ԵՐԵՎԱՆ, 10 մարտի- Sputnik, Անի Լիպարիտյան. Ռուս-պարսկական պատերազմի ժամանակ զորահրամանատար Իվան Պասկևիչի բանակն անհետացել է նրա հետ միասին։ Քչերը գիտեն, թե իրականում ինչ է տեղի ունեցել այդ ժամանակ։ Նիկոլայ Առաջին կայսրն այդ ժամանակ ենթադրել է, որ ցուրտ ձմռան պատճառով Պասկևիչը և նրա զինվորները մահացել են։ Բայց Պասկևիչը ետ է վերադարձել և զեկուցել կայսրին, թե ինչ է պատահել իրականում։
«Պասկևիչը կայսրին պատմել է, որ Իրանում ապրում է քրիստոնեական ազգ, իսկ նրանց թվում` իշխան Ալավերդով Թումանը` իմ նախապապը»,- Sputnik Արմենիային պատմեց հորական կողմից ասորուհի, Ռուսական Գ. Վ. Պլեխանովի անվան տնտեսական համալսարանի Երևանի մասնաճյուղի դասախոս Լիդիա Գիվարգիզովան։
Պարզվում է` իշխանն ամբողջ ձմեռ իր ամրոցում է պահել ողջ բանակը` թաքցնելով պարսիկներից։
«Այդ պատմությունից հետո կայսրն Ալավերդովին կանչել է իր մոտ։ Հենց այդ ժամանակ կայսրը նրան յափնջի է նվիրել։ Մենք մինչև հիմա ունենք մեր ազգականի նկարն` այդ յափնջիով»,- ասաց Լիդիան։
Դրանից հետո, ինչպես պատմեց մեր զրուցակիցը, Ալավերդովն ասորիներին հրավիրել է Հայաստան, որպեսզի քրիստոնյաներն ապրեն քրիստոնյաների հետ։ Ասորուն այդ ժամանակ առաջարկել են վայր ընտրել Հայաստանում, որտեղ նա կցանկանար բնակվել։ Նա տարբեր վայրեր է այցելել և ընտրել Դիմիտրով գյուղը։
«Ասորիներն իրենց հետ Հայաստան են բերում հին զանգը և սկսում մինչ օրս միակ ասորական եկեղեցու շինարարությունը։ Սուրբ նահատակներ Կիրիկի և Իուլիտայի անունը կրող ուղղափառ տաճարի շինարարական աշխատանքներին (1835թ.-ից) մասնակցել են նաև իմ նախնիները»,- պատմեց Sputnik Արմենիայի զրուցակիցը։ Նրա խոսքով` եկեղեցին այժմ վերանորոգման կարիք ունի։
Նրա հարազատները 3 տարին մեկ իրենց միջոցներով վերանորոգում են եկեղեցին։ Դիմիտրովում Լիդիայի նախապապի ամրոցը խորհրդային տարիներին քանդվել է, իսկ եկեղեցին` ոչ։ Նրա խոսքով` համարձակ սիրիացի կանայք կացիններով և բահերով պաշտպանել են եկեղեցին և թույլ չեն տվել ավերել այն։
Այսօր տեղի ունեցավ «Թուրքմենչայի պայմանագիր. պատմություն և արդիականություն» թեմայով կլոր սեղանը, որը կազմակերպել էին Գիտության և մշակույթի ռուսական կենտրոնը, Ռուս-հայկական (սլավոնական) համալսարանը և «Ռուս-հայկական երիտասարդական դաշինք» կազմակերպությունը։