիթ Հարությունյանի խոսքով` բոլոր տարբերակները որոշակի նպատակով են ընդունվել: Օրինակ` եթե քվեաթերթիկը ծրարում ծալված չլինի այն կարող է դակելիս վնասվել կամ դակված անցքից երևալ՝ խախտելով քվեարկության գաղտնիությունը:
«Ժառանգություն» կուսակցության փոխնախագահ Արմեն Մարտիրոսյանն էլ ծրարները դակելն ընդհանրապես անընդունելի համարեց, քանի որ դակելու դեպքում կերևա ընտրաթերթիկի գույնը, և դարձյալ կխախտվի գաղտնիության սկզբունքը: Բանն այն է, որ նոր օրենսգրքով համամասնական ընտրակարգով նախատեսվում են տարբեր գույնի քվեաթերթիկներ և քաղաքական ուժերից յուրաքանչյուրի ընտրության դեպքում ընտրողը պետք է տվյալ գույնի քվեաթերթիկ ընտրի:
Արմեն Մարտիրոսյանը կարծիք հայտնեց, որ իշխանությունները ներկայացրել են «շատ վատ ընտրական օրենսգիրք, որպեսզի փոփոխությունների արդյունքում ընդամենը դառնա վատը, բայց ոչ նորմալ ԸՕ»:
Ընդդիմությունը պնդում է, որ նախագիծը ոչ թե համամասնական, այլ իրականում մեծամասնական համակարգ է առաջարկում, մինչդեռ Դավիթ Հարությունյանն այս տեսակետը չկիսեց: «Այն խառը չէ, այն զուտ համամասնական է: Խառն է բաց և փակ ցուցակների համադրումը: Երկուսն էլ համամասնական մոդելներ են»,- ասաց Դավիթ Հարությունյանը:
ՀԱԿ խմբակցության ղեկավար Լևոն Զուրաբյանը իշխանություններին մեղադրեց, որ Ընտրական օրենսգիրքը միանձնյա մշակելուց, ընդունելուց և միայն ԱԺ ուղարկելուց հետո են հայտարարում, թե պատրաստ են լսել ընդդիմության առաջարկները:
«Պետք է ընդունվեին կոնսենսուսային որոշումներ: Ոչ թե դուք պետք է ժողովրդի թիկունքում գրեիք մի նախագիծ, որը բերեիք, մեզ առաջարկեիք: Այլ պետք է ստեղծվեր ընդդիմության իշխանության և քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների հավասար մասնակցությամբ հանձնաժողով, որը կմշակեր ԸՕ այնպիսի սկզբունքներ, որոնք կվերականգնեին ժողովրդի վստահությունը ընտրական գործընթացի նկատմամբ»,-ասաց Լևոն Զուրաբյանը:
ՀԱԿ անդամն այսօրվա քննարկումը իմիտացիա անվանեց, իսկ ԸՕ նախագիծը՝ ավելի վատը, քան գործողը՝ առաջարկելով դրանում սահմանել ընտրողների ցուցակների հրապարակման և տեղամասերում տեսախցիկներ տեղադրելու պահանջը:
ԱԺ ՕԵԿ խմբակցության ղեկավար Հեղինե Բիշարյանն էլ, անդրադառնալով տեսախցիկներ տեղադրելու պահանջին, համոզմունք հայտնեց, որ պետությունն ունի շուրջ 2000 տեղամասերում տեսախցիկներ տեղադրելու հնարավորություն:
«Որպեսզի խցիկում քվեարկողների և հետագայում արկղից դուրս եկած քվեաթերթիկների քանակը իրարից չտարբերվի: Երկրորդը՝ մարդկային զոհերը, ծեծկռտուքը իսպառ վերացվեն»,-ասաց Հեղինե Բիշարյանը:
Դավիթ Հարությունյանը վստահեցրեց, որ բոլոր առաջարկները հաշվի են առնելու, իսկ քննարկումները դեռ նոր են մեկնարկում: Մարտի 18-ին ԸՕ նախագծի քննարկում է նախանշված նաև ԱԺ-ում:
