Իտալացի հայտնի դիրիժոր Ջանլուկա Մարչիանոն Երևանում Արամ Խաչատրյանի անվան միջազգային երրորդ փառատոնի շրջանակներում շաբաթ օրը ելույթ կունենա Հայաստանի պետական երիտասարդական նվագախմբի հետ` ներկայացնելով Գուստավ Մալերի №1 Սիմֆոնիան։
Մաեստրոն որոշել է այսօրվա համերգը նվիրվել սարսափելի ողբերգության` նոյեմբերի 13-ի Փարիզի ահաբեկչության զոհերի հիշատակին։
Նվագախմբի հետ նա սկսել է համագործակցել 2012 թվականից, երբ Լիբանանի մայրաքաղաք Բեյրութում դիրիժորն ու հայ երաժիշտները համատեղ համերգ ունեցան: Նվագախումբը Բեյրութում էր մաեստրոյի հրավերով, հրավիրվել էր մասնակցելու «Ալ Բուստան» փառատոնին:
Մարչիանոն Sputnik Արմենիա պորտալին պատմեց, որ գոհունակությամբ է աշխատել Պետական երիտասարդական նվագախմբի հետ, որն իրեն դրսևորել է որպես պրոֆեսիոնալ կոլեկտիվ:
- Ի՞նչ է Ձեզ համար երաժշտությունը:
— Երաժշտությունը սնունդ է կյանքի և հոգու համար: Ինձ համար այն արվեստի կարևոր բաղկացուցիչ է, քանի որ երաժշտությունը շատ կարևոր է տարբեր ազգությունների մարդկանց շփման համար, այն թարգմանության կարիք չունի:
Ընդհանրապես երաժշտությունը շատ կարևոր է ցանկացած մարդու համար: Ես չեմ պատկերացնում իմ կյանքն առանց դրա:
- Ե՞րբ հասկացաք, որ ուզում եք դիրիժոր դառնալ, և ինչու՞ ընտրեցիք այդ մասնագիտությունը:
— Ես 20 տարեկան էի, երբ որոշեցի դիրիժոր դառնալ: Մինչ այդ ես դաշնակահար եմ եղել, սակայն եկավ մի պահ, երբ հասկացա, որ այլ երաժիշտների հետ շփվելու և նրանց հետ միասին երաժշտություն կերտելու ներքին ցանկություն ունեմ: Եվ ես դիմեցի այդ քայլին, ու այսօր այստեղ եմ:
- Մաեստրո, Դուք արդեն հասցրել եք աշխատել ոչ միայն Հայաստանում, այլև Ղարաբաղում: Արդյոք դժվարություններ չե՞ն եղել հետագայում Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ: Թե՞ երաժշտությունն, այնուամենայնիվ, հաղթել է:
— Իհարկե, երաժշտությունը հաղթող է, քանի որ այլ տարբերակներ չկան: Ես կարծում եմ, որ խնդիրներ չունեմ: Եթե նրանք որևէ խնդիր ունեն, ապա դա նրանց խնդիրն է:
Իմ միակ խնդիրն այն է, որ Թուրքիան չի ճանաչում Հայոց ցեղասպանությունը, ինչը ես անտրամաբանական եմ համարում:
Իսկ Ադրբեջանի «սև ցուցակում» լինելն ինձ համար հաճույք է:
- Բացի երիտասարդական նվագախմբի հետ արդյունավետ համագործակցելուց, ի՞նչ ծրագրեր ունեք` կապված հայկական երաժշտության հետ: Ի՞նչն է Ձեզ հետաքրքրում:
— Հայաստանում ես նաև աշխատում եմ Ա. Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի նվագախմբի հետ, նրանց հետ շատ լավ հարաբերությունների մեջ եմ: Հինգշաբթի մենք համատեղ ներկայացրեցինք «Տրավիատան» (Ջուզեպե Վերդիի օպերայից), մյուս շաբաթ կկատարենք «Տրուբադուրը», իսկ դեկտեմբերին երգիչ Գեղամ Գրիգորյանի հետ համատեղ համերգ ենք նախատեսում:
Անցյալ տարի, ցավոք, ես Հայաստան չկարողացա գալ զբաղվածության պատճառով, իսկ այս տարի ամեն ինչ հաջողվեց: Արդյունքում` նոյեմբերի 14-ին մենք կնվագենք Գ. Մալերի №1 Սիմֆոնիան:
Սերգեյ Սմբատյանի (Հայաստանի պետական երիտասարդական նվագախմբի գլխավոր դիրիժոր) և նվագախմբի հետ մենք առանձնահատուկ կապ ունենք, որն արտահայտվում է ոչ միայն մեր համատեղ համակրանքով, այլև մեծ սիրով, քանի որ մենք երաժշտությունը հասկանում և ընկալում ենք նույն կերպ:
Հուսով եմ, որ հետագայում Հայաստանում մենք ավելի հետաքրքիր նախագծեր կիրականացնենք:
- Դուք արդեն ծանոթ եք հայկական դասական և ժամանակակից երաժշտությանը: Ունե՞ք սիրած մեղեդի:
— Ամենաշատը սիրում եմ Արամ Խաչատրյանի №2 Սիմֆոնիան: Ինչպես նաև շատ գրավիչ և հետաքրքիր եմ համարում Կոմիտասի երաժշտությունը, որն իր մեջ ունի ներքին հոգևոր աշխարհ: Ես գիտեմ երաժշտության այս ժանրում նրա մեծ ավանդի մասին։
Վերջերս եղել եմ Կոմիտասի անվան թանգարան-ինստիտուտում, և ինձ շատ դուր եկավ այնտեղ: Դա կարծես մի վայր է, որը հասել է կատարելության: Կոմիտասը չափազանց մեծ արժեք է:
— Ի՞նչ զուգահեռներ կարող եք տանել հայկական և իտալական երաժշտության, մշակույթի, մարդկանց միջև:
— Բնականաբար, մեծ նմանություն կա: Դա այն է, ինչը միավորում է մշակույթները, իդեալներն ու մնացած ամեն ինչը: Սկզբում, երբ ես ծանոթացա հայերի և հայկական երաժշտության հետ, հասկացա, որ մենք` իտալացիներս, ձեր ժողովրդի հետ միևնույն աշխարհայացքն ունենք:
- Ինչպե՞ս եք գնահատում Երիտասարդական նվագախմբի պրոֆեսիոնալ որակները: Ի՞նչ գնահատական կտաք նրանց:
— Նվագախումբն աներևակայելի է և բարձր պրոֆեսիոնալ մակարդակ ունի, նրանք շատ լավ են պատրաստված, նրանց հարգում են Հայաստանի սահմաններից դուրս, նրանք նվագել են միջազգային հայտնի բազմաթիվ բեմերում: Եվ, որ ամենակարևորն է, այն միշտ պահանջված է: Ուր էլ որ մեկնի հայկական նվագախումը, նրանց ցանկանում են կրկին լսել:
Նրանք միշտ պատրաստ են աշխատել, և նրանց հետ աշխատելը շատ հեշտ է:
- Ի՞նչ խորհուրդ կտայիք այն երիտասարդ երաժիշտներին, ովքեր ցանկանում եմ հայտնի դառնալ:
— Մշտապես և անդադար աշխատել: Յուրաքանչյուրը պետք է երաժշտական մոլեռանդություն ունենա: Նաև անհրաժեշտ է հասկանալ, որ երաժշտի աշխատանքը համարժեք է բանակում ծառայելուն` անպայման պետք է լինել կարգապահ և աշխատասեր:
Արդյունքում դու պատրաստված ես և պատրաստ ես ոչ թե սպանել, այլ հաղթել քո երաժշտությամբ:
- Մաեստրո, ինչի՞ մասին եք երազում:
— Ներկա պահին իմ երազանքը կապված է նրա հետ, որ շարունակեմ երաժշտությամբ զբաղվել, գտնվել նրա մեջ, ինչպես նաև ջանքեր գործադրել` ելույթ ունենալու համար նույն մեծ բեմերում նույն նպատակաուղղվածությամբ, որն ունեմ այսօր:
Եվ ևս մեկ երազանք` ստեղծել իմ ընտանիքը:
Լրացուցիչ
Հարկ է նշել, որ Ջանլուկա Մարչիանոն 2015 թվականի ապրիլի 24-ին այն հայտնի դիրիժորների թվում էր, ովքեր եղան Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի համար ստեղծված «24/04» նվագախմբի խմբավարները:
«24/04» նվագախմբի` 43 երկրներից հավաքված երաժիշտները «Վերածնունդ» համերգով հարգեցին Օսմանյան կայսրությունում 1915 թվականին իրականացված Հայոց ցեղասպանության մեկուկես միլիոն անմեղ զոհերի հիշատակը` այդպիսով իրենց երախտագիտությունը հայտնելով բոլոր նրանց, ովքեր փրկել են հայ ժողովրդի որդիների ու դուստրերի կյանքը:
Անի Լիպարիտյան