ԵՐԵՎԱՆ, 28 հունվարի — Sputnik. Հայերը, ինչպես ցանկացած այլ ժողովուրդ, պարտավոր են որևէ առանձնահատկություն ունենալ, այսպես ասած` «չամիչ», այդպես է սկսում հեղինակը «Everybody nose: the Armenian feature you simply can't avoid» («Յուրաքանչյուրի քիթը. հայկական դիմագիծ, որը չես կարող անտեսել») վերնագրով հոդվածում։
Եվ ո՞րն է յուրաքանչյուր հայի այցեքարտը։ Նշանավոր հայկական կոնյա՞կը, որն այդքան սիրել է Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Ուինսթոն Չերչիլը, որը սակայն վերցրել են ֆրանսիացիներից։ Հայկական մշակույթի մեկ այլ կարևոր բաղադրիչ դուդու՞կը, որը նմանակներ ունի ողջ Կովկասում, Մերձավոր Արևելքում ու Բալկաններում։ Եվ այսպես` վերը նշվածներից ոչ մեկը, անգամ Արարատ լեռն ու ծիրանն անհնար է համարել միայն Հայաստանի խորհրդանիշ։
«Ինչպե՞ս է ստացվել, որ մի ժողովրդի, որն ավելի քան 2000 տարվա պատմություն ունի, բնությունը չի պարգևել այցեքարտ։ Իհարկե, պարգևել է։ Հայերին քիթ են տվել։ Հայկական քիթը յուրահատուկ ֆենոմեն է։ Մարդաբանները հաշվել են, որ հայերի քթի երկարությունը միջինը 58 մմ է։ Դա աշխարհում մեծությամբ երկրորդն է քրդերից հետո»,- գրում է հեղինակը։
Հայաստանում նույնիսկ հնարավոր է հուշանվեր գնել քթի տեսքով` ակնոցի պատվանդան կամ մագնիս։ Յուրաքանչյուր քայլափոխի կարելի է տեսնել ոչ միայն «կենդանի» քիթ, այև` քարակերտ։
Մշակույթի հայ ականավոր գործիչների մեծամասնությունն ուներ այդ «այցեքարտը»։ Քիթը վառ արտահայտված է Առնո Բաբաջանյանի, Մհեր Մկրտչյանի և Եղիշե Չարենցի արձանների վրա։ Այնուամենայնիվ, հայկական հպարտության առարկան միշտ չէ, որ ցանկալի է։
Շատ աղջիկների համար մեծ քիթն ամենևին էլ պարգև չէ, այլ ողբերգություն։ Պատահական չէ, որ Հայաստանում ամենահայտնի բժշկական միջամտությունը քթի վիրահատությունն է։ Աղջիկների համար նման քիթը լավագույն տարբերակը չէ, և շատ հայուհիներ նախընտրում են ազատվել մեծ քթից` վիրահատության միջոցով։
