ԵՐԵՎԱՆ, 15 հոկտեմբերի – Sputnik. Հայաստանում հինգշաբթի նշվում է հայ մեծ լուսավորիչ, գրականագետ և մանկավարժ Խաչատուր Աբովյանի ծննդյան 210–ամյակը, ում ծնունդը, կյանքը և մահը մինչ այժմ պարուրված են խորհրդավորության և գաղտնիության քողով։
Խաչատուր Աբովյանը ծնվել է 1805թ.–ի հոկտեմբերի 15–ին (այլ տեղեկություններով` 1809թ.–ին) Քանաքեռ գյուղում` Երևանի մոտ, և անհետ կորել 1848թ.–ի ապրիլին։ Աբովյանը հայ նոր գրականության և գրական լեզվի հիմնադիրն է։
«Նրա ծննդյան տարվա վերաբերյալ գոյություն ունեն հակասական կարծիքներ։ Մեր մեր գիտաշխատողները բազմաթիվ փաստերի և փաստաթղթերի հիման վրա ապացուցել են, որ նա ծնվել է 1805թ.–ին»,– Sputnik Արմենիային ասել է Խաչատուր Աբովյանի տուն–թանգարանի գլխավոր ֆոնդապահ Մարինե Բաղդասարյանը։
Նրա խոսքով` Աբովյանը մեծ լուսավորիչ էր, որը դրել է հայ նոր գրականության հիմքերը։
Նա պատմել է նաև, որ մինչև հիմա անհայտ է, թե ինչպես է մահացել Աբովյանը։ Կա մի քանի վարկած։ Առաջինի համաձայն` Աբովյանին սպանել է թուրք պարտապանը։ Երկրորդ վարկածի կողմնակիցները հակված են այն կարծիքին, որ նա աքսորվել է, քանի որ նրա գործունեությունն անցանկալի է եղել ցարական ռեժիմի համար։ Երկրորդ վարկածի օգտին խոսում է այն փաստը, որ նրա անհետացումից հինգ տարի անց նրա ընտանիքին նպաստ է նշանակվել, որը տրամադրվում էր աքսորյալների ընտանիքներին։
«Երրորդ վարկածի համաձայն` նա ինքնասպան է եղել` նետվելով Զանգու գետը։ Ասում են, որ տարիներ անց ձկնորսներից մեկը գետում գտել է նրա հագուստի կոճակները, բայց վախեցել է միանգամից ասել դրա մասին»,– պատմեց Բաղդասարյանը։
Պատասխանելով այն հարցին, թե ինչ նյութեր են ներկայացված տուն–թանգարանում, նա հաղորդել է, որ այնտեղ պահվում են Աբովյանի տետրերը և ձեռագրերը, համաշխարհային գրականության ստեղծագործությունների` նրա կողմից արված թարգմանությունները, նրա «Վերք Հայաստանի» գրքի տարբեր հրատարակություններ, ինքնակենսագրական նյութեր և այլն։
«Տուն–թանգարանը միշտ շատ այցելուներ ունի, հիմնականում դպրոցականներ։ Ընդ որում Աբովյանի անձի նկատմամբ հետաքրքրությունը տարիների հետ միայն ավելանում է նրա կյանքի և գործունեության մասին գիտական ուսումնասիրությունների շնորհիվ»,– ասաց Բաղդասարյանը։
Աբովյանի ծննդյան օրը նշել են նրա անվան տուն–թանգարանում գիտաժողովով, որտեղ ներկայացվել են նրա կենսագրության հիմնական փաստերը, ինչպես նաև նրա գործունեության հիմնական ոլորտները։
Հայաստանը նշում է մեծ լուսավորիչ Խաչատուր Աբովյանի ծննդյան 210–ամյակը
Բաժանորդագրվել
Աբովյանի ծննդյան տարվա վերաբերյալ գոյություն ունեն իրարամերժ կարծիքներ, բայց մեր աշխատակիցները բազմաթիվ փաստաթղթերի և փաստերի հիման վրա ապացուցել են, որ նա ծնվել է 1805թ.–ին, Sputnik Արմենիային ասել է Խաչատուր Աբովյանի տուն–թանգարանի գլխավոր ֆոնդապահ Մարինե Բաղդասարյանը
