Արման Վանեսքեհյան, Sputnik.
ԵՐԵՎԱՆ, 23 հունվարի — Sputnik. Հայաստանն, ինչպես և ամբողջ աշխարհը, շունչը պահած հետևում է նավթի համաշխարհային գներին:Ըստ Արա Մելիքսեթյանի՝ Հայաստանի հետաքրքրվածությունն այս գործընթացում ամեն դեպքում անուղղակի բնույթ է կրում: Հետխորհրդային տարածքի որոշ երկրները, որոնք նույնպես նավթ են արդյունահանում ու վաճառում, մտահոգված են նավթի գների կտրուկ անկմամբ:
Պարզ է, որ Հայաստանի բնակչության եկամուտների մի մասը (զգալի մասը), իհարկե, պայմանավորված է ռուսական ռուբլով, որն էլ իր հերթին կախված է նավթի գներից: Ռուսաստան արտագնա աշխատանքի մեկնած ու այնտեղից ստացվող դրամական փոխանցումներով ապրող հայերը օրը սկսում են տարադրամի փոխանակման կետերում փոխարժեքի ուսումնասիրմամբ, որպեսզի հասկանան դրամի ու ռուբլու հարաբերակցությունը: Իսկ արդեն երեկոյան ուշադրությամբ հետևում են ռուսական լուրերի թողարկումներին ու սարսափում էներգակիրների համաշխարհային շուկայում գրանցված գների նոր անկումից:
«Համաշխարհային ֆինանսական շուկայում իրավիճակն այնպես է զարգանում, որ ճգնաժամը, որի մասին խոսում էին բոլորը, փաստորեն արդեն տեղի է ունեցել: Ու որքան էլ պարադոքսալ հնչի, Հայաստանը հիմա պետք է ուրախանա, որ նավթ չունի, ու մենք էներգակիրների համաշխարհային շուկայում վաճառելու ոչինչ չունենք: Հենց այդ հանգամանքն էլ մեզ փրկում է ֆինանսական ծանր վիճակից, որում հայտնվել են Ադրբեջանը, Ղազախստանը կամ էլ նույն Ռուսաստանը», — ասում է Մելիքսեթյանը:
Ռուսական ռուբլու փոխարժեքը շատ կարճ ժամանակահատվածում նվազեց ավելի քան երկու անգամ, իսկ դա մեծ հարված էր նավթի ու նավթամթերքի արտահանմամբ զբաղվող երկրի տնտեության համար:
Հասկանալի է, որ Ռուսաստանից ստացվող մասնավոր փոխանցումների հաշվին ապրող Հայաստանի բնակչության մեծ մասը վերջին ժամանակում որոշակի կորուստներ է կրել: Փոխարենը ազգային դրամի փոխարժեքը կայուն է, ի տարբերություն, օրինակ, ադրբեջանական մանաթի կամ ղազախական տենգեի: Ու սա, ինչպես նշում է Մելիքսեթյանը, հույս է տալիս, որ մեր տնտեսությունը կկարողանա ճգնաժամային փուլը հաղթահարել նվազագույն կորուստներով:
Մեր ազգային դրամի փոխարժեքը բավական խիստ կապված է հենց ամերիկյան դոլարի հետ, որը կախված չէ նավթի համաշխարհային գներից: Ու նույն ռուսական ռուբլու հետ հարաբերակցությունը որոշվում է ամերիկյան փոխարժեքով: Չմոռանանք, որ նույնիսկ ռուսական գազը մենք գնում ենք դոլարով: Ու նույնիսկ ռուբլով կատարվող պետական ու մասնավոր խոշոր գնումների դեպքում միջբանկային բորսայում ռուսական արժույթը կրկին ձեռք է բերվում ամերիկյան դոլարով:
«Սակայն ճգնաժամը անդրադարձել է որոշ ոլորտների վրա: Օրինակ՝ համաշխարհային շուկայում էժանացել են պղինձն ու վոլֆրամը… Ամեն դեպքում գունավոր մետաղների գների անկումը թեև նկատվում է, սակայն, այն չի կարելի համեմատել այն ամենի հետ, ինչ կատարվում է նավթի ու նավթամթերքի գների հետ», — նշում է տնտեսական մեկնաբանը:
Իսկ այն ընտանիքները, որոնց եկամտի գերակշիռ մասը կազմում են Ռուսաստանից կատարվող փոխանցումները, ստիպված են հուսալ, որ նավթի գների անկումը հավերժ չէ:
Ռուսաստանի Դաշնությունն էլ հավանաբար թույլ չի տա, որ իր ռուբլին անվերջ արժեզրկվի: Առավել ևս, որ ռուսական արտադրության մի շարք ապրանքների գները մեր շուկայում զգալիորեն նվազել են: