00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
Ուղիղ եթեր
09:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
09:27
6 ր
Ուղիղ եթեր
10:00
5 ր
Ուղիղ եթեր
10:05
38 ր
Ուղիղ եթեր
11:00
6 ր
Ուղիղ եթեր
13:00
6 ր
Ուղիղ եթեր
14:00
7 ր
Ուղիղ եթեր
17:00
7 ր
Ուղիղ եթեր
18:00
7 ր
5 րոպե Դուլյանի հետ
18:07
8 ր
Ուղիղ եթեր
19:00
7 ր
Ուղիղ եթեր
09:00
3 ր
Ուղիղ եթեր
09:25
4 ր
Ուղիղ եթեր
09:30
30 ր
Ուղիղ եթեր
10:00
3 ր
Ուղիղ եթեր
10:05
47 ր
Ուղիղ եթեր
11:00
3 ր
Ուղիղ եթեր
13:00
3 ր
Ուղիղ եթեր
14:00
3 ր
Ուղիղ եթեր
17:00
3 ր
Ուղիղ եթեր
18:00
3 ր
5 րոպե Դուլյանի հետ
18:03
7 ր
Աբովյան time
On air
18:17
42 ր
Ուղիղ եթեր
Լուրեր
19:00
46 ր
ԵրեկԱյսօր
Եթեր
ք. Երևան106.0
ք. Երևան106.0
ք. Գյումրի90.1

Փետրվարի վերջին օրը կամ «երևանյան» հիվանդություն

© Sputnik / О. Иванов / Անցնել մեդիապահոցПродукция завода медицинских препаратов
Продукция завода медицинских препаратов - Sputnik Արմենիա
Բաժանորդագրվել
Փետրվարի վերջին օրն օրացույցում նշվում է որպես Հազվագյուտ հիվանդությունների միջազգային օր` Rare Disease Day։ Հայերն այն սակավաթիվ ժողովուրդներից են, որոնք հիվանդանում են «երևանյան» անունը կրող հազվագյուտ հիվանդությամբ

ԵՐԵՎԱՆ, 29 փետրվարի- Sputnik. Այս տարի Հազվագյուտ հիվանդությունների միջազգային օրը նշվում է փետրվարի 29-ին։ Սովորաբար այդ օրը նշվում է փետրվարի 28-ին։

Հայաստանում «թիվ մեկ» հազվագյուտ հիվանդությունը պարբերական կամ «երևանյան» հիվանդությունն է։

Հիվանդությունը հանդիպում է այն ժողովուրդների ներկայացուցիչների մոտ, որոնց նախնիներն ապրել են Միջերկրական ծովի ավազանում։ Դրանք հայերն են, հրեաները և արաբները։

Այլ ազգությունների ներկայացուցիչների մոտ այդ հազվադեպ գենետիկ հիվանդությունը, որը երբեմն անվանում են նաև «միջերկրածովյան ընտանեկան տենդ», շատ քիչ է հանդիպում` ընդամենը 6%։

Հայ մասնագետները պնդում են, որ այդ հիվանդությունը «երևանյան» անվանելը սխալ է, քանի որ ընդհանուր ոչինչ չունի Հայաստանի մայրաքաղաքի հետ։

Այսօր Հայաստանում ապրում է ավելի քան 20 հազար մարդ, որոնք տառապում են «հայկական» հիվանդությամբ։ Ընդ որում, «Արաբկիր» բժշկական կենտրոնին առընթեր Պարբերական հիվանդության մանկական հանրապետական կենտրոնի տվյալով` երկրում գրանցված է «պարբերական» հիվանդություն ունեցող մինչև 18 տարեկան ավելի քան 2700 երեխա։ Հիվանդացության դինամիկան բավական մեծ է. ամեն տարի «պարբերական» հիվանդության նոր դեպք է հայտնաբերվում 300-500 երեխայի մոտ։

Պարբերական հիվանդությունն ամենատարօրինակ և դժվար ախտորոշվող հիվանդություններից է։ Հիվանդությունը բնորոշվում է սուր բորբոքման կրկնվող նոպաներով (դրանք դրսևորվում են որովայնի կամ կրծքավանդակի ցավերով կամ հոդացավերով, տենդով) և կարող է բարդանալ երիկամների և այլ օրգանների ախտահարումով՝ ամիլոիդոզով։

Երևանի գենետիկայի կենտրոնում այդ հիվանդությունը բացահայտելու թեստն անցնում է շաբաթական շուրջ 60 մարդ։ Վերջին տվյալով` Հայաստանում 2015թ.-ին գրանցվել է «պարբերական» հիվանդության 650 նոր դեպք։

Հազվագյուտ հիվանդությունների օրը նշելու գլխավոր նպատակը հասարակության իրազեկության մակարդակը բարձրացնելն է։ Քարոզչության թիրախային լսարանը ոչ միայն հասարակությունն է, այլև` իշխանական մարմիններն ու կառավարական կառույցների ներկայացուցիչները, դեղորայք արտադրողները, գիտնականները, բժիշկներն ու բոլոր նրանք, ովքեր հետաքրքրություն են դրսևորում խնդրի նկատմամբ։

Չնայած տարբեր ախտանիշներին և հազվագյուտ հիվանդությունների հետևանքներին` հիվանդների մեծ մասը նույն խնդիրներն ունի` ճիշտ ախտորոշման անհասանելիություն կամ ուշացում, որակյալ տեղեկատվության բացակայություն, հիվանդության մասին գիտական գիտելիքների պակաս, սոցիալիզացիայի ծանր պայմաններ, որակյալ բժշկական օգնության բացակայություն և բուժում, խնամք ստանալու բարդություն։

Հազվագյուտ հիվանդությունները հանդիպում են բժշկության յուրաքանչյուր ոլորտում, և դրանց շուրջ 80 տոկոսը գենետիկ մակարդակ ունի։

Փորձագետների գնահատականները վկայում են, որ աշխարհում կա կյանքի համար վտանգավոր շուրջ 5000-7000 հիվանդություն։ Դրանց շարքում կան բավականին էկզոտիկ հիվանդություններ` կաբուկայի սինդրոմ (հազվագյուտ գենետիկ հիվանդություն, Եվրոպայում գրանցվել է շուրջ 300 դեպք), Պալիստեր Կիլիանի սինդրոմ (բնորոշվում է մտավոր հետամնացությամբ, Եվրոպայում` 30 դեպք), առաջադիմող ոսկրային հետերոպլազիա, Նիման Պիկի հիվանդություն (ժառանգական հիվանդություն, որի դեպքում խախտվում է մետաբոլիզմը (օրգանիզմում նյութափոխանակությունը), Գոշեի հիվանդություն (ժառանգական հիվանդություն, որի հիմքում ընկած է բջիջների նյութափոխանակության մասնիկները տրոհող ֆերմենտի պակասը)։

Կան նաև այնպիսի հիվանդություններ, որոնք ավելի հաճախ են հանդիպում` Մուկովիսցիդոզ, հեմոֆիլիա, քաղցկեղի տարբեր տեսակներ, միելոմա, Ալցհեյմերի հիվանդություն, Հենտինգտոնի հիվանդություն և այլն։

Հազվագյուտ հիվանդությունների օրն անցկացվում է Հազվագյուտ հիվանդությունների եվրոպական կազմակերպության (EURORDIS) նախաձեռնությամբ։

 

Լրահոս
0