ԵՐԵՎԱՆ, 11 հունվարի — Sputnik. Հայաստանը կարող է փրկել Երևանի «Զվարթնոց» օդանավակայանում ձերբակալված Բահրեյնի քաղաքացուն հնարավոր կտտանքներից ու մահապատժից` նրան քաղաքական ապաստարան տրամադրելով, կարծում է Սորբոնի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր Հայկ Մարտիրոսյանը։
Քրեական հետախուզման ու «Զվարթնոց» օդանավակայանի ոստիկանության գծային բաժնի աշխատակիցները հունվարի 2-ին ահաբեկչության մեջ մեղադրվող Բահրեյնի քաղաքացու են ձերբակալել։
Մեկնաբանելով կալանավորված քաղաքացուն Բահրեյնին փոխանցելու հարցը` քաղաքագետը կոչ է արել մանրակրկիտ ուսումնասիրել գործի բոլոր կողմերը։
«Միանգամից հարց է ծագում` ինչ ահաբեկչության մասին է խոսքը, քանի որ Պարսից ծոցի երկրներում, հատկապես 2011 թվականից հետո սարսափելի օրենքներ են ընդունվել, որոնց համաձայն` ցանկացած քաղաքացիական ակտիվություն, ցույց կամ բողոքի ակցիա մի քանի մարդկանց մասնակցությամբ որակվում է որպես ահաբեկչություն», — նշել է Մարտիրոսյանը։
Նա հիշեցնում է, որ Բահրեյնում շիաների ժողովրդավարական շարժում էր ընթանում, որը դաժանաբար ճնշվեց, մասնավորապես, սաուդացի զորքերի կողմից` իշխանության եկած սունի փոքրամասնությանն աջակցելու համար։
Քաղաքագետի խոսքով` այն պայմաններում, երբ շիաներին բուժող բժիշկներն են անգամ ենթարկվել կտտանքների, երկարաժամկետ կալանավորվել, հարկ է ավելի զգույշ մոտենալ այդ մեղադրանքներին, առավել ևս, որ մի քանի իրավապաշտպան կազմակերպություններ դիմել են հայկական իշխանություններին, որպեսզի նրանք ձերբակալված քաղաքացուն (շիա) չհանձնեն Բահրեյնի իշխանությանը` հաշվի առնելով սուտ մեղադրանքները։
«Հայաստանը պետք է հասկանա, թե ինչ վարքագիծ դրսևորի, որպեսզի կեղծ մեղադրանքների ու կտտանքների հանցակից չդառնա։ Մյուս կողմից շիաների հետապնդումը լուրջ արձագանքներ է ստանում Իրանում, այդ իսկ պատճառով երկկողմ հարաբերությունների շրջանակում դա պետք է հաշվի առնել», — ասել է Մարտիրոսյանը։
Նրա խոսքով` այդ հետապնդումների պատճառը, այսինքն` Իրանի ու Սաուդյան Արաբիայի հարաբերությունների միջև ստեղծված բարդ հարաբերությունները, որոնք սրվել են շիադավան հոգևոր առաջնորդին մահապատժի ենթարկելուց հետո, չեն կարող չանդրադառնալ Հայաստանի վրա։ Ընդ որում, քաղաքագետը զերծ է մնացել որևէ կանխատեսումից, թե ինչպես դա կարող է տեղի ունենալ։
Մարտիրոսյանը կարծում է, որ այդ սրացումը, սաուդյան իշխանության մտահղացմամբ, թույլ կտա հեշտացնել Սաուդյան Արաբիայում առկա ներքին խնդիրները։
«Իրանի հետ հարաբերությունների սրումը արքայազն Մոհամեդ բին Սալմանի արկածախնդիր մոտեցումներից է, որը, ինչպես նա կարծում է, իրեն լեգիտիմություն կապահովի երկրի ներսում ու կներկայացնի որպես ուժեղ ռազմական առաջնորդի։ Այդ քաղաքականության առաջին փուլը մենք տեսնում ենք Եմենում, որտեղ արշավը սկսվել է հենց նրա նախաձեռնությամբ», — ասել է Մարտիրոսյանը։
Նրա խոսքով` Սաուդյան Արաբիայի իշխանությունները փորձում են հնարավորինս վստահ ու հանգիստ փոխանցել իշխանությունը Սալմանից նրա որդուն` թագաժառանգ արքայազն ու պաշտպանության նախարար Մոհամեդ բին Սալմանին։
«Այս պահին նրա ու Մուհամեդ բին Նայեֆի (թագավորի զարմիկ) միջև հարց է ծառացել, թե ով է լինելու պետության հաջորդ ղեկավարը», — ասել է Մարտիրոսյանը։
Իրավիճակը բարդանում է նրանով, որ Սաուդյան Արաբիայի իշխանությունն առաջին անգամ պետք է անցնի ոչ թե եղբորից եղբորը (երկրի հիմնադիր Իբն Սաուդի որդիներին), այլ երրորդ սերնդի ներկայացուցիչներին։
Փորձագետը նշում է, որ ոչ պաշտոնական, սակայն հավաստի տեղեկատվության համաձայն` նման անսահմանափակ իշխանությունը և ժառանգորդ արքայազնի հնարավորությունները կապված են այն բանի հետ, որ նրա հայրը` Սալման թագավորը, տկարամտություն ունի։
«Փաստացի երկրի կառավարումը պատկանում է Սալման թագավորի որդի Մոհամեդին», — նշել է Մարտիրոսյանը։ Մի կողմից, քաղաքագետի խոսքով, Իրանի հարաբերությունների մեջ լարվածություն մտցնելով` Սաուդյան Արաբիան հույս ունի, որ ԱՄՆ-ն կաջակցի իրեն` որպես ռազմական արդյունաբերության երկարատև առևտրային գործընկերոջ ու դաշնակցի։
