ԵՐԵՎԱՆ, 25 դեկտեմբերի — Sputnik. Հայտնի ռեժիսորը լրագրողների հետ հանդիպումը սկսեց` խոսելով հայերի ու սերբերի ընդհանրությունների մասին, ներկայացրեց Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ ունեցած սեփական դիրքորոշումը
«Ուրախ եմ, որ գտնվում եմ մի երկրում, որի հետ շատ ընդհանուր գծեր ունենք։ Թեև կա մի մեծ տարբերություն՝ դուք` հայերդ, միասնական եք ձեր մտավոր կարողությունների շնորհիվ և ունեք պետականություն, ինչն էլ ապահովում է ձեր հավաքական արձագանքը: Սերբիայում խնդիրն այլ է. մի ազգ, որ պարբերաբար գրոհների է ենթարկվել, վերջերս էլ ցեղասպանության ենթարկվեց, չունի ընդհանուր դիրքորոշում ու միասնական ճակատ: Հակառակը՝ մեզ զոհի փոխարեն փորձում են որպես հանցավոր ու մեղավոր ներկայացնել։ Իսկ Հայաստանում այդ առումով արդարությունը գերակայություն ունի: Երկրորդ աշխարհամարտի ժամանակ խորվաթները 800 000 սերբի են կոտորել, ու չնայած բազմաթիվ փաստերին` Եվրոպան պաշտոնապես չի ընդունում իրողությունը»։
Ինչ վերաբերում է Հայոց ցեղասպանությանը, ապա վարպետը հիշեցրեց, որ այդ մասին ինքը չի լռել անգամ Թուրքիայում
«Թուրքիայում ես ասացի` դուք չեք, որ ցեղասպանության մասին պետք է մտահոգություն հայտնեք, քանի որ հենց դուք եք 1,5 մլն հայի կոտորել: Այդ հայտարարությունից մի քանի օր անց ես հեռացա Թուրքիայից, և արտաքնապես ինձ շատ նման շվեյցարացի մի ռեժիսորի Թուրքիայում ծեծեցին՝ մտածելով, թե ես եմ: Այնպես որ խորհուրդ եմ տալիս` եթե ֆիլմ եք նկարում, ապա Կուստուրիցային մի՛ նմանվեք»:
Շատերին հետաքրքրում էր նաև նրա ու քրիստոնեության միջև եղած կապը, քանի որ վերջին շրջանում լուրեր տարածվեցին, որ Կուստուրիզան մկրտվել է։ Ռեժիսորը պատասխանեց, որ այդ արարողությունը չի նշանակում, թե ինքը դարձի է եկել, այլ նշանակում է, որ ընդամենը մկրտվել է:
«Ընտանիքիս պատմության մեջ կան և՛ իսլամ ընդունածներ, և՛ ուղղափառ քրիստոնյաներ, բայց իրականում ոչ մեկը երբեք իսլամի չի դավանել:
Կուստուրիցան վստահ է, որ ամբողջ Եվրոպայի և Ամերիկայի մշակույթը խարսխված է քրիստոնեական արժեքների վրա, նույնիսկ Եվրոպայի աշխարհիկ կյանքն է չափվում քրիստոնեական կանոններով։
«Ես անկեղծորեն հավատում եմ, որ Աստված ծագում է մշակույթից: Քանի որ հավատում եմ մշակույթին, հավատում եմ նաև Աստծուն»: Կուստուրիցան խոսեց աշխարհում գոյություն ունեցող հակաքրիստոնեական կոալիցիայի մասին` նշելով, որ քրիստոնյաները ոչնչացման եզրին են. դրա ապացույցը Եվրոպայի ներկա վիճակն է:
«Գաղթյալները մուսուլմանական երկրներից շարժվում են դեպի Եվրոպա։ Նրանց ոչինչ չեմ ասում, բայց ինքս ինձ հարց եմ տալիս՝ ինչու չեն գնում, օրինակ, Սաուդյան Արաբիա, որն աշխարհի ամենահարուստ երկիրն է: Երևի Եվրոպան տարեկան մեկ միլիոն մարդու իր տարածք մտցնելու խնդիր ունի, որպեսզի վերջնականապես կորցնի իր ինքնությունը»:
Հետաքրքիր էր նաև, թե չի՞ պատրաստվում արդյոք ռեժիսորը Հայաստանի մասին կամ հայկական թեմայով ֆիլմ նկարել։
«Կինոյի գործում խոստումներ հեշտ եմ տալիս, բայց պետք է նախ հստակ ու գրավիչ շարադրանք լինի։ Երբ խոսում ենք նման լուրջ թեմաների մասին, հնարավոր չէ միանգամից որոշել ու գործի անցնել. պետք է սուզվել նյութի մեջ, իսկ երբ կարողանում ես դա անել, կարող ես արդեն հանգիստ նկարահանել ֆիլմը»։
Հիշելով իր ժամանակների արվեստագետներին և զուգահեռներ անցկացնելով ներկայի հետ` Կուստուրցան ափսոսանքով ասաց.
«Այսօր Բոբ Դիլնանին լսելը շատերի համար նույնն է, ինչ Միքելանջելոյի գործերը անապատի մեջ նայելը: Օրինակ` 70-ականներին Բոբ Դիլանը շատ ավելի կարևոր էր, քան Ամերիկայի նախագահը: Երեք տարի առաջ նա խորվաթներին մեղադրեց նացիստ լինելու մեջ, հիմա նրան դատի են տվել, ու պետք է բացատրություն տա ասածների համար: Ընդ որում՝ մարդը ճիշտ բան է ասել: 70-ականներին հնարավոր չէր պատկերացնել, որ Բոբ Դիլանին կարելի էր դատարան կանչել: Ցավոք, այսօր եթե աստղ ես, կարող ես ազդեցություն ունենալ, իսկ եթե արվեստի դեմք ես՝ ոչ»:
Sputnik Armenia-ի թղթակիցը Կուստուրիցային հիշեցրեց, որ 90-ականներին նա մենամարտի էր հրավիրել իր քաղաքական հայացքների հակառակորդ, ազգայնական Վոիսլավ Շեշելին: Հետաքրքիր է՝ այսօր ու՞մ ձեռնոց կնետեր Կուստուրիցան:
«Նրանք շատ-շատ են, օրինակ` եթե խոսենք ԱՄՆ-ի մասին, ապա ամենահզոր երկիրն է, թե՛ լավ, թե՛ վատ կողմեր ունի, բայց միևնույն է՝ քաոս է սերմանում ամենուր… Քադաֆիին սպանեցին, այս հարցում մեղքի բաժին ուներ նաև Ֆրանսիան, Եգիպտոսը խառնեցին, ներխուժեցին Իրաք, Սիրիան մղձավանջային վիճակի հասցրին, ու այս ամենը` մի նպատակի համար, որ ԱՄՆ-ն ավելի հարմարավետ ապրի: Կարծում եմ՝ աշխարհը շատ թանկ է վճարում Ամերիկայի հարմարավետության համար»:
Լրագրողների հետ հանդիպումից հետո սերբ ռեժիսորն ուղևորվեց Ծիծեռնակաբերդ` այցելելու Եղեռնի զոհերի հուշահամալիր և Ցեղասպանության թանգարան:
