Sputnik. Գոհար Սարգսյան.
Դիլիջան մտնելիս անմիջապես կարելի է տեսնել մի ցուցանակ, որն ուղղորդում է դեպի Կոմպոզիտորների ստեղծագործական տուն: Ամռանն այնտեղ գնացի մի գրքի չափ տեղեկություն հավաքած: Ոտք դնելուն պես հասկացա՝ Կոմպոզիտորների տանը նախկին փայլից ու աշխուժությունից ոչինչ չի մնացել: Շուրջս անցյալի հիասքանչ հիշողություններով ապրող, սակայն անմխիթար վիճակում գտնվող քոթեջներ էին ու համաշխարհային մեծության կոմպոզիտորների տնկած խնձորենիները, որոնց պտուղների համից այսօր էլ չես կշտանա:
«Կոմպոզիտորների ստեղծագործական տունը հոգածության կարիք ունի: 1961 թվականից այս կողմ գրեթե չի վերանորոգվել: Այսօր մի բարերար է հայտնվել, ով համաձայնել է քոթեջներից մեկը վերականգնել: Հաջորդ տարվա մայիսին կունենանք հիմնովին վերանորոգված գեղեցիկ քոթեջ, սակայն բոլորս էլ գիտենք, որ մի քոթեջով խնդիրը չի լուծվի. գլոբալ ծրագիր է պետք»,-ասում է Կոմպոզիտորների միության նախագահ Արամ Սաթյանը:
Խորհրդային Միության տարիներին Կոմպոզիտորների տանը կարելի էր նարդի խաղալ Առնո Բաբաջանյանի հետ, սունկ հավաքել Մայա Պլիսեցկայայի և խոհարարություն անել Ջոն Տեր-Թադևոսյանի հետ: Ամեն նախապայման ստեղծված է եղել լավ հանգստի ու բեղուն աշխատանքի համար:
«Երբ անհրաժեշտ էր լինում արագ ստեղծագործել, գնում էի Դիլիջան: Հիշում եմ՝ 3 էջ պարտիտուրա ունեի, գնացի Կոմպոզիտորների տուն ու մեկ շաբաթում գրեցի 40 էջ: Դա ահռելի աշխատանք էր»,-պատմում է Կոմպոզիտորների միության նախագահը:
Կոմպոզիտորների տունը հաճելի վայր էր նաև հանճարեղ գեղանկարիչ Մարտիրոս Սարյանի համար: Ասում են՝ նա ամեն առավոտ արթնացել է, նայել պատուհանից ու արտաբերել՝ սա հրաշք է: Բացի արվեստագետներից, այնտեղ են ուղևորվել նաև տիեզերագնացները:
«Այդ տեզերագնացների թվում էր նաև հայտնի Ակսյոնովը: Նրանք ինձ պատմեցին, որ Կոմպոզիտորների տունը բացառիկ բարձրություն ունի, որտեղ կարող են ի հայտ գալ տիեզերագնացների առողջական խնդիրները: Այդ փորձաշրջանն անցնելուց հետո էր նրանց թույլատրվում թռչել»,-հիշում է Արամ Սաթյանը:
Հենց Դիլիջանի Կոմպոզիտորների տանն է Շոստակովիչը գրել «Համլետ» ֆիլմի երաժշտությունը: Այնտեղ հաճախ են այցելել նաև Ռոդիոն Շչեդրինը, Վալերի Գերգիևը և բազմաթիվ հայտնի մարդիկ, որոնց բոլորի անունները թվարկելու համար Արամ Սաթյանին մեկ օր կպահանջվեր:
Եթե Սաթյանի բոլոր ծրագրերը բարեհաջող ընթացք ունենան, և Կոմպոզիտորների տունը վերանորոգելու համար հովանավորներ հայտնվեն, ապա 2017 թվականին այնտեղ միջազգային փառատոն կանցկացվի: Հատկապես, որ Դիլիջանում գտնվող Կոմպոզիտորների ստեղծագործական տանը կա նաև 600 հոգանոց համերգասրահ՝ այնպիսի ակուստիկայով, որը բնորոշ է եկեղեցիներին:
Ժամանակին Կոմպոզիտորների տուն ունենալու համար պայքարել էր պետք, իսկ պայքարելու համար էլ՝ համառություն, որովհետև բացի Հայաստանից, Կոմպոզիտորների տուն ստեղծելու հավակնություն ունեին նաև Վրաստանն ու Ադրբեջանը: Ու Էդվարդ Միրզոյանը ջանք չխնայեց, որ 1960-ականներին հենց Հայաստանում ստեղծվի Կոմպոզիտորների տունը, որը վստահ ենք, դեռ շատ երևելի հյուրեր է ունենալու: