ԵՐԵՎԱՆ, 17 դեկտեմբերի- Sputnik, Լաուրա Սարգսյան. Հայերը Վրաստանում ապրում են հին ժամանակներից, և երկու ժողովուրդերի արմատները միահյուսվել են: Հարյուրամյակներ շարունակ հայերը կառուցել են տարբեր մշակութային հուշարձաններ՝ իրենց ներդրումն ունենալով Վրաստանի ճարտարապետական ժառանգության մեջ:
Վրացական ավանդազրույցի համաձայն` հայերի և վրացիների նախահայրերը՝ Հայկը (Հայոս) և Քարթլոսը, եղբայրներ են: Սակայն արտաքին քաղաքականությունը միմյանցից հեռացրել է եղբայրներին: Հիմա Հայաստանը և Վրաստանը միմյանց նկատմամբ հավակնություններ ունեն տարբեր հարցերում, որոնցից գլխավորը Վրաստանում հայկական մշակութային ժառանգության ոչնչացումն է, մասնավորապես` եկեղեցիների:
«Այնպես է ստացվել, որ Վրաստանում հայկական եկեղեցիների ոչնչացման միտումներ նկատվել են խորհրդային ժամանակներում և նույնիսկ նախկինում: «Անհետանում» են հայ գործիչների շիրիմները, որոնք ժամանակին բնակվել են Վրաստանում: Դարեր շարունակ հայտնի է, որ Հայկը և Քարթլոսը եղբայրներ են եղել, բայց որտե՞ղ եք նման բան տեսել, որ եղբայրը ոչնչացնի եղբոր գերեզմանը»,- Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց Հայկական ճարտարապետությունն ուսումնասիրող հիմնադրամի տնօրեն Սամվել Կարապետյանը:
Վերջին ժամանակներում նկատվում է երկու երկրների մշակույթի նախարարություննների միջև համագործակցության խորացում:
Այնուամենայնիվ, Վրաստանի տարբեր հայաբնակ շրջաններում հայկական հուշարձանների քանակը ստույգ որոշելը գրեթե անհնար է, չէ՞ որ ոչ ոք ամբողջությամբ չի ուսումնասիրել այդ հարցը:
Ժամանակին Վրաստանի հայ համայնքը և Հայ առաքելական եկեղեցու Վիրահայոց թեմը պահանջել է վերադարձնել Վրաստանում գտնվող շուրջ 600 եկեղեցիներ, որոնք թեմը հայկական է համարում:
«Այսօրվա դրությամբ Վրաստանում գործում է 50 եկեղեցի, որոնք պատկանում են ՀԱԵ-ին: Եկեղեցու թեմը պաշտոնապես հայտարարել է այն մասին, որ խնդրում է հայկական ճանաչել և հանձնել հինգ տաճարներ Թբիլիսիում և մեկն Ախալցխայում»,- Sputnik Արմենիայի հետ զրույցում ասաց «21-րդ դար միություն» ասոցիացիայի ղեկավար Պաատա Գաչեչիլաձեն` հավելելով, որ վերջին երկու տարիներին իրավիճակը վիճելի եկեղեցիների հարցում բարելավվել է:
Որպես օրինակ նա բերեց Նորաշենի հայկական եկեղեցում վերականգնողական աշխատանքները, որոնք սկսվել են 2013թ.-ին` Վրաստանի մշակույթի նախարարության աջակցությամբ:
«Նորաշենը հնագույն տաճար է, որտեղ պահպանվել են Հովնաթանյանների եզակի որմնանկարները: Տվյալ պահին կատարվում են ճակատային մասի վերանորոգման աշխատանքները: Կարելի է ասել, որ մենք փրկել ենք Նորաշենը»,- նշում է Գաչեչիլաձեն:
Վրաստանում հայկական հուշարձանների «անհետացման» մասին հարցին Գաչեչիլաձեն պատասխանեց, որ նման խնդիրների հետ չի բախվել, և եթե նման բան է եղել, ապա դա եզակի դեպք է եղել:
Փոխվում են իրողությունները և քաղաքական նախընտրությունները, սակայն Վրաստանում հայկական ժառանգության պահպանման հարցը բաց է մնում՝ չնայած բազմաթիվ երկկողմ բանակցություններին:
