ԵՐԵՎԱՆ, 3 մարտի- Sputnik. Նուբարաշենի աղբավայրը հիմնվել է 1960թ.-ին, և արդեն 56 տարի այստեղ է կուտակվում մայրաքաղաքի ու հարակից բնակավայրերի ամբողջ աղբը:
Աղբավայրի հազվադեպ այցելուներին այստեղ առաջինը կռվողյուններով դիմավորում են աղբանոցի վրա երամներով պտտվող թռչունները: Հետո արդեն անկոչ հյուրերից դժգոհում են այստեղ աղբի տեսակավորմամբ զբաղվող ոչ այնքան բարեհամբույր մարդիկ, ովքեր վիրավորական արտահայտություններով, հայհոյանքներով ու սպառնալիքներով պահանջում են լքել իրենց տարածքը:
Աղբանոց մտնող ամեն նոր աղբատար ավտոմեքենա իր հետ յուրահատուկ աշխուժություն է բերում՝ այստեղ հավաքված մարդկանց կյանքին նոր ազդակ հաղորդելով: Եվ ամեն ավտոմեքենայի հետ ամեն ինչ սկսվում է նորից. աղբից առանձնացվում է այն ամենն, ինչ կարող է արժեք ունենալ կամ վերամշակվել (ապակե և պլաստիկե շշեր, տարաներ, մետաղական իրեր), իսկ մնացած աղբը համալրում են տասնյակ տարիների ընթացքում դիզված աղբի բլուրները:
Նուբարաշենի խնդիրը լուծելու ջանքերը մինչ օրս ոչ միայն ցանկալի արդյունք չեն տվել, այլև, ըստ էության, չեն էլ իրագործվել:
Դրանցից վերջինը 6 տարի առաջ «Շիմիզու» ընկերության կողմից այստեղ տեղադրված բիոգազի այրման 3 թանկարժեք մխոցներն են, որոնցից 2-ը երբևէ չեն գործել: Իսկ Երևանի քաղաքապետարանին անհատույց տրամադրված 2.5 միլիոն դոլար արժողությամբ սարքավորումը, որով հնարավոր կլիներ աղբավայրի թունավոր արտանետումները 21 անգամ կրճատել, իր հզորության միայն 1/3-ով է աշխատում՝ այրելով աղբավայրի տարածքում կուտակվող բիոգազի միայն որոշակի մասը:
Եվ ահա ՀՀ կառավարությունը Նուբարաշենի փրկության հերթական ծրագիրն է մշակել՝ 24 մլն եվրո արժեքով: Իսկ անհրաժեշտ գումարը նախատեսվում է ստանալ մաս-մաս և տարբեր աղբյուրներից. 8 մլն եվրո վարկ՝ ՎԶԵԲ-ից, 8 մլն եվրո վարկ` Եվրոպական ներդրումային բանկից (ԵՆԲ) և ևս 8 մլն եվրո դրամաշնորհ՝ ԵՄ Հարևանության ներդրումային գործիքի միջոցով:
Հստակ պայմանավորվածություն, սակայն, այս պահին կա միայն առաջին 8 մլն եվրոյի վերաբերյալ: Այս գումարի շուրջ ՀՀ կառավարությունն ու Վերակառուցման և զարգացման եվրոպական բանկը համաձայնության են եկել դեռ 2015թ.-ի դեկտեմբերի 11-ին ստորագրված «Երևանի կոշտ թափոնների ծրագիր» վարկային համաձայնագրով: Կառավարությունը մարտի 3-ի նիստում, ամենայն հավանականությամբ, հավանության կարժանացնի համաձայնագիրն ու կներկայացնի ԱԺ:
Ծրագրի ֆինանսավորման հաջորդ երկու փուլի մասին այս պահին որևէ հստակություն չկա, և, փաստորեն, Նուբարաշենի աղբավայրի հիմնախնդրի լուծումն առայժմ ուրվագծվում է միայն 1/3-ով:
24 մլն եվրոյով կառավարությունը խոստանում է նվազեցնել շրջակա միջավայրի, հանրային առողջության և կլիմայի վրա մայրաքաղաքի կոշտ թափոնների անբարենպաստ ազդեցությունը՝ բայց ոչ թե տասնամյակների աղբից ազատվելով, այլ դրա կողքին նոր՝ արդիականացված աղբավայր հիմնելով:
